กรมสมเด็จพระเทพฯ ทรงเปิดนิทรรศการภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ “ริมมรคา : Along the Path”
เมื่อวันที่ 10 ธ.ค. 68 เวลา 08.55 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดงานนิทรรศการภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ในหัวข้อ “ริมมรคา : Along the Path” ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร โดยมีนายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร นายตุลย์ หิรัญญลาวัลย์ นายกสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ นางกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร ประธานมูลนิธิหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร นายฐาปน สิริวัฒนภักดี ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) นายนิติกร กรัยวิเชียร เลขาธิการมูลนิธิส่งเสริมการถ่ายภาพ นางสาวอดุลญา ฮุนตระกูล ผู้อำนวยการหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เฝ้าฯ รับเสด็จ ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
ครั้นเสด็จถึงหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เสด็จฯ ณ ห้องออดิทอเรียม ชั้น 5 นายตุลย์ หิรัญญลาวัลย์ นายกสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ กราบบังคมทูลถวายรายงาน และเบิกผู้จัดและผู้สนับสนุนการจัดงานเข้ารับพระราชทานของที่ระลึก จากนั้นทรงบรรยายภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ประจำปี 2568 อาทิ ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ “ของขวัญถวายสมเด็จแม่ พวงมาลัยด้ายซ้าย เต่าเพื่อพระชนม์ยืน ครีมและผ้า พวงมาลาด้ายขวา 2 พวงจากท่านผู้หญิงพลอยและท่านผู้หญิงใหม่” ทั้งนี้ กรมสมเด็จพระเทพฯ ทรงถ่ายภาพดังกล่าว เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม ที่ผ่านมา รับสั่งว่า อันนี้ก็เป็นของถวายสมเด็จพระพันปี ไปกับหลานสองคน ของที่ถวายทุกปีที่ถวายของนี่ต้องมีเต่า ถวายเต่าแปลว่าขอให้พระชนม์ยืน ของถวายธรรมดา ในพานต้องเป็นเต่า เป็นธรรมเนียมของคุณแม่ผู้ช่วยพี่เลี้ยงคนหนึ่ง คือ คุณแม่ของป้าจันทร์ ป้าจันทร์ เวลานี้ก็อายุ 102 หรือ 103 แล้วก็คุณยายปุ่นเสียไปนานแล้ว คุณยายปุ่นก็ต้องเอาเต่ามาปิดทอง จนกระทั่งเด็กๆ ในวังเรียกว่า คุณยายเต่าทอง ตอนนี้คุณยายเต่าทองไม่อยู่แล้ว ก็ยังมีผู้สืบทอดถวายเต่าเอามาปล่อย บางตัวคลานขึ้นมายังมีทองติดอยู่เลย”
ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ "ตุ๊กแกที่หอสมุด วังสระปทุม" รับสั่งว่า ตุ๊กแกตัวนี้ถ่ายตอนที่ไม่สบาย ขาหักเดินไม่ได้ จะอยู่ตรงตึกหอสมุด มีห้องเล็กๆ ทำเหมือนครัว ที่จริงมีหลายตัว เมื่อวานนี้อาจารย์ที่ดูให้เรื่องความหลากหลายทางพันธุกรรม บอกว่า ทำไมบทความที่พูดไม่เขียนเรื่องตุ๊กแก ตุ๊กแกมีตั้งหลายตัว และมีลักษณะต่างๆ ควรเขียนเรื่องตุ๊ก นี่ก็ยังไม่ได้เขียนเลย ในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงโปรดตุ๊กแกเหมือนกัน ตอนที่ท่านเข้าโรงพยาบาล ดีขึ้นแล้ว กลับไปที่หัวหิน ท่านก็ว่า ตุ๊กแกฉันหายไปไหน ท่านอยู่ท่านก็พระราชทานของกินให้ตุ๊กแก แต่ว่าไม่มีใครให้อาหารตุ๊กแก ก็ต้องไปหาอาหารที่อื่นมั้ง ตอนหลังตุ๊กแกจะกลับมาเฝ้าฯ ใหม่ นึกว่าจะจับตุ๊กแกบ้านเราไปถวายจะจับลำบาก
ภาพฝีพระหัตถ์ "งูเขียวหางไหม้ วังสระปทุม" รับสั่งว่า นี่เป็นภาพงูเขียวหางไหม้ ตอนนี้เป็นเรื่องแปลก สัตว์ต่างๆ พากันหายไป แต่ก่อนมีกิ้งกือมาก แล้วสุนัขในวัง เขาเรียกว่า สุนัขทรงเลี้ยง ทีนี้กิ้งกือ ก็ไม่อยากไปเหยียบ เวลาเดินออกกำลังกาย จึงนับว่าเจอกิ้งกือกี่ตัวเลยเรียกว่า "กิ้งกือทรงนับ" ซึ่งตอนนี้ กิ้งกือก็ไม่มีจะนับแล้ว ส่วนงูเขียว สมัยก่อนชอบเอางูเขียวมาเล่น แต่งูเขียวหางไหม้เล่นไม่ได้ เพราะมีพิษ แต่ก็มีคนไม่กลัวงูเขียวหางไหม้ เช่น แมวชอบตะปบ แล้วกินเข้าไป ก็ไม่เป็นอะไร
ภาพฝีพระหัตถ์ “ไปกรมอู่ทหารเรือ ฐานทัพสัตหีบ เพื่อไปเยือนเรือสำรวจ Xue Long (มังกรหิมะ)” รับสั่งว่า “ไปที่กรมอู่ทหารเรือ ฐานทัพสัตหีบ มีเรือสำรวจของจีน เขามาที่ในกรุงเทพฯ หาท่าเรือที่มีน้ำลึกพอที่จะเข้าไม่ได้ ที่สัตหีบก็เหมือนเนรมิตให้เรือเข้าได้ ชื่อเรือ Xue Long คือมังกรหิมะ อันนี้คือ Xue Long สอง Xue Long หนึ่ง เคยไปขึ้นที่เซี่ยงไฮ้ นำเรือพาณิชย์มาแปลงเป็นเรือสำรวจอาจไม่ค่อยดีเท่าลำนี้ ลำนี้เป็นเรือตั้งใจสร้างเป็นเรือสำรวจจริงๆ มีที่ให้บุคลากร มีห้องแล็บ ห้องพยาบาล ห้องสมุด สำหรับเดินทางนานๆ ได้ จะได้ทำอะไร แพทย์ก็ได้รักษาพยาบาล มีเครื่องมือทางการแพทย์ที่ทันสมัย มีห้องครัว ห้องสันทนาการ ห้องกินข้าว เหมือนเป็นเรือที่ใช้ไปเที่ยวได้เลย มีที่จอดลงไปดำน้ำสำรวจทางสมุทรศาสตร์ ลำนี้ก็ได้ขึ้นไปดู แต่น่าเสียดายขาไม่ค่อยดีแล้ว มีบางที่ที่ใครๆ เดินขึ้นไปแล้วดีมาก น่าสนใจ แต่ว่าก็มีคนไม่ให้ไป เดี๋ยวตกกะไดลงมา ก็ลงมาจะยิ่งแย่
ภาพฝีพระหัตถ์ "ศาลพระภูมิบ้านธงน้อยที่น่าน" กรมสมเด็จพระเทพฯ รับสั่งว่า ศาลพระภูมิบ้านที่น่าน บ้านที่น่านน้ำท่วมไม่ได้หยุด ครั้งที่แล้วท่วมศาลพระภูมิมิดเลย จนกระทั่งไม่รู้ว่าพระภูมิที่มีองค์เดิมหรือองค์ใหม่ หรือยังไง ท่านหนีน้ำพ้นมั้ย ก็ไม่ทราบจะทำอย่างไร จึงคิดออกแบบมีไฮดรอลิก ถ้าน้ำขึ้นก็ยกศาลพระภูมิขึ้นไป พระภูมิก็รอด และคิดว่าในไม่กี่ปีมานี้ เข้าใจว่า เป็นพระภูมิองค์เดิม มีรสนิยมเดิม นำน้ำเขียว น้ำแดงถวาย ท่านก็ไม่ว่า แสดงว่าหลายๆ องค์อาจจะชอบเหมือนกันก็ได้ ส่วนบ้านก็ท่วมเหมือนเดิม ศาลพระภูมิไม่ท่วม ก็เชิญชมภาพที่เหลือในนิทรรศการ ขอขอบคุณมากที่มาฟัง
จากนั้น เสด็จฯ ไปยังชั้น 9 ทรงเปิดนิทรรศการภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ซึ่งในปีนี้จัดภายใต้ชื่อนิทรรศการ “ริมมรคา : Along the Path” และทรงจำหน่ายหนังสือภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ประจำปี 2568 แก่ผู้ร่วมงานอีกด้วย สมควรแก่เวลา เสด็จพระราชดำเนินกลับนิทรรศการภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ประจำปี 2568 หัวข้อ “ริมมรคา : Along the Path” จัดโดยสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ กรุงเทพมหานคร หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร และมูลนิธิส่งเสริมการถ่ายภาพ ด้วยการสนับสนุนจาก บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) และหน่วยงานเอกชนอื่นๆ เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไป ได้มีโอกาสร่วมตามรอยเสด็จ และชื่นชมพระอัจฉริยภาพด้านการถ่ายภาพของ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ทรงบันทึกไว้ระหว่างการเสด็จพระราชดำเนินไปยังสถานที่ต่างๆ ในระหว่างปี 2568 เพื่อจัดแสดงในนิทรรศการครั้งนี้ จำนวน 147 ภาพ
โดยแต่ละภาพที่นำมาจัดแสดง นอกจากเป็นภาพที่สวยงามทรงคุณค่าทางศิลปะการถ่ายภาพแล้ว ยังสะท้อนให้เห็นถึงมุมมองจากสายพระเนตรที่ทรงประสบพบเห็นสิ่งต่างๆ ที่ทรงสนพระราชหฤทัยถ่ายทอดเรื่องราวผ่านภาพถ่าย อีกทั้งยังให้ข้อคิดเตือนใจในแง่มุมต่างๆ เพื่อให้คนไทยทุกคนได้มาชมภาพที่เปรียบเสมือนการเล่าเรื่องผ่านภาพถ่ายของพระองค์ท่าน เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าชมระหว่างวันที่ 10 ธันวาคม 2568 ถึงวันที่ 15 มีนาคม 2569 (หยุดทุกวันจันทร์) เวลา 10.00-20.00 น. และมีการจำหน่ายหนังสือภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ “ริมมรคา : Along the Path” ในราคาเล่มละ 900 บาท ณ ห้องนิทรรศการ ชั้น 9 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร และศูนย์หนังสือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทั้งนี้รายได้ทั้งหมดนำขึ้นทูลเกล้าถวายโดยเสด็จพระราชกุศลตามพระราชอัธยาศัย