เป็นคนดีมากไป.. ต้องแลกกับ ‘ขอบเขต’ ที่โดนก้าวก่าย - เพจ Beautiful Madness by Mafuang

หลายคนมักให้ความหมายของคนดี ว่าเป็นคนชอบช่วยเหลือผู้อื่น

เหมือนแม่ชีเทเรซ่า

เหมือนเจ้าหญิงไดอาน่า

ที่มองไปเมื่อไร พวกเขาก็มีแต่ให้กับให้ มีชีวิตอยู่เพื่อคนอื่น

คนส่วนใหญ่มีมุมมองต่อคนที่มักจะอยู่เพื่อผู้อื่น

ว่าคุณต้องพร้อมทำแบบนี้ได้ 24 ชั่วโมง

ว่าคุณต้องมีพลังพิเศษ ไม่เหนื่อย ไม่ท้อ เพราะมีคนต้องการคุณมากมาย

ยิ่งไปกว่านั้น

เมื่อไรก็ตามที่คุณ ‘ปฎิเสธ’ เมื่อใครมาขอความช่วยเหลือ

นั่นแปลว่า คุณเปลี่ยนไป! ไม่เป็นคนดีเหมือนเดิมแล้ว!

ซึ่งในความจริงนั้น

ไม่ว่าจะเป็นซูเปอร์ฮีโร่มาจากไหน ทุกคนก็ต้องการพักผ่อนเมื่อเหนื่อยทั้งนั้น

เหนื่อยในที่นี้‘ส่วนใหญ่จะเหนื่อยใจ’

เราไม่ได้บอกว่าตัวเองเป็น ‘โอ้โหหหหคนดี’ อะไรขนาดนั้น

แต่ด้วยความที่อาชีพของเรา คือนักจิตบำบัด

ผู้คนมองเราผ่านภาพแห่งการ ‘อยู่เพื่อเยียวยาคน’ อยู่แล้ว

และแน่นอน นี้ก็เป็นสิ่งที่เราเชื่อมั่นลึกๆ ว่า เราเกิดมาเพื่อสิ่งนี้

แต่บางครั้ง ในวันที่เรามีคนไข้มาทั้งวัน และพร้อมจะปล่อยใจผ่อนคลายเมื่อวันนั้นสิ้นสุดลง

เมื่อไรก็ตามที่มีคนทักมา ไม่ว่าจะเป็นเพื่อน หรือคนใกล้ตัวคนไหน

‘พลังงาน’ ที่เราตั้งไว้ว่าจะส่งออกแรงๆ ให้คนไข้ในวันนั้น –มันหมดไปแล้ว

ไม่สามารถจะมีสติตั้งใจฟังปัญหาเครียดของทุกคนต่อได้อีก

กลับกลายเป็น ‘ความรู้สึกผิด’ เหมือนเราติดค้างบางอย่างกับใคร

กลับกลายเป็น ‘ความรู้สึกสูญเสียตัวตน’ ที่เรามองภาพตัวเองไว้ว่า

เราคือผู้เยียวยาคนอื่น

 

‘มันต่างกันไหม?

ระหว่างการบอกว่า ไม่!

กับการบอกว่า ไม่ได้ในตอนนี้’

อาจารย์ที่ปรึกษาถามเรา เมื่อเห็นเราเครียดกับเรื่องนี้มาพักใหญ่

จริงด้วย…  ความพร้อมในการช่วยเหลือ ต่างคนต่างมีเวลาของตัวเองตามขอบเขตที่ตั้งไว้

Boundary หรือเราขอแปลว่า ‘ขอบเขตแห่งความปลอดภัย’

พื้นที่ส่วนตัวที่เราสบายใจ แบบไม่มีใครมาก้าวก่ายหรือรุกล้ำ

ได้อยู่กับตัวเอง เพื่อให้โอกาสตัวเองได้ชาร์จพลัง

มันเป็นสิ่งสำคัญมากๆ

เพราะหากเราเอาแต่ให้กับให้

‘เหมือนเทน้ำจากแก้วของเราให้คนที่รัก เทจนน้ำหมด ถ้าเราไม่คอยเติมน้ำในแก้วของเรา มันก็ไม่เหลืออะไรให้เทออก คนที่รอรับก็ไม่สามารถรู้สึกชื่นใจจากสิ่งที่เราให้ เพราะมันมีแต่ความเหือดแห้ง’

เมื่อไหร่ที่รู้สึกว่าต้องพัก

เราก็ต้องเชื่อในสัญชาตญาณ และคำเตือนจากร่างกายและจิตใจของตัวเอง

‘ขอบเขตแห่งความปลอดภัย’ เราเรียนรู้อย่างชัดแจ้งที่สุด

ก็ตอนมาเป็นนักจิตบำบัดเนี่ยแหละ

ว่าเราไม่สามารถช่วยคนทั้งโลกได้ ‘ในทุกเวลา’

สิ่งที่ช่วยให้เราเรียนรู้และปรับตัวเข้าหา ‘ขอบเขตแห่งความปลอดภัย’ ในความหมายของเราได้ก็คือ

• ชะลอความช่วยเหลือ

ไม่ได้แปลว่า เราไม่สามารถอยู่เพื่อเพื่อนคนไหนได้อีกต่อไป เพราะเราเหนื่อยจากการทำงานแล้ว แต่เราสามารถเปิดรับเขาเมื่อใจของเราพร้อม ‘คืนนี้ได้ไหม’ ‘พรุ่งนี้ได้ไหม’

ความช่วยเหลือจากเรา ไม่จำเป็นต้อง ‘ตอนนี้เดี๋ยวนี้’ ก็ได้

• จำกัดเวลา

ถามตัวเองว่าเราพร้อมให้คำปรึกษาและอยู่เพื่อคนที่เรารักคนนี้ ตอนนี้ นานแค่ไหน

บางครั้งที่สมองไม่พร้อมจะตื่นตัวรับฟังได้หลายชั่วโมง

‘เรามีเวลาให้ครึ่งชั่วโมงได้ไหม’ บอกขอบเขตเวลาที่อยู่ในความสบายใจของเราออกไป

• เพื่อนสนิทพร้อมทุ่มให้เสมอ

เราจะมีเพื่อนสนิทที่ถือเป็นที่สุดของหัวใจอยู่ไม่กี่คน คนไม่กี่คนนี้ คือคนที่เราพร้อมทุ่มให้ทุกเวลา เข้าใจขอบเขตของตัวเอง และเข้าใจ ‘ข้อยกเว้น’ ของตัวเองเพื่อให้ตัวเองยังรู้สึกสบายใจได้อยู่

• เรียนรู้ที่จะบอกว่าไม่

และเมื่อเราใช้เวลาประเมินตัวเองแล้ว ว่าพลังงานกาย-ใจของเรา ไม่พร้อมที่จะรับรู้จริงๆ ถึงแม้ในหัวใจอยากช่วยขนาดไหน แต่มันก็ไม่ใช่ความรับผิดชอบของเรา ที่จะพร้อมให้ใครมาฝากชีวิตไว้ และมันก็เป็นความรับผิดชอบของเขา ที่เขาควรหาคนที่ดี/มีความเชี่ยวชาญกว่าเรา ในการช่วยเหลือเขาได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด

สิ่งหนึ่งที่เราคิดมาเสมอ

เมื่อคนที่รักมาขอความช่วยเหลือจากเรา ในช่วงเวลาและสภาพจิตใจที่เราไม่สะดวกจะส่งความช่วยเหลือออกไปให้

คือ‘ถ้าเขารักเราจริง เขาก็ต้องไม่อยากทำให้เราไม่สบายใจ’

หากใครก็ตามที่คอยตื๊อขอให้เราช่วยอะไรสักอย่าง ทั้งๆ ที่รู้อยู่ว่ามันทำให้เราอึดอัดใจ

‘คนเหล่านี้คงเห็นปัญหาของตัวเองสำคัญกว่าหัวใจของเรา และนั่นทำให้เราควรเก็บหัวใจของเราไว้ช่วยคนอื่นเมื่อทั้งเราและเขาพร้อม จะดีกว่า’

อ่านบทความใหม่จากเพจ Beautiful Madness by Mafuang ได้ทุกวันพุธบน LINE TODAY