กกต.เผยขยายวันเลือกตั้งนานกว่า 60 วันได้ หากสถานการณ์ชายแดนยืดเยื้อ
วันนี้ (12 ธ.ค.2568) นายแสวง บุญมี เลขาธิการ กกต.กล่าวถึงการเลือกตั้งหลังยุบสภาจะขยายออกไปนานกว่า 60 วัน ว่า เงื่อนไขของกฎหมายเมื่อมีพระราชกฤษฎีกา กกต.ต้องประกาศวันเลือกตั้งและต้องประกาศจำนวนเขตเลือกตั้ง ต้องทำให้แล้วเสร็จภายใน 5 วัน ซึ่งในระยะเวลาดังกล่าวจะได้วันเลือกตั้งที่ชัดเจน ส่วนสถานการณ์ในวันข้างหน้าจะเป็นอย่างไรในทางกฎหมาย มีช่องทางในการแก้ไขได้ทุกเรื่อง ซึ่งการประชุม กกต. วันจันทร์ 15 ธ.ค.นี้จะพิจารณาเรื่องการเป็นเขตเลือกตั้ง และมีประชุมกับตัวแทน ครม.เรื่องการทำประชามติ ส่วนในวันอังคารที่ 16 ธ.ค.จะประกาศกำหนดวันเลือกตั้ง วันรับสมัครเลือกตั้ง สส.
ส่วนสถานการณ์ที่เกิดขึ้นบริเวณชายแดนจะสามารถจัดวันเลือกตั้งให้เป็นวันเดียวกันได้หรือไม่นั้น นายแสวง กล่าวว่า สถานการณ์ที่เกิดขึ้นอยู่บริเวณชายแดน 4-5 จังหวัดทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในทางกฎหมายมีทางออกในเรื่องพวกนี้อยู่แล้วซึ่งรัฐธรรมนูญมาตรา 104 ระบุว่าถ้ามีเหตุจำเป็นคณะกรรมการเลือกตั้ง กำหนดวันเลือกตั้งใหม่ได้ แต่ต้องจัดการเลือกตั้งให้เกิดขึ้นภายใน 30 วัน นับแต่เหตุการณ์นั้นสิ้นสุดลง ซึ่งเป็นการกำหนดวันเลือกตั้งใหม่และเป็นการขยายเวลาของทั้งประเทศ เพราะต้องให้การเลือกตั้งเป็นวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักร แต่ถ้าเป็นเหมือน จ.ศรีสะเกษ เราใช้มาตรา 102 มีเหตุในบางหน่วยบางพื้นที่อันนั้นเป็นการกำหนดวันลงคะแนนใหม่ซึ่งเป็นการใช้คำที่ต่างกัน
นายแสวง ยังกล่าวถึงกรณีที่หากไม่สามารถจัดการเลือกตั้งตามวันที่กำหนด คณะกรรมการการเลือกตั้งมีหน้าที่จัดการเลือกตั้งเป็นไปด้วยความเรียบร้อยสุจริต ซึ่งต้องคำนึงถึงคนที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้งคือ กรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) ผู้สมัครที่ต้องหาเสียงรวมทั้งประชาชนผู้มีสิทธิ์ เราต้องดูความสะดวกและความปลอดภัยด้วย นี่คือองค์ประกอบที่จะต้องนำมาพิจารณาว่า กกต.จะวินิจฉัยเป็นอย่างไร ซึ่ง ผอ.จังหวัดจะต้องเป็นคนประเมินสถานการณ์ในพื้นที่
ดังนั้น ตอนนี้ยังให้คำตอบไม่ได้ว่าจะต้องขยายวันเลือกตั้งหรือไม่ เพราะต้องติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด การเลือกตั้งและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนจะต้องเดินไปด้วยกัน
อย่างไรก็ตาม ไม่รู้ว่าสถานการณ์แบบนี้จะจบเมื่อไหร่ ซึ่งการขยายวันเลือกตั้ง เป็นทางออกแรกที่มีอยู่ แต่อาจจะมีอีกทางออกคือการลงคะแนนแบบลงทะเบียนออกเสียงล่วงหน้า คือการออกเสียงนอกหน่วย ซึ่งต้องดูและประเมินสถานการณ์ก่อน ซึ่งหากใช้การขยายวันเมื่อเหตุการณ์สิ้นสุดลงแล้วคือไม่มีเหตุอีกแล้ว การเลือกตั้งก็จะสามารถจัดได้ภายใน 30 วัน
ทั้งนี้ไม่มีกฎหมายรองรับไว้ในกรณีที่จะจัดให้มีการเลือกตั้งในศูนย์อพยพ ซึ่งอาจจะต้องใช้วิธีลงทะเบียนแล้วจัดหายานพาหนะเพื่อนำประชาชนไปลงคะแนน พร้อมยืนยันว่าจะพยายามทำให้ดีที่สุดเพื่อให้การเลือกตั้งเป็นไปด้วยความโปร่งใสและความปลอดภัยของผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งและผู้ที่หาเสียง
หากมีการขยายวันเลือกตั้งจะเพิ่มความได้เปรียบเสียเปรียบทางการเมืองหรือไม่นั้น นายแสวง ระบุว่าขณะนี้ยังคงเป็นไปตามที่มีพระราชกฤษฎีกาอยู่ การยืดเวลายังไม่มี ซึ่งการยืดเวลาก็ต้องดูหลายองค์ประกอบ
นอกจากนี้นายแสวง ยังกล่าวว่า หากยึดเวลาตามกฎหมายการเลือกตั้ง สส.จะต้องไม่น้อยกว่า 45 วันไม่เกิน 60 วัน ส่วนการทำประชามติไม่น้อยกว่า 60 วันไม่เกิน 150 วัน แต่มาตรา 11 ของ พ.ร.บ.ประชามติระบุไว้ว่าหากมีเหตุจำเป็นหรือเพื่อประหยัดงบประมาณก็สามารถที่จะทำประชามติน้อยกว่า 60 วันได้ ซึ่งการทำประชามติจะต้องใช้เนื้อหามากกว่าอย่างน้อยงานธุรการก็ต้องมีการพิมพ์ประเด็นให้ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งได้ทำความเข้าใจรวมถึงจัดเวทีแสดงความคิดเห็น อย่างเสมอภาคและเท่าเทียมกันทั้งฝ่ายที่เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย
"ทั้งนี้ต้องดูว่ากิจกรรมการทำประชามติในกฎหมายกำหนดให้ใช้เวลาขั้นต่ำได้เท่าไหร่ เพียงพอที่จะทำให้ประชาชนได้ศึกษาเนื้อหาการทำประชามติได้หรือไม่ ซึ่งขณะนี้มีพระราชกฤษฎีกายุบสภาออกมาแล้วแต่ ความคืบหน้าของการทำประชามติยังไม่เริ่มขึ้นเลย ดังนั้นจึงไม่สามารถบอกได้ว่าจะทำประชามติวันเดียวกับการเลือกตั้งได้"
นายแสวง ยังกล่าวถึง การอนุมัติงบประมาณของคณะรัฐมนตรีชุดรักษาการว่า ตาม มาตรา 169 ของรัฐธรรมนูญมี 4 เรื่อง ที่คณะรัฐมนตรีจะต้องมาขอความเห็นชอบจาก กกต.
1.งานและโครงการที่อยู่ภายในปีงบประมาณ
2.การโยกย้าย แต่งตั้ง การให้ผลหรือการปฏิบัติหน้าที่เรื่องนี้ต้องได้รับความเห็นชอบจาก กกต.
3. อย่าใช้งบกลางอนุมัติผูกพัน เว้นแต่จะได้รับความเห็นชอบจาก กกต.
4.การใช้ทรัพยากรของรัฐเรื่องนี้เรามีระเบียบ กกต.ออกไว้อยู่แล้ว
ซึ่งในกรณีของโครงการคนละครึ่งพลัสที่เป็นประเด็นอยู่ในขณะนี้ เกี่ยวพันกับข้อที่ 1 ดังนั้นถ้าหาก ครม.อยากได้ก็ต้องมาขออนุญาตจาก กกต. แต่ กกต.ก็ต้องคำนึงว่าจะต้องไม่ทำให้การแข่งขันได้เปรียบเสียเปรียบ แม้ กกต.จะมีอำนาจก็จริงแต่ในระเบียบว่าด้วยการใช้ทรัพยากรของรัฐทุกข้อเขียนระบุไว้เราต้องคำนึงในส่วนนี้ด้วย
อ่านข่าว :
"อภิสิทธิ์" พร้อมเลือกตั้ง ชี้ยุบสภากระทบแก้ชายแดน-ฟื้นฟูน้ำท่วม