‘อสม.’เวอร์ชั่นกองทัพ! ‘นักวิชาการ’วิเคราะห์‘ทหารอาสา ภท.’ ดึงปชช.ร่วมปกป้องบ้านเมือง

‘อสม.’เวอร์ชั่นกองทัพ! ‘นักวิชาการ’วิเคราะห์นโยบาย‘ทหารอาสา’ ภูมิใจไทยดึงประชาชนมีส่วนร่วมปกป้องบ้านเมือง เน้นหนุนภารกิจฉุกเฉิน สกัดภัยคุกคามรอบด้าน

26 ธันวาคม 2568 ผศ.ดร.วันวิชิต บุญโปร่ง อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต กล่าวถึงการแถลงนโยบายของพรรคภูมิใจไทย โดยเฉพาะนโยบายการรับสมัครทหารอาสาว่า ถือเป็นนโยบายที่ท้าทายอารมณ์และความรู้สึกของสังคมไทยพอสมควร แต่เป็นแนวคิดที่มุ่งวางรากฐานการรับมือภัยความมั่นคงในระยะยาว และไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่ในบริบทสากล ในหลายประเทศมีแนวคิดกองกำลังพิทักษ์มาตุภูมิ ที่เปิดให้พลเรือนเข้ามามีบทบาทในการดูแลความสงบเรียบร้อยและความมั่นคงภายในประเทศ จึงเป็นเรื่องปกติที่สังคมจะตั้งคำถามว่า เหตุใดจึงไม่ยกเลิกระบบการเกณฑ์ทหาร หรือในเมื่อปัจจุบันมีระบบสมัครใจอยู่แล้ว เหตุใดจึงต้องมีทหารอาสาเพิ่มเติม

ผศ.ดร.วันวิชิต กล่าวต่อว่า ระบบทหารเกณฑ์แบบสมัครใจ และทหารอาสา เป็นคนละส่วน และสามารถแบ่งมอบภารกิจที่แตกต่างกันได้ โดยทหารอาสามีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนกิจการของกองทัพในยามจำเป็น เช่น การช่วยเหลือประชาชนเมื่อเกิดภัยพิบัติ การจัดการอพยพประชาชนจำนวนมาก หรือการทำหน้าที่เป็นกระบอกเสียงที่เข้าใจภารกิจด้านความมั่นคงและสามารถสื่อสารกับชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

“นโยบายดังกล่าวมีลักษณะคล้ายกับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ที่ทำหน้าที่เป็นกำลังสำคัญในการกระจายข้อมูลและนโยบายด้านสาธารณสุขลงสู่พื้นที่ท้องถิ่น ทำให้รัฐสามารถเข้าถึงประชาชนในระดับฐานรากได้จริง นโยบายการรับสมัครทหารอาสา จึงเป็นแนวคิดเรื่อง รั้วของชาติที่ไม่ได้มองความมั่นคงเฉพาะมิติทางทหารเท่านั้น แต่ครอบคลุมภัยคุกคามทุกรูปแบบ ทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคม” ผศ.ดร.วันวิชิต กล่าว

ผศ.ดร.วันวิชิต กล่าวด้วยว่า ภัยคุกคามดังกล่าวรวมถึงการลักลอบนำของเถื่อนเข้าประเทศ การทะลักของสินค้าเกษตรจากประเทศเพื่อนบ้านที่กดราคาพืชผลไทย แรงงานผิดกฎหมาย ยาเสพติด เครือข่ายสแกมเมอร์ การพนันกาสิโน และทุนสีเทา ซึ่งล้วนเป็นปัญหาที่กระทบต่อความมั่นคงของประเทศในภาพรวม ดังนั้น การเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในลักษณะอาสาสมัคร จะช่วยสร้างความรู้สึกหวงแหนผลประโยชน์ของชาติ และเป็นปัจจัยสำคัญที่จะทำให้ความมั่นคงของประเทศเกิดขึ้นอย่างยั่งยืนและแท้จริง

-005