คำชมบางคำ-ไม่พูดเสียยังจะดีกว่า
เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้รับคำชม แต่รู้สึกทะแม่ง ๆ และไม่รู้สึกดีใจที่ได้รับสักเท่าไหร่ อย่างที่อึดอัดที่สุด คงหนีไม่พ้นการถูก "แซว" หรือผิวปากใส่โดยคนไม่รู้จัก พฤติกรรมนี้ ภาษาอังกฤษเรียกว่า Catcall (น.) หรือการหยอกเอินคนเดินผ่านไปมา หนุ่มสาวหลายคนคงเคยผ่านประสบการณ์ดังกล่าวมาบ้าง และคงเข้าใจแจ่มแจ้งว่าความรู้สึกเมื่อได้รับคำชมที่ไม่เหมือนคำชมนั้น สุดจะอึดอัดแค่ไหน
Back-handed compliment คำชมแบบแอบเหน็บ ฟังแล้วเจ็บกว่า!
มาถึงประเภทคำชมที่หลายคนคงเคยเผลอพูด (รวมถึงเราด้วย!) คือคำชมแบบ Back-handed compliment (เรียกอีกชื่อว่า Lefthanded compliment) หมายถึงคำชมที่แฝงเจตนาไม่ดี ที่แม้ผู้พูดจะชมจากหัวใจ แต่อาจทิ่มแทงใจผู้ฟังโดยไม่รู้ตัว
ชมผู้พิการ
ตัวอย่างคำชมสุดส่ายหน้า :"เก่งมากเลยที่เอาชนะความบกพร่องของร่างกายได้ ให้แรงบันดาลใจมาก ๆ"
สเตลล่า ยัง (Stella Young) ดาราตลกและนักเคลื่อนไหวผู้มีความบกพร่องทางร่างกาย เคยกล่าวไว้ว่า "ฉันอยากจะอยู่ในโลกที่ทุกคนไม่ได้มีความคาดหวังต่ำ ๆ กับผู้พิการ บางคนดูปลื้มใจเหลือเกินกับการที่พวกเราลุกจากเตียงมาทำนู่นทำนี่แบบที่คนปกติเขาทำกัน"
การที่ผู้พิการสามารถทำกิจกรรมทั่วไปม่ควรเป็นเรื่องแปลกในสังคมที่มีสวัสดิการรัฐรองรับ การเดินไปชมผู้พิการที่กำลังซื้อของในซูเปอร์มาร์เก็ต หรือการแอบชื่นชมผู้พิการที่กำลังข้ามถนนว่ากล้าหาญจึงเป็นการกระทำที่ขาดมารยาท กลับกันยังอาจเป็นการประเมินความสามารถของเพื่อนมนุษย์ต่ำเกินไป ใครล่ะจะอยากให้คนอื่นมาสงสาร จริงไหม?
แล้วต้องทำยังไง? : ปฏิบัติกับผู้พิการเหมือนคนทั่วไป หากต้องการให้ความช่วยเหลือ ให้สอบถามว่าเขาต้องการหรือไม่
ชมเพื่อนต่างถิ่น ต่างประเทศ หรือต่างจังหวัด
ตัวอย่างคำชมสุดส่ายหน้า :"เธอพูดกลางเก่งเหมือนคนกรุงเทพฯ เลย! "
คริสทีน มาลินสัน (Christine Mallinson) อาจารย์ด้านภาษา วรรณกรรม และวัฒนธรรมแห่งมหาวิทยาลัยแมรีแลนด์ เคยยกตัวอย่างกรณีนี้กับ Insider ว่าหากมีคนชมคนต่างชาติ หรือต่างถิ่นว่า "คุณดูเนียนมาก" "คุณเก่งมากๆ สำหรับคนต่างชาติ" หรือ "คุณพูดภาษาเราได้เก่งมาก" อาจเป็นการอนุมานอย่างไม่ตั้งใจว่าคุณมองว่าคนคนนั้นอยู่ในฐานะที่ต่ำกว่า และคุณแปลกใจที่เขาดันทำเรื่องต่าง ๆ ได้ดีเท่าคุณ
ชมรูปร่าง
ตัวอย่างคำชมสุดส่ายหน้า : "ช่วงนี้ผอมลงแล้วดูดีจังเลย"
เราอยู่ในยุคที่ทุกคนต่างรณรงค์ให้เลิกทักคนอื่นเรื่องรูปร่างหน้าตากันแล้ว การทักคนอื่นว่า "ผอมลงแล้วดูดี" ก็อาจไม่ต่างจากการทักคนอื่นว่าอ้วนขึ้น เพราะลึก ๆ แล้วเจตนาของผู้พูดอาจคิดว่าการดูดีต้องผอมเท่านั้น ซึ่งแท้จริงแล้วไม่ว่าจะรูปร่างแบบไหนก็ดูดีได้นะ
แล้วต้องทำยังไง : ถ้ารู้ว่าผู้ถูกชมตั้งใจลดน้ำหนักจริง ๆ ก็จงชม แต่ขอให้แนบเหตุผลด้านสุขภาพไปด้วย แทนความห่วงใยจากใจคนไม่ตัดสินคนด้วยรูปร่างจ้า
ชมว่าวันนี้ดูสะอาดสะอ้านจัง
รู้นะว่ามีคนเคยพูดแบบนี้! ง่าย ๆ ก็คือแอบเหน็บว่าปกติเป็นคนสกปรกหรือไม่ สารภาพมานะ!
แล้วต้องทำยังไง : ก็อย่าชมใครว่าวันนี้ดูเป็นคนสะอาดจังเลยแล้วกัน
ชมว่าหน้าตาดี แต่!
ตัวอย่างคำชมสุดส่ายหน้า :"เธอเป็นคน xxx ที่หน้าตาดีมากเลย! "
หากเคยย้ายถิ่นฐาน หรือเคยไปอยู่ต่างประเทศ อาจเคยได้ยินคำชมประเภทนี้ ยกตัวอย่าง "เธอสวยมากเลย เทียบกับคนไทยทั่วไป" ฟังดูแปลกไหม? เพราะอาจแปลได้ว่าผู้พูดไม่ได้มองว่าคนชนชาตินั้น ๆ หรือประเภทนั้น ๆ ดูดี ถือเป็นการเหยียดเชื้อชาติอย่างไม่ตั้งใจ หากเราเคยพูดแบบนี้
แล้วต้องทำยังไง : ถ้าคิดว่าใครหน้าตาดี บอกไปตรง ๆ ว่าหน้าตาดีก็จบ!
แม้ "การชม" ใครสักคน จะเป็นสิ่งที่ดี แต่อย่าลืมว่าอีกนัยหนึ่งการชมก็ถือเป็นการวิพากษ์วิจารณ์ผู้อื่นเช่นกัน ลอง "คิดก่อนชม" ให้เหมือนคิดก่อนพูด ครุ่นคิดในการ "ชมเชย" คนอื่นอีกสักนิด เอาใจเขามาใส่ใจเราสักหน่อย แล้วเราจะเป็นผู้พูดที่คนอยากฟังขึ้นเยอะเลย
แล้วคุณล่ะคะ เคยได้รับคำชมแบบไหนที่ให้รู้สึกไม่สบายใจบ้างหรือเปล่า? แชร์ได้ในคอมเมนต์เลย!
---
อ้างอิง
ความเห็น 17
Marie
เราอ่ะเป็นคนมั่นใจในตัวเอง ไม่เคยเสียเซลฟ์เวลาคนมาทักด้านลบหรือไม่เคยปลื้มปริ่มเวลาคนมาชม แต่เราต้องรู้สึกดีด้วยตัวเอง และก็แปลกที่เจอบ่อยมาก คือถ้าวันไหน รู้สึกสดชื่น แต่งตัวดี เพราะใส่ชุดใหม่ 5555 ทรงผมโอเค หน้าตาผ่องใส ไม่มีคนทักนะ แต่วันที่รู้สึกว่า เซ็ง ซึม ชุดก็ธรรมดา คนชอบมาทัก ว่าสวย หุ่นดี บลา บลา เราก็ตอบไป จริงเหรอ เนี่ยมันก็เป็นสัจธรรมงัย ความสุข ความทุกข์อยู่ที่ความคิดเราเอง คำพูดคนอื่นไม่ได้มีความหมายเลย ถ้าใจเราไม่ได้รู้สึกตามนั้น
29 พ.ย. 2563 เวลา 03.26 น.
กระต่าย (ไลน์สำรอง)
บางทีก็อยู่ที่มุมมอง และทัศนคติ ของคนฟังด้วย คำพูดบางคำคนฟังด้วยทัศนคติลบ ก็ทำให้รู้สึกแย่ได้
22 พ.ย. 2563 เวลา 02.53 น.
Adisak
say from heart
22 พ.ย. 2563 เวลา 01.13 น.
CB
😏
19 พ.ย. 2563 เวลา 13.37 น.
🇹🇭ChaN-NuaN🇹🇭
อันยาดีขมปาก แต่โรคหาย
คำซื่อถึงไม่เพราะแต่ก็เป็นคุณ
15 พ.ย. 2563 เวลา 06.41 น.
ดูทั้งหมด