สมเด็จฯ กรมพระยาเดชาดิศร เขียนโคลงโลกนิติบทหนึ่งว่า
วิชาควรรักรู้ ฤๅขาด
อย่าหมิ่นศิลปศาสตร์ ว่าน้อย
รู้จริงสิ่งเดียวอาจ มีมั่ง
เลี้ยงชีพช้าอยู่ร้อย ชั่วหลื้อเหลนหลาน
บาท “รู้จริงสิ่งเดียวอาจ มีมั่ง” นี้พิสูจน์ชัดในโลกวันนี้ เมื่อตลาดแบ่งยิบย่อยมากขึ้น ที่เรียกว่า niche
หลายประเทศมีมืออาชีพในทุกสายทางจริงๆ โดยเฉพาะญี่ปุ่น มีอาชีพแปลกๆ มาก พิสูจน์ว่าที่ใดมีอุปสงค์ แม้จะประหลาดเพียงไร ก็มีอุปทาน
สังคมโลกจำเป็นต้องมีคนทำงานต่างๆ ในบางสายอาจดูแปลก แต่มีอาชีพเหล่านั้นจริงๆ
รายการอาชีพต่อไปนี้น่าจะเข้าข่าย ‘แปลก’
เริ่มต้นที่อาชีพนักทำปลากระป๋องมนุษย์ นั่นคือ โอชิยะ (押し屋) หรือเจ้าหน้าที่จัดระเบียบผู้โดยสาร
รถไฟใต้ดินของญี่ปุ่นมีคนใช้บริการวันละจำนวนมหาศาล โดยเฉพาะในชั่วโมงเร่งด่วน จำเป็นที่ต้องยัดผู้โดยสารเข้าตู้ให้มากที่สุด เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ดังนั้นจึงมีอาชีพ โอชิยะ มีหน้าที่ดันผู้โดยสารเข้าโบกี้รถไฟ อัดแน่นเป็นปลากระป๋อง
นี่อาจไม่ใช่อาชีพแปลกมากนัก เมื่อเทียบกับอาชีพต่อไปคือนักซับน้ำตา ชื่อตำแหน่ง ikemeso danshi แปลว่านักซับน้ำตารูปหล่อ
ในญี่ปุ่นมีสมาคมร้องไห้ สำหรับบำบัดความเครียด แต่ไหนๆ ก็ร้องไห้แล้ว ทำให้ ‘เพอร์เฟ็กท์’ เลยไม่ดีหรือ โดยให้หนุ่มหน้าตาดีเช็ดน้ำตาให้
บริการนี้ขยายขอบข่ายบริการไปยังสำนักงานต่างๆ ร้องไห้ในสำนักงานเลย เจ้าหน้าที่ได้รับการฝึกให้ร้องไห้ได้เร็วและจริง เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด
สำหรับลูกค้าสตรี เมื่อเธอร้องไห้ เจ้าหน้าที่จะยื่นผ้าเช็ดหน้าให้ซับน้ำตา แตะแก้มเธอเบาๆ อย่างทะนุถนอม
วิธีนี้ หญิงสาวจำนวนมากก็อยากร้องไห้!
ญี่ปุ่นยังมีอาชีพแปลกอีกอาชีพหนึ่งคือนักเก็บศพคนตายอย่างเดียวดาย
คำวิเศษณ์ ‘อย่างเดียวดาย’ ขยายความวิธีตาย
คุณภาพชีวิตที่ดีเลิศของญี่ปุ่นทำให้เป็นสังคมผู้สูงอายุ เมื่ออายุมากและเกษียณแล้ว คนจำนวนมากต้องใช้ชีวิตอย่างเดียวดาย ไม่มีลูกหลานไปเยี่ยม และท้ายที่สุดก็ตายไปอย่างเดียวดาย จำนวนมากตายเงียบๆ ที่บ้านหรืออพาร์ตเมนต์โดยไม่มีใครรู้ กว่าจะรู้ ก็ส่งกลิ่นไปรบกวนเพื่อนบ้าน
นี่เองที่ทำให้มีอาชีพนักเก็บศพคนตายอย่างเดียวดาย การเก็บศพทำเป็นทีมและละเอียด แม้กระทั่งการซื้อดอกไม้สำหรับศพก็จัดเตรียมอย่างรอบคอบ
นอกจากศพคนแล้ว ก็ยังมีอาชีพเกี่ยวกับศพหมา
คนเลี้ยงหมานั้นเจอปัญหาหลายด่าน ตั้งแต่หาหมาจนวันที่หมาตาย นี่คือเหตุผลที่ทำให้มีอาชีพเกี่ยวหมามากมาย
ที่แปลกก็คืออาชีพขายโลงศพสุนัข โลงศพมีหลายขนาด ตามพันธุ์สุนัข ทำเป็นเรื่องราว เพราะมีคนรักหมาเยอะ
โลงศพสุนัขเหมาะสำหรับหมาของคนมีเงินเท่านั้น ส่วนหมาข้างถนนตายไปโดยไม่ต้องใช้โลงศพ
สำหรับหมาแมวที่เจ้าของไม่สะดวกฝัง ก็มีทางเลือกอีกอย่างคือการเผา ใช่ มีอาชีพรับฌาปนกิจศพหมาแมวด้วย
ขอแนะนำนักฌาปนกิจศพหมา ให้บริการแบบ Delivery
เจ้าหน้าที่ขับรถตู้ไปถึงบ้านลูกค้า รถตู้นั้นมีเตาเผาในตัว สวดแล้วก็เผาเสร็จสรรพ เป็นอาชีพที่ดูไม่น่าจะเลี้ยงตัวได้ แต่เป็นอาชีพที่สามารถ ‘เลี้ยงชีพช้าอยู่ร้อย ชั่วหลื้อเหลนหลาน’
ปัญหาของหมายังรวมการทำเลอะเทอะ
เป็นที่มาของอาชีพนักโกยขี้หมา (Professional Dog-Poop Remover)
พนักงานเป็นมืออาชีพ เก็บขี้หมาของคุณในราคายุติธรรม ทำไงได้ หมาต้องถ่ายทุกวัน แต่เราอาจไม่มีเวลาเก็บกวาด ก็ต้องพึ่งมืออาชีพ ก็แปลกนะ โกยเองไม่ได้ ต้องรอจนกว่าเจ้าหน้าที่มากดกริ่งหน้าบ้าน กล่าวว่า “เรามาจากบริษัทกำจัดขี้ครับ จุดเกิดเหตุอยู่ตรงไหนครับ?”
ถัดจากโกยขี้หมา ก็มาถึงอีกอาชีพหนึ่งที่เกี่ยวกับการเก็บขี้เหมือนกัน แต่ย้อนยุคไปไกล เกี่ยวข้องกับงานขุดหาของโบราณ แต่มิใช่การขุดหาซากโครงกระดูกหรือสมบัติล้ำค่า ทว่าหาฟอสซิลอุจจาระของคนและสัตว์โบราณ เพื่อจะเข้าใจสภาพสังคมในสมัยนั้นดีขึ้น
อืม! เขาศึกษากันลึกจริงๆ!
นี่ก็คืออาชีพนักศึกษาอาจม (Pathoecologist) เงินเดือนไม่เลวเลย ถ้าสนใจก็เชิญสมัครได้
…………..
นอกจากความเลอะเทอะตามธรรมชาติแล้ว ยังมีความเลอะเทอะที่เกิดจากสันดานไม่ดี นั่นคือการทิ้งหมากฝรั่งที่เคี้ยวแล้วในที่สาธารณะ บ้างแปะบนฝาผนัง (“ก็ไม่ใช่บ้านฉัน”) บ้างแปะบนที่นั่งในโรงหนัง (“ก็ไม่ใช่โรงหนังของฉันนี่นา”)
ก็มาถึงอาชีพนักกำจัดคราบหมากฝรั่ง (Gum Buster) มีหน้าที่กำจัดคราบหมากฝรั่งที่ติดฝังตามที่ต่างๆ
ถ้าคิดว่าคนจะทำสกปรกเฉพาะพื้นกับเก้าอี้ ก็ผิดแล้ว จอหนังก็หนีไม่พ้นชะตากรรม มีคนขว้างปาของกินไปบนจอ บางทีผู้ชมดูหนังไม่สนุก ก็ขว้างของกิน เครื่องดื่มไปที่จอ กลายเป็นที่เกาะฝุ่นและเชื้อโรค
ถ้าเป็นจอธรรมดา ก็คงไม่หนักหนา แต่ถ้าเป็นจอ IMAX ก็เหนื่อยหน่อย
อาชีพนักทำความสะอาดจอ IMAX จึงเป็นงานใหญ่มาก!
ถัดจากหนังจอใหญ่ ก็ถึงหนังจริงๆ ของคน
ขอแนะนำอาชีพคนตรวจสอบความนุ่มของผิวหน้า (Face Feeler) บริษัทสินค้าเกี่ยวกับความงามต้องใช้ ทดสอบความนุ่มของผิวหน้าและผิวส่วนอื่นๆ หลังใช้สินค้า
ถัดจากประสาทสัมผัสแล้ว ก็ถึงประสาทรับกลิ่น
ขอแนะนำอาชีพนักดมกลิ่น (Odor Tester) คนที่สมัครงานอาชีพนี้ได้ต้องมีความสามารถแยกแยะกลิ่นได้ดีเยี่ยม นักดมกลิ่นมีหน้าที่ดมกลิ่นต่างๆ แล้วแต่องค์กรที่ทำงาน เช่น ดมกลิ่นยาดับกลิ่นที่กำลังจะออกใหม่ สบู่ แชมพู น้ำหอม ส่วนมากทำงานในห้องทดลอง จัดว่าเป็นนักวิทยาศาสตร์แขนงหนึ่ง เป็นอาชีพซึ่งเป็นที่ต้องการตัวมาก
ใช้จมูกดมกลิ่นแล้วก็ต้องใช้ลิ้นชิมรส ที่นิยมมีสองอาชีพคือชิมกาแฟกับชิมเหล้า
นักชิมกาแฟ (Coffee Taster หรือ Coffee Cupper) แยกแยะรสและกลิ่นได้ดี สามารถแยกความแตกต่างออกระหว่างกาแฟจากโคลอมเบียกับกาแฟจากอิตาลี อาจทำงานในโรงงานผลิตกาแฟ สามารถบอกข้อดีข้อเสีย วัดค่าความหวาน สภาวะกรด กลิ่น ฯลฯ ถ้าเก่งมากๆ สามารถบ่งบอกสถานที่ปลูกกาแฟได้ด้วย แล้วบันทึกคุณลักษณะเด่น-ด้อยของกาแฟนั้นๆ เพื่อเป็นข้อมูลในการปรับปรุงสินค้าต่อไป
ที่ฮิตกว่าการชิมกาแฟจนถึงขั้นมีโรงเรียนสอนก็คืออาชีพนักชิมไวน์ (Wine Taster) เป็นคนชิมรสชาติและกลิ่นของไวน์ และวิเคราะห์ได้ว่าเป็นอย่างไร อาจทำงานในโรงงานผลิตไวน์ บาร์เหล้า โรงแรม ภัตตาคารหรู ซึ่งเรียกว่า sommelier มีหน้าที่แนะนำไวน์คู่กับอาหาร
ถัดจากอาชีพชิมเหล้า ก็ถึงอาชีพรับจ้างดื่มเหล้า
มีอาชีพอย่างนี้ด้วยหรือ? คำตอบคือมี ก็คือหน้าม้านั่นเอง
สถานบันเทิงเปิดใหม่ทั้งหลาย คนยังไม่รู้จัก แน่นอน ก็ต้องหาหน้าม้าหนุ่มสาวหน้าตาดีมานั่งดื่ม เพื่อดึงดูดคนอื่นให้เข้ามาดื่มบ้าง
เรามีอาชีพชิมไวน์ ชิมกาแฟแล้ว ก็มาถึงการชิมหมากฝรั่ง
ใช่ มีอาชีพนี้จริงๆ! คนเคี้ยวหมากฝรั่ง (Gumologist)
งานของเขาคือเคี้ยวและเป่าหมากฝรั่งเพื่อทดสอบคุณภาพหมากฝรั่ง บริษัทหมากฝรั่งใหญ่จ้างคนเคี้ยวหมากฝรั่งหลายสิบคน
Gumologist สวมชุดขาว ในห้องทดลอง และเริ่มต้นวันด้วยการเคี้ยวหมากฝรั่ง ทดลองกลิ่น รสชาติ ความหนืด ฯลฯ
เคี้ยวจนบางคนเป็นโรค ‘กรามตายด้าน’ !
พูดถึงการชิมอาหารคนแล้ว ก็ต้องต่อด้วยการชิมอาหารสัตว์ นี่คืออาชีพนักชิมอาหารสัตว์ (Pet Food Taster)
Job Description คือชิมและวิจารณ์คุณภาพและรสชาติของอาหารสัตว์ เช่นอาหารหมา แมว ต้องฝึกให้คิดแบบสัตว์เลี้ยงชนิดนั้นๆ ว่าชอบอาหารแบบไหน สามารถวิเคราะห์ได้ว่ามันมีรสและสัมผัสอย่างไร ฯลฯ ผู้ประกอบอาชีพนี้ไม่จำเป็นว่าชาติก่อนต้องเป็นสัตว์ชนิดนั้น แค่ฝึกฝนลิ้นจนแยกแยะ ความยากไม่น้อยไปกว่าการชิมไวน์หรือกาแฟ
ถ้าคิดว่าชิมอาหารหมาแมวยาก อาชีพต่อไปนี้น่าจะยากกว่า โดยตำแหน่งเรียกว่านักชิมอาหาร (Food Tester) โดยเจตนาก็คือนักชิมพิษนั่นเอง
ในสมัยโรมัน จักรพรรดิกลัวถูกลอบปลงพระชนม์ ก็ให้ทาสเป็นนักชิมพิษ ประหยัดดี ไม่ต้องจ้างใคร
หากคิดว่ามีแต่จักรพรรดิจีน โรมันโบราณ และฟาโรห์อียิปต์เท่านั้นที่ให้คนชิมพระกระยาหารก่อน เพื่อป้องกันการลอบสังหารด้วยยาพิษ ก็คิดใหม่ได้ เพราะผู้นำของหลายประเทศโลกปัจจุบันก็ยังใช้บริการนี้อยู่ เพื่อป้องกันการลอบสังหารโดยการวางยาพิษ
วลาดิเมียร์ ปูติน มีนักชิมพิษทำงานประจำ เป็นภาพปกติที่ปูตินไปกินข้าวข้างนอกพร้อมนำเครื่องปรุงไปเอง แม้แต่ขวดน้ำและผ้าเช็ดปาก
ประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช ก็ไม่กินอาหารที่ไม่ได้ปรุงจากมือพ่อครัวของทำเนียบขาว ถ้าต้องไปประชุมที่ต่างประเทศ เจ้าหน้าที่จะส่งส่วนประกอบและเครื่องปรุงทุกอย่างไปจากวอชิงตัน
สมัยที่จอมเผด็จการ นิโคไล เชาเชสคู เรืองอำนาจ และไปกินข้าวที่วังบักกิงแฮม เขาพานักชิมพิษไปด้วย
ฮิตเลอร์ก็ใช้บริการของนักชิมพิษ แม้ว่าเขาเป็นมังสวิรัติ แต่ศัตรูสามารถวางยาในผักได้ หากมาอยู่ในเมืองไทยสมัยนี้ ก็คงพบสารพิษในผักทุกมื้อแน่นอน
…………..
การนอนก็เป็นอาชีพได้ ใช่ คนอาชีพนี้ได้รับค่าจ้างให้นอนหลับ
อาชีพรับจ้างนอน (Professional Sleeper) เกิดขึ้นเพื่อการศึกษาวิจัยเรื่องเกี่ยวกับการนอน สภาวะของสมอง ความฝัน การนอนที่ผิดปกติ ผลกระทบต่อจิตใจ ฯลฯ เป็นอาชีพที่เหนื่อย เพราะต้องนอนนานๆ! นอนที่ออฟฟิศจนเหนื่อยล้า กลับบ้านก็ต้องนอนพักต่อ!
ถ้าชอบรับจ้างนอน แต่ไม่ชอบนอนข้ามคืนบนเตียงคนอื่น ก็มีอีกอาชีพหนึ่งที่อยู่ในขอบข่ายเดียวกัน นั่นคือนักทดสอบเตียง (Bed Tester) มีหน้าที่นอนเพื่อทดสอบโครงสร้างเตียง ความสบาย การยุบตัว ฯลฯ อาจทำงานให้โรงงานผลิตเตียงหรือโรงแรม ทดสอบทั้งเตียงและหมอน
ที่แปลกกว่าการทดสอบเตียงคืออาชีพนักเก็บน้ำเชื้อสัตว์ (Animal Semen Collector)
อาชีพนี้แปลกแต่จำเป็น Job Description ของอาชีพนี้คือรีดน้ำเชื้อจากสัตว์พ่อพันธุ์ เพื่อนำอสุจิของวัว หมู หรือสัตว์ตามสั่งไปใช้ผสมกับตัวเมีย
ถ้าจะบอกว่าคือการ masturbate สัตว์ ก็อาจไม่ผิด!
งานเกี่ยวกับเพศของสัตว์ที่สำคัญอีกอาชีพหนึ่งคือนักแยกเพศลูกไก่ (Chicken Sexer) ลูกไก่ที่เกิดใหม่ ต้องแยกให้ถูกคอกตัวผู้เป็นอาหาร ตัวเมียทำหน้าที่วางไข่
อาชีพทำป้ายโฆษณานั้นไม่แปลก ที่แปลกคือเมื่อป้ายนั้นเป็นคน อาชีพคนสวมชุดแปลกๆ (Mascot) ทำหน้าที่เป็นป้ายโฆษณาเคลื่อนที่เรียกความสนใจ เราเห็นมากตามปั๊มน้ำมันหลายแห่ง หรือคอนโดที่เพิ่งเปิดขาย เป็นต้น แต่ปัจจุบันมันอาจไม่ค่อยแปลกแล้ว
หลายอาชีพต้องใช้ฝีมือ เช่น นักซ่อมตุ๊กตาหมี (professional Teddy Bear Repairer)
ใครจะรู้ว่าคนรักตุ๊กตาหมี ขนาดเมื่อตุ๊กตาขาดพัง ก็ยังไม่ยอมทิ้ง การซ่อมตุ๊กตาหมีก็สามารถเป็นอาชีพได้
นักแกะสลักชีส (Professional Cheese Sculptor) ก็คือการแกะสลักชีสเป็นรูปต่างๆ คล้ายกับที่เมืองไทยแกะสลักผลไม้
คนตรวจสอบลูกเต๋า (Dice Inspector) ลูกเต๋าที่ดีต้องได้คุณภาพ ไม่เบี้ยว สมดุล
บางอาชีพเกิดจากความขี้เกียจของคน เช่นอาชีพนักเก็บลูกกอล์ฟ (Golf Ball Diver) ทำหน้าที่เก็บลูกกอล์ฟที่ตกลงในน้ำ
อาชีพหนึ่งที่สมเด็จฯ กรมพระยาเดชาดิศรคงคาดไม่ถึงตอนแต่งโคลงว่าจะมีอยู่ในโลกได้ก็คือ นักกอดอาชีพ (Professional Cuddler หรือ Professional Snuggler) และนักเหลาดินสอ
นักกอดอาชีพทำหน้าที่เป็นจิตแพทย์ประเภทหนึ่ง ช่วยบำบัดอาการคนไข้ อาจถูกเรียกตัวไปกอดคนทุกโมงยาม ไม่จำกัดเพศ วัย ลูกค้าส่วนมากเป็นผู้ชาย มีอาการโดดเดี่ยวเดียวดาย และมีปัญหาทนทุกข์ทางจิต เครียด การกอดจะช่วยให้จิตผ่อนคลายดีขึ้น เพราะทำให้รู้สึกว่าตนเองไม่ได้เผชิญโลกโหดร้ายอย่างเดียวดาย
ส่วนนักเหลาดินสอ (Pencil Sharpening Artisan) เหลาแบบประณีต ด้วยวิธีเหลาแบบเก่า ใช้เครื่องมือหลายอย่างตั้งแต่มีดไปจนถึงกระดาษทราย ไม่น่าเชื่อว่านี่ก็เป็นอาชีพได้!
…………..
เมืองไทยก็มีอาชีพพิเศษที่เชื่อว่าที่อื่นไม่น่ามี เช่น อาชีพรับจ้างเข้าคิว เหมาะสำหรับคนขี้เกียจหรือเวลาน้อย ไม่ว่าจะเข้าคิวจองสมาร์ทโฟนรุ่นใหม่ให้ทัน จองคอนโด จองบัตรคิวโรงพยาบาลรัฐ
พนักงานเชียร์แขกในสถานอาบอบนวด จะบรรยายสรรพคุณของสาวแต่ละนางอย่างละเอียด เพื่อให้ลูกค้าประกอบการตัดสินใจเมื่อเลือกหมอนวด
อีกอาชีพหนึ่งที่น่าจะมีเฉพาะในเมืองไทยเกี่ยวข้องกับการศึกษา คือนักทำรายงานให้นักศึกษา อาชีพนี้มีคนใช้บริการเยอะ นักการเมืองหลายคนชอบใช้บริการ
บางทีอาชีพแปลกประหลาดที่สุดคืออาชีพที่ไม่ต้องทำอะไร แต่ได้เงินมากๆ ก็คือนักคอร์รัปชัน กินเป็นอาชีพ กินเป็นเรื่องเป็นราว กินจนชาติแทบล่ม
แต่ที่แปลกที่สุดในโลกคือนักเขียน แปลกตรงที่เป็นอาชีพที่มีในทุกประเทศยกเว้นเมืองไทย
สมัยหนึ่งในเมืองไทย เมื่อนักเขียนไปทำหนังสือเดินทาง กรอกช่องอาชีพในเอกสารว่า ‘นักเขียน’ เจ้าหน้าที่ไม่ยอม ยืนยันว่าเมืองไทยไม่มีอาชีพนักเขียน
อืม! นี่สิแปลกจริง!
…………..
วินทร์ เลียววาริณ
เฟซบุ๊ก https://www.facebook.com/winlyovarin/
สิงหาคม 2561