ลุยยกระดับ “ศูนย์ฝึกคลองบางไผ่” เทียบชั้น “โตเกียว เมโทร” รองรับออก “ใบขับขี่รถไฟฟ้า” ปีหน้า
นายพัฒนพงษ์ พงศ์ศุภสมิทธิ์ รองผู้ว่าการการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) เปิดเผยว่า ได้นำคณะสื่อมวลชนเยี่ยมชมศูนย์ฝึกอบรมระบบรางของบริษัท โตเกียว เมโทร จำกัด (Tokyo Metro Academy) ที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งที่นี่มีจุดเด่นโดยเป็นศูนย์ฝึกอบรมครบวงจรเหมือนการให้บริการจริงทุกอย่าง มีการยกตัวสถานีจำลอง และชานชาลา รวมทั้งขบวนรถไฟที่ให้บริการจริง นำมาใช้ในการฝึกปฏิบัติ ทั้งในเรื่องการให้บริการ และความปลอดภัย เพื่อให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมได้เรียนรู้เกี่ยวกับโครงสร้างภายของอุปกรณ์ต่างๆ และสามารถทดลองเดินรถไฟจริงระหว่างการฝึกอบรบได้ ซึ่งเป็นการสร้างบรรยากาศแบบเดียวกับในสภาพแวดล้อมจริงของสถานี
นายพัฒนพงษ์ กล่าวอีกว่า ศูนย์ฝึกอบรมแห่งนี้ เปิดเมื่อปี 2559 โดยจะมีเจ้าหน้าที่ของ Tokyo Metro Group เข้าร่วมรับการฝึกอบรม และเรียนรู้ทุกวัน โดยเหตุการณ์สำคัญต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ในการให้บริการ จะถูกสร้างใหม่ให้เจ้าหน้าที่ได้เรียนรู้ และฝึกปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งที่นี่ยังเป็นสถานที่ที่ช่วยให้เจ้าหน้าที่แผนกต่างๆ และรุ่นต่างๆ สามารถเชื่อมต่อถึงกันได้ มีการแลกเปลี่ยน และแบ่งปันประสบการณ์ รวมทั้งความรู้ซึ่งกันและกัน นอกจากนี้ศูนย์แห่งนี้ ยังเป็นสถานที่ในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์หลักสูตรต่างๆ ให้กับเจ้าหน้าที่บริษัทอื่นๆ ทั้งในและต่างประเทศด้วย
นายพัฒนพงษ์ กล่าวต่อว่า ศูนย์แห่งนี้เป็นตึก 5 ชั้น มีห้องเรียนรู้ 30 ห้อง อาทิ พื้นที่ฝึกอบรมการให้บริการผู้โดยสาร ทั้งการให้ข้อมูล และการแก้ไขปัญหา, สถานีจำลอง, เครื่องจำลองรถไฟ โดยใช้รถไฟจริง, ชานชาลาที่รองรับ 3 ตู้ และ 10 ตู้ เพื่อให้ฝึกปฏิบัติด้วยรถไฟจริง ในการเฝ้าระวังชานชาลา และรถไฟ และการตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉิน, เส้นทางรถไฟจริง เชื่อมกับสถานีจำลอง, ห้องฝึกอบรมการส่งสัญญาณต่างๆ และห้องพัฒนาจิตสำนึกด้านความปลอดภัย ใช้เวลาฝึกอบรมทั้งภาคทฤษฎี และปฏิบัติ 350 ชั่วโมง ที่นี่ยังสามารถออกใบอนุญาตให้ผู้เข้ารับการอบรมได้ด้วย
สำหรับ Tokyo Metro เป็นบริษัทเอกชนผู้ให้บริการรถไฟฟ้าใต้ดินสายหลักในโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น โดย Tokyo Metro Group มีเจ้าหน้าที่ประมาณ 11,328 คน ปัจจุบันให้บริการ 9 สาย ระยะทาง 195 กิโลเมตร (กม.) 180 สถานี ให้บริการผู้โดยสาร 6.84 ล้านคนต่อวัน มีขบวนรถให้บริการ 2,708 คัน ความถี่ในการเดินรถ 2.05 นาทีต่อขบวน
นายพัฒนพงษ์ กล่าวด้วยว่า ปัจจุบัน รฟม. ได้จัดตั้งศูนย์ฝึกอบรมบุคลากรระบบราง ที่คลองบางไผ่ รถไฟฟ้าสายสีม่วง ลักษณะเดียวกับ Tokyo Metro Academy มากว่า 6 ปี มีการจัดหลักสูตรการเรียนการสอนที่หลากหลาย ครอบคลุมองค์ความรู้ ทั้งด้านการควบคุมรถไฟฟ้า ควบคุมการเดินรถไฟฟ้า การซ่อมบำรุง และการจัดการเหตุการณ์ในสถานการณ์ต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นในระบบรถไฟฟ้า รวมถึงความรู้พื้นฐานของงานระบบต่างๆ ที่เกี่ยวเนื่องในระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน มีเป้าหมายให้ผู้สำเร็จหลักสูตรจากศูนย์ฝึกอบรมฯ ของ รฟม. มีความรู้ความสามารถ มีทักษะความชำนาญตามมาตรฐานสากล และสามารถปฏิบัติงานในหน่วยงานผู้ให้บริการในระบบรางได้อย่างมีประสิทธิภาพ
นายพัฒนพงษ์ กล่าวอีกว่า แม้ศูนย์ฝึกอบรมของ รฟม. จะมีแนวคิดคล้ายกับ Tokyo Metro Academy แต่ที่แตกต่างคือ ที่นี่มีอุปกรณ์ครบถ้วนทุกอย่าง และมีการลงทุนค่อนข้างสูงเกี่ยวกับอุปกรณ์ที่จะใช้ในการเรียนรู้ ซึ่งเหมือนจริงแทบทั้งหมด อย่างไรก็ตาม รฟม. ก็จะนำความรู้ที่ได้รับไปพัฒนาหลักสูตร และยกระดับศูนย์ฝึกอบรมฯ ของ รฟม. ให้มีมาตรฐานมากขึ้น โดยเฉพาะการฝึกอบรมพนักงานขับรถ เพื่อเตรียมพร้อมรองรับการออกใบอนุญาตขับขี่รถไฟฟ้า ภายหลังจากร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง มีผลบังคับใช้ เพื่อให้ผู้สำเร็จหลักสูตรมีความรู้ความชำนาญตามมาตรฐานสากล และสามารถปฏิบัติงานในหน่วยงานผู้ให้บริการระบบรางได้อย่างมีประสิทธิภาพ
"ทีมข่าวนวัตกรรมขนส่งเดลินิวส์" รายงานว่า ปัจจุบันร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง ยังไม่ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา อยู่ระหว่างกระบวนการนำขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย คาดว่าจะมีผลบังคับใช้ภายในต้นปี 2569 และจะเริ่มดำเนินการเรื่องใบอนุญาตขับรถไฟ รถไฟฟ้า ซึ่งผู้ขอรับใบอนุญาตฯ ต้องผ่านการอบรม และการทดสอบทั้งภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติตามสถาบัน หรือหลักสูตรที่กรมการขนส่งทางราง (ขร.) กำหนด หรือให้การรับรอง เพื่อยืนยันว่ามีความรู้ และทักษะเพียงพอสำหรับการปฏิบัติหน้าที่ด้านความปลอดภัยตามที่กฎหมายกำหนด.