เตือน! ผู้ชายวัยทองฮอร์โมนลด เสี่ยงอายุสั้น แนะเช็ค 3 อาการ
ศ.นพ.อรรณพ ใจสําราญ ประธานสหพันธ์วัยหมดระดูแห่งเอเชียแปซิฟิก (Asia Pacific Menopause Federation APMF) เปิดเผยถึงอาการวัยทอง ว่า สังเกตได้จากอาการ 3 กลุ่มหลัก ได้แก่ อาการที่รู้สึกได้ทันที เช่น ร้อนวูบวาบ เหงื่อออกกลางคืน ใจสั่น อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ซึมเศร้า นอนหลับยาก ความจําสั้นลง
อาการที่สังเกตเห็นได้ เช่น ผิวแห้ง ผมร่วง ช่องคลอดแห้ง มีเพศสัมพันธ์แล้วเจ็บ นํ้าหนักขึ้น ไขมันสะสมที่หน้าท้องอาการที่มองไม่เห็น
สังเกตไม่ได้ แต่เกี่ยวข้องกับการลดลงของเอสโตรเจน เช่น กระดูกพรุน แตกหักง่าย ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด ภาวะสมองเสื่อม ความจําเสื่อม
ทั้งนี้ เมื่อเข้าสู่วัยทองจะมีการดูแลรักษาตามระดับอาการ สำหรับผู้ที่มีอาการน้อยหรือไม่มาก ออกกําลังกายสมํ่าเสมอ อย่างน้อย 3 วันต่อสัปดาห์ครั้งละ 30นาที รับประทาน อาหารครบ 5 หมู่ และมีประโยชน์ต่อร่างกาย นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ อย่างน้อย 8 ชั่วโมงต่อวัน งดบุหรี่ เหล้าและสารเสพติดทุกชนิด
อาการปานกลางถึงมาก ไม่ควรออกกําลังกายที่ใช้แรงกระแทก โดยเฉพาะที่เข่า เช่น กระโดดเชือก หรือ กิจกรรมที่ทําให้เข่ารับนํ้าหนักมาก ลดอาการร้อนวูบวาบด้วยการสวมเสื้อผ้าโปร่งสบายและอยู่ในที่อากาศ ถ่ายเทสะดวก ใช้เจลสําหรับคงความชุ่มชื้นช่องคลอด เพื่อบรรเทาอาการช่องคลอดแห้ง หรือไม่ยืดหยุ่น
รวมถึงควรบริหารอุ้งเชิงกราน ขมิบอย่างสมํ่าเสมอ ควบคุมอาหาร และลดรับประทานอาหารรสจัด หวาน มัน เค็ม เพิ่มแคลเซียมและวิตามินดี เช่นธัญพืช ปลาตัวเล็ก ไข่ เพื่อบํารุงกระดูก คลายเครียด ทํากิจกรรม เบาๆ เช่น ดูหนัง ฟังเพลง เดินเล่นในสวนสาธารณะ เป็นต้น
“หากมีอาการรุนแรงมาก แนะนําให้เข้ารับคําปรึกษากับแพทย์สูตินรีเวช เพื่อตรวจวินิจฉัย ซึ่งแพทย์อาจจะให้คําแนะนําในการใช้ฮอร์โมนทดแทนเอสโตรเจนแบบธรรมชาติ ควบคู่ไปกับการปรับพฤติกรรม”
ศ.นพ.อรรณพ กล่าวต่ออีกว่าวัยทองเป็นช่วงที่ระดับฮอร์โมนเพศเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะในผู้หญิงที่เอสโตรเจนลดลง โดยเอสโตรเจน คือ ฮอร์โมนเพศหญิงที่ร่างกายผลิตขึ้นเองตามธรรมชาติ มีบทบาทสําคัญต่อระบบ สืบพันธุ์ ช่วยปรับสมดุลร่างกาย เสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูก ผิวพรรณ และยังช่วยให้จิตใจ อารมณ์แจ่มใส
เมื่อผู้หญิงก้าวสู่วัย 40+การผลิตเอสโตรเจนจะลดลงเรื่อย ๆ และจะหยุดสร้างเมื่ออายุ ประมาณ 50 ปี ส่งผลให้เกิดอาการต่างๆ ที่อาจรบกวนการใช้ชีวิต ดังนั้น การทําความเข้าใจภาวะพร่อง ฮอร์โมนเอสโตรเจนจึงเป็นก้าวแรกของการดูแลสุขภาพเพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีในทุกช่วงวัย
สำหรับวัยทองของผู้ชาย อาการจะไม่ชัดเจนแบบผู้หญิง ผู้ชายบางคนจะมีภาวะพร่องฮอร์โมน เทสโทสเทอโรน ส่งผลให้พลังงานลดลง กล้ามเนื้อหาย สมรรถภาพทางเพศถดถอย และอารมณ์ไม่คงที่ งานวิจัยยังพบว่าฮอร์โมนตํ่าสัมพันธ์กับอายุขัยที่สั้นลงด้วย โดยมีการศึกษาใหญ่ในสหรัฐอเมริกา เรื่อง Low Serum Testosterone and Mortality in Male Veterans พบว่าการที่ฮอร์โมนเพศชายอยู่ใน ระดับตํ่า ไม่ได้สะท้อนแค่ปัญหาสุขภาพ แต่เป็นปัจจัยที่ส่งผลถึงอายุขัยในอนาคต ผู้ชายทั้งหลายจึงไม่ควรประมาท เพราะรู้เร็ว แก้ปัญหาภาวะพร่องฮอร์โมนได้ทัน