วันอัฏฐมีบูชา วันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

วันอัฏฐมีบูชา ปีนี้ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 11 มิถุนายน 2566 แรม 8 ค่ำเดือน 7 เป็นวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งจะเกิดขึ้นหลังจากวันที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเสด็จดับขันธ์ปรินิพพานได้ 8 วัน

เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานแล้ว 8 วัน มัลลกษัตริย์แห่งนครกุสินารา พร้อมด้วยประชาชน และพระสงฆ์อันมีพระมหากัสสปเถระเป็นประธาน ได้พร้อมกันกระทำการถวายพระเพลิงพุทธสรีระ ณ มกุฏพันธนเจดีแห่งกรุงกุสินารา ซึ่งตรงกับวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 หรือวันแรม 8 ค่ำ แห่งเดือนวิสาขะ หรือ แรม 8 ค่ำ เดือน 7 ในปีอธิกมาส

ภายหลังจากการถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระแล้ว กษัตริย์และผู้ครองแคว้นต่าง ๆ รวม 7 แคว้น ได้ส่งทูตมาขอแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ โดยตกลงกันให้โทณะพรามหณ์เป็นผู้จัดแบ่งพระบรมสารีริกธาตุให้ทั้ง 8 แคว้นเท่าๆกัน ซึ่งโทณะพรามหณ์ได้รับทะนานทองที่ใช้ตวงพระบรมสารีริกธาตุไว้เป็นที่ละลึก

ในวันอัฏฐมีบูชาหรือวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระนั้น จึงนับเป็นวันหนึ่งที่ชาวพุทธมีความโศกเศร้าเป็นอย่างยิ่ง เพราะการสูญเสียประทีปที่นำทางให้มวลมนุษย์ก้าวล่วงสังสารวัฏ ดังนั้นเมื่อวันอัฏฐมีบูชาเวียนมาบรรจบแต่ละปี พุทธศาสนิกชนบางส่วน โดยเฉพาะพระสงฆ์และอุบาสกอุบาสิกาในแต่ละวัด จะได้พร้อมกันประกอบพิธีบูชาขึ้นเป็นการเฉพาะภายในวัด

ส่วนการบำเพ็ญกุศลในวันนี้ ก็เหมือนกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาอื่นๆ มีการให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา และมีการเวียนเทียนในตอนค่ำ ในบางวัด อาจจะมีการแสดงพระธรรมเทศนา ตลอดทั้งคืน

ซึ่งปัจจุบันนี้การจัดกิจกรรมในวันอัฏฐมีบูชา ได้มีการถือปฏิบัติกันเพียงบางวัดเท่านั้น