"แมลงสาบ" เห็นเราเป็นอะไร? ทำไมชอบพุ่งใส่ ยิ่งคนกลัวโดนก่อน ไม่ใช่แค่บังเอิญ แต่มีเหตุผล
รู้สึกไหม ทำไมแมลงสาบชอบวิ่งพุ่งเข้าหาคน? ยิ่งคนกลัวยิ่งชอบเข้าหา แท้จริงแล้วมันไม่ได้ตั้งใจ แต่ก็มีเหตุผลของมัน
หลายคนคงเคยประสบเหตุแมลงสาบวิ่งพุ่งเข้าหาตัวเองในจังหวะที่ตกใจหรือจะไล่มัน ทำให้รู้สึกว่ามันตั้งใจวิ่งมาหาเรา แต่แท้จริงแล้วพฤติกรรมนี้มาจากการรับรู้และการตอบสนองเชิงกลไกของแมลงสาบเองมากกว่าการ “ตั้งใจ” ทำร้ายมนุษย์ แมลงสาบใช้ประสาทสัมผัสหลายรูปแบบในการประเมินสภาพแวดล้อมและตัดสินใจหนี เมื่อถูกรบกวนพวกมันมักจะเลือกทิศทางที่หนีได้รวดเร็วที่สุดซึ่งบังเอิญอาจเป็นไปทางคนที่กำลังก้าวไปมาด้วยความตกใจอยู่ก็ได้
การรับรู้และการตอบสนองของแมลงสาบ
แมลงสาบพึ่งพาเสาอันตินนา (antennae) และขนรับความรู้สึกบนร่างกายเพื่อตรวจจับการสั่นไหวของอากาศ กลิ่น และการสัมผัส เมื่อมีลมหรือการสั่นสะเทือนจากการเคลื่อนไหวของคนใกล้เคียง แมลงสาบจะตอบสนองด้วยการหนีทันที ระบบประสาทของมันถูกออกแบบมาให้ตอบสนองอย่างรวดเร็วต่อสัญญาณคุกคามในระดับมิลลิวินาที
ทำไมมันดูเหมือนวิ่งเข้าหาคนที่กลัว
เมื่อถูกตกใจ แมลงสาบมักหนีไปยังทิศทางที่มี “ช่องว่าง” หรือทางออกที่ใกล้ที่สุด มิใช่การมุ่งตรงมาหาเราเสมอไป ในหลายกรณีทิศทางหนีชี้ไปยังร่างกายคนเพราะผู้คนมักยืนอยู่ใกล้ทางหนีหรือมีเงามืดซึ่งแมลงสาบชอบหลบซ่อนเข้าหาที่มืด นอกจากนี้ ความร้อนจากร่างกายมนุษย์และคาร์บอนไดออกไซด์ที่เราหายใจออกอาจดึงดูดแมลงบางชนิดให้เคลื่อนเข้ามาใกล้โดยไม่ได้ตั้งใจด้วย โดยมีสาเหตุดังนี้
- การหนีตายของแมลงสาบ: เมื่อถูกรบกวน (เสียง, แสง, การเคลื่อนไหว) แมลงสาบจะวิ่งหนีเร็วมากในทิศทางที่ใกล้ที่สุดเพื่อหาที่ซ่อน
- การตกใจของเรา: เสียงกรี๊ดหรือการขยับตัวอย่างรวดเร็วของเรา ยิ่งกระตุ้นให้แมลงสาบตกใจและวิ่งเร็วขึ้น เพื่อหนีจากอันตราย
- วิสัยทัศน์: แมลงสาบมีระบบแระสาทที่รับรู้การเคลื่อนไหวได้ดี แม้จะไม่ได้มีตามองรอบตัว แต่ก็สามารถตรวจจับการเคลื่อนไหวของเราได้แม่นยำ
คำแนะนำเมื่อเจอแมลงสาบ — ลดความตื่นตกใจและโอกาสโดนเข้าหา
หากพบแมลงสาบ ควรพยายามอย่าตะโกนหรือขยับตัวอย่างรวดเร็ว เพราะจะทำให้มันหนีอย่างไม่คิดชีวิต ควรยืนนิ่งหรือเคลื่อนตัวช้า ๆ สงบเหมือนปกติ แล้วเปิดไฟให้สว่างเพราะแมลงสาบมักเลี่ยงแสง หากต้องการไล่ออก ให้ใช้วัตถุปิดทางหนีไปทางอื่นหรือใช้เครื่องมือดักจับ แนะนำให้จัดการเรื่องความสะอาด ปิดรอยแตกซอกมุม และเก็บอาหารให้มิดชิดเพื่อลดแหล่งอาหารและที่หลบซ่อน
สรุป
แมลงสาบที่วิ่งพุ่งเข้าหาคนที่กลัวไม่ใช่เพราะมันตั้งใจ แต่เกิดจากการตอบสนองต่อการสั่นสะเทือน แสง ความร้อน และการหาทางหนีที่เร็วที่สุด ประกอบกับคนกลัวมักขยับตัวเยอะและรวดเร็ว จนไปตรงกับทิศทางของแมลงสาบที่ก็กำลังตกใจคนด้วยเช่นกัน