พบใหม่ ภาพฝ่ามือมนุษย์กว่า 50 รอย คาดประทับไว้ 2,000 ปีก่อน นักโบราณฯ รับตื่นเต้น เล็งสำรวจเพิ่ม
เมื่อวันที่ 18 มีนาคม นางสาวทิพย์วรรณ วงศ์อัสสไพบูลย์ นักโบราณคดีชำนาญการ สำนักศิลปากรที่ 8 ขอนแก่น เปิดเผยกับ ‘มติชน’ ถึงการพบภาพเขียนสียุคก่อนประวัติศาสตร์แห่งใหม่ที่ไม่เคยพบมาก่อน
นางสาวทิพย์วรรณกล่าวว่า ในวันนี้ ได้พบภาพเขียนสีในเขตพื้นที่วัดภูตะเภาทอง อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี ซึ่งเป็นแหล่งโบราณคดีที่เคยพบภาพเขียนสีมาก่อนแล้ว โดยได้รับการบันทึกในชื่อแหล่งภาพเขียนสีภูตะเภาทอง อย่างไรก็ตาม ภาพที่เพิ่งค้นพบในวันนี้ เป็น
จุดใหม่ที่ไม่เคยพบมาก่อน มีลักษณะเป็นภาพมือกดประทับลงบนผนังมากกว่า 50 รอย
สำหรับสภาพภูมิประเทศ ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติภูเก้า ภูพานคำ ซึ่งเป็นแนวเทือกเขาที่วางตัวยาวตามแนวทิศเหนือ-ใต้ ครอบคลุมพื้นที่ในเขตจังหวัดอุดรธานี และบางส่วนของจังหวัดหนองบัวลำภู ยาวไปจนถึงอำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น กล่าวคือเป็นแนวเทือกเขาที่ต่อเนื่องกัน
“แนวเทือกเขานี้ เป็นภูเขาหินทราย ยังมีลักษณะเป็นป่าเต็งรังซึ่งภูมิประเทศลักษณะนี้จะก่อให้เกิดเพิงผา ลักษณะคล้ายภูพระบาท ที่มีหินเทินอยู่ จุดที่พบก็เป็นลักษณะเดียวกัน คือ เพิงผาหินทราย ผนังเพิงผาโค้งเว้า เหมาะกับการกันลมกันฝน ใช้เป็นที่อยู่อาศัยชั่วคราวได้
สำหรับจุดที่พบมีความกว้างราว 30 เมตร ปรากฏภาพมือกดประทับลงบนเพิง โดยการทาสีลงบนฝ่ามือแล้วประทับลงบนพื้นผิวของหิน โดยมีมากกว่า 50 รอย” นาวสาวทิพย์วรรณกล่าว
นางสาวทิพย์วรรณกล่าวว่า ตนรู้สึกตื่นเต้นเพราะเป็นข้อมูลใหม่ ซึ่งจะยิ่งเพิ่มฐานข้อมูลเรื่องภาพเขียนสีในประเทศไทยเพราะปัจจุบันพบภาพเขียนสีสมัยก่อนประวัติศาสตร์เพียง 250 แห่งเท่านั้น การค้นพบข้อมูลใหม่ จึงช่วยในการพัฒนาการศึกษาเรื่องภาพเขียนสีให้มากขึ้น วันนี้พยายามถ่ายภาพไว้ให้ได้มากที่สุด
สำหรับภาพมือที่พบ สันนิษฐานว่าส่วนหนึ่งเป็นมือเด็ก เพราะมีขนาดเล็ก หรืออาจเป็นมือของผู้หญิงก็เป็นได้ อย่างไรก็ตาม มือขนาดเล็กนี้พบในระดับต่ำกว่ามืออื่นๆที่มีจนาดใหญ่กว่าด้วย โดยอยู่สูงกว่าพื้นประมาณ 100-120 เซนติเมตรเท่านั้น ส่วนอายุสมัยคร่าวๆ คาดว่าอยู่ในราว 2,000 ปีมาแล้ว
นางสาวทิพย์วรรณกล่าวว่า ที่ผ่านมาการตีความถึงการกดประทับภาพมือ มีด้วยกันหลายแบบ ทั้งการเป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรม เนื่องจากเคยมีการพบในภาชนะดินเผา ที่แหล่งโบราณคดีบ้านโนนวัด หรืออย่างในประเทศอินโดนีเซีย ในการศึกษาชาติพันธุ์วรรณาทางโบราณคดี บางกลุ่มชาติพันธุ์ นำสีแดงทาบนมือแล้วปรทับตามเสาบ้าน อย่างไรก็ตาม ค่อนข้างตีความยาก ว่าเป็นการแสดงออกถึงประเพณี พิธีกรรมหรือไม่ หรือเป็นการแสดงออกถึงการอยู่อาศัย หรือแสดงออกในความรู้สึกทางศิลปะ
“ถือว่าตีความยากพอสมควร เพราะจากที่สำรวจคร่าวๆในวันนี้ พบว่าเรื่องราวที่ปรากฏไม่ได้มีลักษณะเป็นเนื้อหา หรือภาพพิธีกรรม รวมถึงภาพบุคคล เกือบทั้งหมดเป็นภาพมือ และนามธรรม อย่างไรก็ตาม หลังจากนี้จะลงพื้นที่สำรวจและเก็บข้อมูลเพิ่มเติมอีกครั้งอย่างละเอียด อาจทำผัง บันทึกตำแหน่ง และคัดลอกภาพเขียนสีต่อไป ส่วนสีแดงที่ใช้ ยังไม่สามารถระบุได้ชัดเจน ส่วนใหญ่เป็นการนำแร่เฮมาไทด์มาฝนแล้วใช้งาน” นาวสาวทิพย์วรรณกล่าว
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่