"ยาคุมฉุกเฉิน" กินก่อนมีเพศสัมพันธ์ได้ไหม?
Spoil
- ยาคุมฉุกเฉินมีสองประเภทคือ แบบ 1 เม็ด และแบบ 2 เม็ด ควรปรึกษาเภสัชกรก่อนใช้
- ยาคุมฉุกเฉินมีผลข้างเคียงเยอะ เช่น คลื่นไส้อาเจียน เลือดออกกะปริดกะปรอย ไม่ควรกินเกินเดือนละ 2 ครั้ง
- ยาคุมฉุกเฉินมีไว้สำหรับผู้ถูกกระทำชำเรา ผู้ที่ลืมกินยาคุมบ่อยๆ หรือวิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นผิดพลาด เช่น ถุงยางอนามัยขาดรั่ว
- ยาคุมฉุกเฉินไม่ว่ากินตอนไหนก็ออกฤทธิ์เหมือนกันคือยับยั้งการตกไข่ หากเลือกได้ควรกินตามข้อบ่งใช้ หรือใช้ถุงยางอนามัยแทน
ยาคุมฉุกเฉิน กินก่อนมีเพศสัมพันธ์ไม่ได้เหรอ?
เรื่องยาคุมกำเนิดเป็นอีกเรื่องที่พี่หมอเขียนถึงในคอลัมน์Sex Education by Dek-D.com บ่อยมากครับ เพราะไม่ว่าจะเขียนกี่ครั้ง น้องๆ ก็ยังมีคำถามเสมอ โดยเฉพาะคำถามในวันนี้ยกให้เป็นอีกหนึ่งความคิดสร้างสรรค์เลยครับ เพราะยาคุมกำเนิดฉุกเฉินนั้นเรารู้จักกันดีว่ามีเพียง 1-2 เม็ด โดยให้กินหลังมีเพศสัมพันธ์เร็วที่สุด และคำถามในวันนี้ก็มาจากข้อสงสัยว่า ถ้าอย่างนั้น ทำไมยาคุมฉุกเฉินถึงกินก่อนมีเพศสัมพันธ์ไม่ได้ล่ะ กินปุ๊บมีเพศสัมพันธ์ปั๊บแบบนี้ จะได้ไหม นั่นสิมันยังไงกันนะ?
รูปแบบของยาคุมฉุกเฉิน
- ยาคุมฉุกเฉินชนิด 1 เม็ด คือ กินทันที กินให้ไว ถ้ากินได้ ก็ลดโอกาสการตั้งครรภ์ได้ 90-95% แล้วแต่ยี่ห้อเลยทีเดียว
- ยาคุมฉุกเฉินชนิด 2 เม็ด มีข้อบ่งใช้คือ กินหลังมีเพศสัมพันธ์เร็วที่สุดโดยกินเม็ดแรกไม่ควรเกิน 72 ชั่วโมง และกินเม็ดที่ 2 หลังจากเม็ดที่ 1 ภายใน 12 ชั่วโมง
ทั้งนี้ ไม่ควรใช้ยาคุมฉุกเฉินเกินเดือนละ 2 ครั้ง เนื่องจากมีผลข้างเคียง อาจทำให้ประจำเดือนมาผิดปกติ หรือเลือดออกกะปริดกะปรอยได้
ข้อบ่งชี้ในการใช้ยาคุมฉุกเฉิน (Indication)
จากคำถามว่า "ยาคุมฉุกเฉิน กินก่อนมีเพศสัมพันธ์ได้ไหม?"พี่หมอจะขอย้อนกลับไปที่จุดประสงค์ของการใช้ยา และการคุมกำเนิดแต่ละประเภทกันก่อนครับ โดย ยาคุมฉุกเฉิน (Emergency contraceptive pills) นั้นตรงตามชื่อเลยครับคือ เป็นยาคุมที่ใช้ในกรณีฉุกเฉิน เนื่องจากการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่พร้อม ไม่ได้ป้องกัน หรือไม่ได้เตรียมใจไว้ก่อนเช่น
- อารมณ์พาไป กำลังเข้าได้เข้าเข็ม
- กินยาคุมแบบรายเดือนไม่สม่ำเสมอ (Poor compliance) เช่น ลืมกินบ่อยๆ
- ถูกกระทำชำเรา (Sexual Assaults) หรือถูกล่วงละเมิดทางเพศ หรือถูกข่มขืนนั่นแหละครับ
ยาคุมฉุกเฉินมีทั้งแบบเป็นฮอร์โมนเดี่ยว (Progestin only pills) และประเภทคู่ (Combined contraceptive pills) หลักการกลไกคือ ทำให้การตกไข่ของน้องๆ ผู้หญิง ที่อาจจะบังเอิญโป๊ะเชะ (เออ เขายังใช้คำนี้กันอยู่ไหมนะ 555) พอดีกับตอนที่น้องอสุจิตัวน้อยกำลังเข้ามาพอดี ให้ได้รับการเลื่อนออกไปก่อน
ซึ่งรูปแบบของยาคุมฉุกเฉินก็มี 2 แบบตามที่บอกไปด้านบนคือ แบบ 1 เม็ด และแบบ 2 เม็ดครับ หากอยากรู้ว่าแบบไหนดีกว่ากัน หรือดีกว่ากันยังไง แนะนำให้ปรึกษาเภสัชกรก่อนใช้ยาครับแล้วยาประเภทนี้เราสามารถไปซื้อเองได้เลยที่ร้านขายยา เวลาไปซื้อก็อย่าลืมเลือกร้านที่มีเภสัชกรตัวเป็นๆ ประจำร้านนะครับ ไม่ใช่มีแต่ชื่อแล้วเป็นใครก็ไม่รู้มายืนขายยาให้เรา ข้อนี้สำคัญมาก!
วิธีการรับประทานยาคุมฉุกเฉิน
- กินยาแล้วดื่มน้ำครับ ไม่ต้องเคี้ยว ไม่ต้องอมนะครับ
- กินให้เร็วที่สุดเท่าที่ทำได้ เพราะยิ่งเร็ว จะยิ่งลดอัตราการตั้งครรภ์ได้มาก ถ้าตามหนังสือไทยจะแนะนำภายใน 72 ชั่วโมง แต่ไปเปิดจาก WHO เขียนไว้ว่าภายใน 5 วัน (แล้วแต่ชนิดของยาคุมกำเนิดครับ)
สรุปว่ากินก่อนมีเพศสัมพันธ์ได้ไหม?
คำถามนี้ ไม่ว่าจะหมายถึงการต้องมีเพศสัมพันธ์แน่ๆ หรือกินเผื่อๆ ไว้ก่อนอาจจะได้มีเพศสัมพันธ์ก็ตาม แต่การบอกว่า"กินก่อนมีเพศสัมพันธ์" คือการที่น้องมีเวลาเตรียมพร้อม! และหากมีเวลาพอที่จะเตรียมพร้อม มีเวลาพอที่จะไปซื้อยา พี่หมอก็แนะนำให้ซื้อถุงยางอนามัย หรือเตรียมถุงยางอนามัยแทนดีกว่าครับ เพราะโลกนี้ไม่มีอะไรแน่นอน 100% แม้การใช้ถุงยางอนามัยจะลดผิวสัมผัสไม่เสมือนจริง แต่ก็สบายใจ ปลอดภัยและปลอดโรคมากกว่าด้วย ไม่ต้องกังวลว่าจะท้องไหม หรือยาคุมฉุกเฉินที่กินไปจะได้ผลไหม
แต่ถ้าเกิดว่าไม่มีถุงยางอนามัยจริงๆ แล้วยาคุมฉุกเฉินนี้ก็ซื้อเตรียมไว้นานแล้ว ใดๆ ก็ตามครับ ถ้าไม่ได้รับการป้องกันการมีเพศสัมพันธ์โดยวิธีอื่นมาก่อนเลย แล้วในมือตอนนี้ก็มีแค่ยาคุมฉุกเฉิน ก็สามารถกินได้ครับเพราะมันจะทำให้ช่วงเวลาการตกไข่ได้รับการเลื่อนออกไปเช่นเดียวกัน และพอมีเพศสัมพันธ์เสร็จ ก็ไม่ต้องกินซ้ำแล้ว
"ยาคุมฉุกเฉินกินก่อนมีเพศสัมพันธ์ได้
แต่หากเลือกได้ ใช้ถุงยางอนามัยดีกว่า"
ยาคุมฉุกเฉินไม่ควรกินเกิน 2 ครั้ง/เดือน
ไม่ว่าจะกินก่อนมีเพศสัมพันธ์เพราะไม่อยากให้แฟนรู้ หรือกินเผื่อไว้เพราะอาจจะได้มีเพศสัมพันธ์ หรือกินก่อนเพราะกลัวว่าจะลืมกิน ฯลฯ สิ่งที่น้องๆ ต้องไม่ลืมคือ ยาคุมฉุกเฉินนั้นมีฤทธิ์แรงและมีผลข้างเคียงมาก เนื่องจากคำว่าฉุกเฉินของมันนั่นเอง ทำให้ต้องออกฤทธิ์เร็วที่สุด
สำหรับผลข้างเคียงของยาคุมกำเนิดฉุกเฉินนั้น เช่น คลื่นไส้อาเจียนรุนแรง หรือหากกินบ่อยๆ อาจจะทำให้ประจำเดือนผิดปกติได้ ดังนั้น จึงไม่ควรกินเกินเดือนละ 2 ครั้ง และไม่ควรใช้เป็นยาคุมกำเนิด หากมีเพศสัมพันธ์เป็นประจำพี่หมอแนะนำให้ใช้วิธีอื่นดีกว่าครับ และดีที่สุดก็คือถุงยางอนามัยอย่างที่บอกไป
สรุปแล้วการใช้ยาคุมฉุกเฉินนั้น พี่แนะนำให้ใช้ตามข้อบ่งชี้ (Indication) ที่สมควรดีกว่าครับ
เวลาเขียนเรื่องยาคุมฉุกเฉินทีไรก็จะเน้นตัวแดงๆ เยอะไปหมด 555 เพราะอยากให้น้องๆ ตั้งใจอ่านทำความเข้าใจและไม่ใช้ผิดวิธี หากน้องๆ คนไหนเคยมีเพศสัมพันธ์แล้วต้องมานั่งวิตกกังวลกลัวท้อง หรือใช้ยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆ แล้วประจำเดือนมาผิดปกติ จะรู้เลยว่ามันไม่ใช่เรื่องสนุกเลยครับ สำหรับน้องผู้ชายพี่หมอก็อยากให้ใช้ถุงยางอนามัยเสมอ อย่าให้แฟนเราต้องแบกภาระในการกินยาคุมกำเนิดฝ่ายเดียวครับ มีเพศสัมพันธ์มีได้ แต่ต้องปลอดภัยและยินยอมพร้อมใจกันทั้งสองฝ่าย <3
ใครมีข้อสงสัยคอมเม้นต์ไว้ได้เลยครับ