ส่องอาคารรัฐสภาสกอตแลนด์ งบจัดการพลังงานไม่ถึง 14 ล้านต่อเดือน

เมื่อวานนี้ (12 มิถุนายน 2025) เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ประเด็นค่าน้ำประปาและไฟฟ้าของสำนักเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร (แบ่งเป็นสำนักงานเลขาธิการสภาฯ ร้อยละ 70 และสำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา เป็นร้อยละ 30) อย่างกว้างขวาง เนื่องจากอ้างอิงจากข้อมูลค่าน้ำ-ไฟรอบเดือนพฤศจิกายน 2024 ถึงเดือนเมษายน 2025 โดยค่าน้ำแตะสูงสุดถึง 1,033,300.58 บาทในเดือนกุมภาพันธ์ ส่วนค่าไฟฟ้าก็แตะสูงสุดถึง 14,248,939.14 บาทในช่วงเดือนมีนาคมที่ผ่านมา

ท่ามกลางการตั้งคำถามถึงการจัดการพลังงานของอาคารรัฐสภา Spotlight อยากพาไปดูอาคารรัฐสภาอีกแห่งที่แม้อยู่ไกลประเทศไทย แต่ก็เป็นต้นแบบที่น่าเรียนรู้ด้านการบริหารพลังงาน นั่นคืออาคารรัฐสภาสกอตแลนด์

รัฐบาลสกอตแลนด์ก็เช่นเดียวกับอีกหลายรัฐบาลในยุคปัจจุบัน ที่ชูประเด็นสิ่งแวดล้อม แต่แน่นอนว่าการบอกให้ประชาชนรักษ์สิ่งแวดล้อม แต่หน่วยงานและอาคารของรัฐใช้พลังงานมหาศาลนั้นย่อมไม่สมเหตุสมผล รัฐบาลสกอตแลนด์จึงตั้งเป้าลดการใช้พลังงานและสร้างผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมในองค์กรเองเช่นกัน นั่นรวมไปถึงอาคารรัฐสภา ซึ่งดำเนินการด้วย 3 เป้าหมายคือ

• ลดขยะ
• ใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ
• ตัดค่าใช้จ่ายการจัดการขยะ

แม้เราจะไม่ทราบราคาค่าไฟรายเดือนที่อาคารรัฐสภาสกอตแลนด์จ่าย แต่สกอตแลนด์ตั้งเป้าหมายให้อาคารรัฐสภาใช้พลังงานอย่างยั่งยืนมากที่สุด โดยตั้งเป้าปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์ภายในปี 2038 วางแผนลดคาร์บอนให้ได้จากปี 2005 ลง 66% ภายในปี 2026 และวางแผนด้านการเงินและการทำงานเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับระบบทำความร้อนคาร์บอนต่ำในอาคาร รวมถึงมุ่งใช้ไฟฟ้าปลอดคาร์บอน

ข้อมูลแผนการการจัดการคาร์บอนจากเว็บไซต์รัฐสภาสกอตแลนด์ปี 2024 เผยว่า ในปี 2023 สกอตแลนด์สามารถลดคาร์บอนที่อาคารรัฐสภาได้เกือบ 3 เท่า หรือต่ำกว่าปี 2005 ซึ่งเป็นปีมาตรฐาน กว่า 66.5%

และตั้งเป้าลดคาร์บอนในปี 2025 นี้ให้มีการปล่อยอยู่ที่ 1,488 ตันคาร์บอนไดออกไซด์
แต่ราคาค่าความยั่งยืนที่รัฐสภาสกอตแลนด์ต้องจ่ายในแต่ละปีคือเท่าไหร่? มากกว่า 14 ล้านบาทหรือไม่?

สำหรับค่าใช้จ่ายที่รัฐสภาสกอตแลนด์ใช้ในการจัดการสิ่งอำนวยความสะดวกด้านพลังงาน งบประมาณด้านพลังงานและการลดคาร์บอนอยู่ภายใต้ฝ่ายจัดการสิ่งอำนวยความสะดวก และถูกกำหนดเป็นรายปีต่อเนื่องมีการตั้งงบประมาณไว้ดังนี้ (ข้อมูลเดือนมีนาคม 2024):

ในปีงบประมาณ 2025/26 มีการตั้งงบประมาณจัดการสิ่งแวดล้อมทุกด้านอยู่ที่ 775,000 ยูโร หรือราว 28,225,675 บาท และต้องขอเน้นย้ำว่างบประมาณนี้เป็นค่าสาธารณูปโภคพื้นฐานด้านสิ่งแวดล้อมทุกประเภทใน 1 ปี ไม่ใช่เพียง 1 เดือน หรือเฉพาะค่าไฟฟ้า โดยส่วนที่มีค่าใช้จ่ายสูงสุดคือระบบจัดการพลังงานในอาคาร มีงบประมาณ 500,000 ยูโร หรือราว 18,692,500 บาท ตามมาด้วยการติดตั้งแสงสว่างในอาคาร และระบบทำความร้อนในอาคารที่พยายามเลิกการใช้ก๊าซธรรมชาติ ที่ 100,000 ยูโร หรือราว 3,738,500 บาท

รัฐสภาสกอตแลนด์กล่าวว่า อาจมีโครงการอื่นที่เพิ่มค่าไฟฟ้าและการปล่อยคาร์บอน อาทิ การติดตั้งเครื่องตรวจจับผู้บุกรุก การติดตั้งลำโพงเพิ่มเติม ซึ่งต้องถูกพิจารณาผลกระทบต่อการใช้พลังงานและการปล่อยคาร์บอน ซึ่งจะอัปเดตให้ทราบต่อไป นอกจากนี้ยังกล่าวว่า การปรับปรุงอาคารจะเป็นผลเชิงบวกต่อการลดการปล่อยคาร์บอน

อาคารรัฐสภาสกอตแลนด์และพื้นที่โดยรอบได้รับใบรับรอง ISO 14001:2015 จากองค์กรมาตรฐานระหว่างประเทศในเดือนกันยายน 2560 รับรองระบบดำเนินการด้านสิ่งแวดล้อม และได้รับใบรับรอง EPC ด้านการจัดการพลังงานในระดับดีเยี่ยม (A+) รับรองว่าอาคารรัฐสภาสกอตแลนด์มีการดำเนินการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนและก๊าซเรือนกระจกได้ดีเมื่อปี 2562

อ้างอิง: parliament.scot , Scottish parliament's Carbon Management Plan, March 2024