วลีดัง "ชังชาติ" มีไว้เหน็บใคร? - เปิดความหมายและพฤติกรรมที่เขาหาว่า "ชังชาติ"

แม้จะได้ยินมาเป็นพัก ๆ แต่คำว่า "ชังชาติ" ก็เป็นวลีเจ้าปัญหาที่ได้ยินเมื่อไหร่ เป็นต้องเกิดการถกเถียงกันใหญ่โตในสังคมออนไลน์

ล่าสุด "ชังชาติ" กลับมาเป็นประเด็นอีกครั้งเมื่อ บิ๊กแดง หรือ พล.อ.อภิรัชต์ คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารบก ยกเอาวาทกรรม"ชังชาติ" มาให้โอวาทรุ่นน้องโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า (จปร.) ถอดความได้ดังนี้ "โควิด ถ้ารู้จักป้องกันตัวเอง เป็นแล้วหาย แต่โรคที่เป็นไม่หายคือโรคชังชาติ" เกิดเป็นกระแสตีกลับรุนแรงในโลกโซเชียล หลายฝ่ายให้ความเห็นว่าคำพูดของบิ๊กแดงแสดงให้เห็นถึงความอคติต่อประชาชนที่เห็นต่าง เป็นการกระทำที่ผิดหลักการของกองทัพไทย ทั้งยังแสดงถึงการขาดมารยาท

แน่นอนว่าสังคมไม่ปล่อยให้รอดตัว เพราะหลังจากคลิปวิดีโอให้โอวาทของบิ๊กแดงถูกเผยแพร่ในอินเทอร์เน็ต ชาวเน็ต นักคิด และนักวิชาการต่างวิพากษ์วิจารณ์การกระทำของบิ๊กแดงไปในแง่ลบ โดยเราขอคั่นด้วยความคิดเห็นจาก ผศ.ดร.ประจักษ์ ก้องกีรติ นักเขียน นักวิชาการ และอาจารย์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ที่ได้โพสต์ผ่านทวิตเตอร์ส่วนตัว ดังนี้

ไม่มีประเทศใดในโลก- ยกเว้นประเทศด้อยพัฒนาทางการเมือง 2-3 ประเทศในแอฟริกา,เอเชีย- ที่กองทัพเข้ามายุ่งเกี่ยวทางการเมืองมากเท่าของไทย และไม่มีผู้นำกองทัพในประเทศใดจะออกมาพูดเรื่องการเมือง โจมตีปชช.ในขาติของตนเอง เพราะเป็นสิ่งที่ผิดมารยาท ไม่สมควร และขัดหลักการที่กองทัพต้องรับใช้ปชช.

— prajak kong (@bkksnow) August 5, 2020

ชังชาติ คือชังอะไร?

เราลองถอดความของวลีดัง "ชังชาติ" พบว่า "ชาติ" (น.) ตามความหมายของราชบัณฑิตยสถาน แปลว่า ประเทศ; ประชาชนที่เป็นพลเมืองของประเทศ กลุ่มชนที่มีความรู้สึกในเรื่องเชื้อชาติ ศาสนา ประวัติศาสตร์ ความเป็นมา ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมอย่างเดียวกัน หรืออยู่ในปกครองรัฐบาลเดียวกัน

เช่นนั้นแล้ว เราอาจกล่าวได้ว่า "ชาติ" ในความหมายของท่านผบ.ทบ.คือประชาชนคนไทย หรือไม่?

ชังชาติ ต้องทำอะไร?

ไม่ใช่แค่ ผบ.ทบ. ที่ยกวลีชังชาติมาพูด แต่นักการเมืองหลายท่านก็เคยใช้วลีนี้ในทำนอง "แซะ" ประชาชนที่เห็นต่าง ขอยกคำพูดของนายแพทย์วรงค์ เดชกิจวิกรม อดีตสมาชิกพรรครวมพลังประชาชาติ ที่ถึงขั้นนิยาม"ลัทธิชังชาติ" อย่างเอาจริงเอาจัง ว่าต้องมีพฤติกรรมชอบจาบจ้วง ไม่เอาศาสนา ดูถูกวัฒนธรรม ประเพณีไทย เป็นต้น และห็นได้ว่าในหลาย ๆ โพสต์ของท่านจะต้องมีแฮชแท็ก #ปราบลัทธิชังชาติ แนบท้ายไว้เสมอ (นิยามดังกล่าวของหมอวรงค์ก็ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนัก ในประเด็นอาทิ การไม่เอาศาสนานับเป็นเสรีภาพไม่ใช่หรือ? หากต่อต้านประเพณีสงกรานต์ด้วยเหตุผลทางสิ่งแวดล้อม ก็ชังชาติงั้นหรือ? ฯลฯ)

คุณผู้อ่านสามารถอ่านและเช็กลิสต์คร่าว ๆ ว่าตกอยู่ในหมวดลัทธิชังชาติ อย่างที่หมอวรงค์กล่าวหาหรือไม่ ในโพสต์นี้เลย :

มีคนพยายามบิดเบือนประเด็น"ชังชาติ" โดยอ้างว่า ชังรัฐบาล หรือ ชังลุงตู่ มาหาว่าชังชาติ ซึ่งข้อเท็จจริงไม่เกี่ยวกันเลย…

โพสต์โดย Warong Dechgitvigrom เมื่อ วันจันทร์ที่ 2 ธันวาคม 2019

ไม่ได้ชังชาติ แต่รักชาติ

ในขณะที่ฝั่งประชาชน อย่างเยาวชนคณะปลดแอกหรือส.ส.ฝ่ายค้านหลายท่านก็แสดงความไม่พอใจต่อพฤติกรรมของ ผบ.ทบ.ในการเปรียบเปรยว่า "ชังชาติ" นั้นเป็นโรคร้ายแรง ส.ส.รังสิมันต์ โรม จากพรรคก้าวไกล ได้แสดงความคิดเห็นผ่านโซเชียลมีเดีย ว่าการปลูกฝังให้นักเรียนนายร้อย"ชังเพื่อนร่วมชาติ" คือความน่าเกลียดน่าชัง ก่อนเสริมว่าตำแหน่ง ผบ.ทบ. ในประเทศที่เจริญแล้ว ต้องทำหน้าที่ปกป้องคนร่วมชาติ ไม่ใช่เอาคนร่วมชาติมาเป็นภัย รวมถึงพูดเรื่องการเมืองที่ไม่ใช่อำนาจหน้าที่ของทหาร

"ชังชาติ" คือวาทกรรมของคนที่ได้ประโยชน์จากโครงสร้างทางการเมืองแบบเก่าที่ตัวเองได้รับมรดกสืบทอดมา…

โพสต์โดย Rangsiman Rome - รังสิมันต์ โรม เมื่อ วันอังคารที่ 4 สิงหาคม 2020

ด้านคณะเยาวชนปลดแอก (Free YOUTH) กลุ่มนักศึกษาที่เคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตย ก็ออกมาแสดงความเห็นอย่างเรียบง่ายแต่ดุดัน ว่าการกล่าวหาประชาชนที่ออกมาเรียกร้องประชาธิปไตยว่าชังชาติของบิ๊กแดงนั้นแสดงความคิดของผบ.ทบ.เองว่า ชาติไม่เท่ากับประชาชน พร้อมเรียกร้องปฏิรูปกองทัพ

ชาติ = ประชาชน ดังนั้นการออกมาเรียกร้อง ความยุติธรรมให้กับประชาชน ไม่เท่ากับชังชาติ － #เยาวชนปลดแอก #FreeYOUTH

โพสต์โดย เยาวชนปลดแอก － Free YOUTH เมื่อ วันอังคารที่ 4 สิงหาคม 2020

น่าคิดเหมือนกันว่า วลี "ชังชาติ" ดันออกมาจากปากของทหารที่ควรทำหน้าที่เป็นรั้วของชาติ กลับมีเป้าหมายสร้างความเกลียดชังและแปะป้ายให้คนเห็นต่างจากตน ยิ่งเปรียบเทียบเป็น"โรคร้าย" ยิ่งแล้วใหญ่ และเมื่อดูกันที่ความหมายของราชบัณฑิตยสถาน ที่ระบุนิยามว่าชาติแปลว่า "ประชาชน" ก็ยิ่งน่าคิดว่าใครกันแน่ที่น่าชัง? และใครกันแน่ที่ชังชาติ?

-

อ้างอิง

bbc.com

thematter.com