“ตุ๊กตุ๊ก” มีไว้โชว์ หรือ มีไว้ประจาน? ขับขี่ตามอำเภอใจ! ควรมีใครเข้ามาจัดการมั้ย!

 “ตุ๊กตุ๊ก” มีไว้โชว์ หรือ มีไว้ประจาน? ขับขี่ตามอำเภอใจ! ควรมีใครเข้ามาจัดการมั้ย!

ตั้งแต่เริ่มเข้ามาประจำการที่ประเทศไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 "ตุ๊กตุ๊ก" นับว่าเป็นอีกหนึ่ง ‘ทางเลือก’ ในการเดินทางที่อยู่บนท้องถนนของเรามาเป็นเวลาเกือบ 60 ปี เฉพาะในกรุงเทพมหานคร มีจำนวนรถตุ๊กตุ๊ก ที่จดทะเบียนเป็น ‘รถสามล้อรับจ้าง’ ออกปฏิบัติมากถึง 9,000 คัน 

รวมทั้งโครงการอย่าง‘ตุ๊กตุ๊กเอื้ออาทร’ ในปี พ.ศ. 2559 ที่กระทรวงคมนาคมได้ผลักดันให้มีการจดทะเบียนรถรับจ้างเพิ่มขึ้น 2,500 คัน และเต็มโควต้าอย่างรวดเร็ว ก็ยิ่งเป็นเครื่องยืนยันเป็นอย่างดีว่า นี่คือหนึ่งอาชีพฮอตฮิตที่ยังมีคนต้องการเข้ามาสู่วงการ ‘นักบิดสามล้อ’ อยู่เสมอ

แต่ถ้าลองทวนความทรงจำแบบเร็ว ๆ จะมีสักกี่คนที่จำได้บ้าง ว่าได้ใช้บริการรถตุ๊กตุ๊กในการเดินทางไปไหนมาไหนครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่ จากการสำรวจเบื้องต้นของคนใกล้ตัวผู้เขียนมีประมาณ 70% ที่ไม่ได้ขึ้นรถตุ๊กตุ๊ก มามากกว่า 10 ปี และเชื่อว่าอีกหลาย ๆ คนก็น่าจะมีสถิติคนรอบข้างที่ไม่ต่างกันเท่าไหร่นัก

โดยเฉพาะช่วงหลัง ๆ ที่ตุ๊กตุ๊กดูเหมือนจะเป็นสิ่งที่เอาไว้บริการให้กับนักท่องเที่ยว มากกว่าการระบบขนส่งในชีวิตประจำวัน และกลายเป็นหนึ่งในเอกลักษณ์หมวด ‘Thailand Only’ ที่จะ ‘หนึ่งเดียว’ ในแง่ที่ควรภูมิใจหรือไม่ พูดตรง ๆ ว่าเราเองก็ยังไม่แน่ใจเหมือนกัน

จอดรถไม่เป็นระเบียบ 

ปัญหาคลาสสิกที่เกิดขึ้นกับรถสาธารณะหลาย ๆ อย่าง ทั้ง แท็กซี่, วินมอเตอร์ไซค์ และแน่นอนว่าตุ๊กตุ๊กเองก็เป็นหนึ่งในภาพจำที่เราเห็นได้เสมอ หน้าวัดวาอาราม ไปจนถึงห้างสรรพสินค้า และสถานที่สำคัญอื่น ๆ เพื่อต่อรองแย่งชิงลูกค้ากันอย่างสนุกสนาน 

แต่ด้วยความที่มีลักษณะลูกครึ่งผสม ระหว่างยานพาหนะ 2 (มอเตอร์ไซค์) และ 4 ล้อ (รถยนต์) ทำให้ตุ๊กตุ๊ก อยู่กึ่งกลางระหว่างความคล่องแคล่ว และความเทอะทะ ใช้พื้นที่ประมาณ ‘ครึ่ง’ เลนบนถนน และยังมีหลายคนที่คิดว่ารถของตัวเองเล็กพอ และโชว์สกิล ‘มุด’ ไปข้างหน้า ไม่ต่างจากมอเตอร์ไซค์คันหนึ่ง 

ทำให้ตุ๊กตุ๊กกลายเป็นศูนย์รวมของปัญหาแบบ 2 in 1 คือขนาดก็ไม่ได้เล็ก แต่ขับฉวัดเฉวียน จนสร้างความหวาดเสียวและเกิดอุบัติเหตุเฉี่ยวชนให้เห็นอยู่บ่อย ๆ 

รับแต่คนต่างชาติ

จริง ๆ เราเชื่อว่าคนขับรถตุ๊กตุ๊กทุกคน อยากรับผู้โดยสารชาวไทยด้วยกันทั้งนั้น แต่ปัญหาเรื่อง ‘ราคา’ ที่มักจะตั้งไว้สูงลิ่ว จนมีแต่ต่างชาติที่ยังไม่รู้อีโหน่อีเหน่ (และชอบความท้าทาย) เท่านั้น ที่จะยอมจ่ายอัตราที่ผันแปรไม่ต่างจากราคาหุ้นได้ 

ส่วนคนไทยที่ขึ้นได้จริง ๆ ส่วนมากจะเป็นพ่อค้า แม่ค้า ที่เป็นลูกค้าประจำ ที่มีการตกลงราคาล่วงหน้าที่แน่นอน หรือไม่ก็เป็นคนไทยที่เก๋าเกมรู้ช่องทางในการต่อรองเท่านั้น เพราะหลายครั้งที่เราลองต่อราคารถตุ๊กตุ๊ก แล้วพบว่าสามารถลดราคาได้มากกว่าครึ่งนึงเลยก็มี

ราคาตามใจ 

แต่ปัญหาเรื่องราคา ไม่ใช่ความผิดโดยตรงของรถตุ๊กตุ๊กรับจ้าง เพราะไม่ได้มีการ ‘กำหนด’ หรือ ‘ควบคุม’ อัตราค่าโดยสารเหมือนมอเตอร์ไซค์รับจ้างและแท็กซี่ ขึ้นอยู่กับการ ‘ตกลง’ กันระหว่างคนขับและผู้ใช้บริการได้ตามสบาย ซึ่งบางครั้งระยะทางสั้น ๆ เพียงแค่ 1-2 กิโล แต่ราคาอาจดีดสูงถึงหลัก 100 - 200 บาทได้เป็นเรื่องปกติ

โดยมีการให้เหตุผลไว้ว่า “รถตุ๊กตุ๊กเป็นยานพาหนะที่เป็นเอกลักษณ์ช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์การท่องเที่ยวที่ดีให้กับประเทศไทย” ทำให้คล้าย ๆ กับว่าตุ๊กตุ๊ก อยู่ในอีกสถานะหนึ่ง ที่ไม่ได้เป็นระบบขนส่งที่ไม่ได้อยู่ในชีวิตประจำวัน แต่เป็นรถรับจ้างเพื่อการท่องเที่ยวโดยเฉพาะ  

ขับขี่ไม่สุภาพเอกลักษณ์ Thailand Only

ปัญหาต่อเนื่องจากข้อที่แล้ว คือเมื่อตุ๊กตุ๊ก ถูกวางให้เป็นตัวแทนการท่องเที่ยว การสร้าง ‘เอกลักษณ์’ ให้โดดเด่นจึงกลายเป็นเรื่องจำเป็น และ ‘ความเร็ว’ รวมทั้ง ‘ความฉวัดเฉวียน’ คือจุดขายสำคัญที่หลายคนเลือกใช้ 

เคยมีเพื่อนชาวต่างชาติของผู้เขียนมาเที่ยวที่ประเทศไทย แล้วบอกว่าอยากขึ้นรถตุ๊กตุ๊กดูสักครั้ง เพราะอยากรู้ว่า จะเร็วเหมือนที่เห็นในหนัง และที่ได้ยินมาจริงหรือเปล่า 

ประกอบกับท่าทางตื่นเต้น ไปจนถึงเสียงกรี๊ดของนักท่องเที่ยวหลายคน ที่ทำให้คนขับตุ๊กตุ๊กบางคน อาจเข้าใจไปว่า นั่นคือความสนุกที่นักท่องเที่ยวต้องการ ซึ่งจริง ๆ บางคนเขาอาจจะกรี๊ดเพราะกลัวจนขวัญผวาอยู่ก็ได้ 

แต่ว่าทางออกของปัญหาทั้งหมด ถ้าจะให้ถอดตุ๊กตุ๊กออกไปจากสารบบไปเลยก็คงจะไม่ได้ เพราะต้องยอมรับว่ามีนักท่องเที่ยวหลายคนที่อยากมาขึ้นเพื่อท้าทายชีวิตให้ได้สักครั้งจริง ๆ เพราะฉะนั้นการจัดพื้นที่ให้เหมาะสม และกำหนดชัดเจนโดยเฉพาะ ว่ารับเฉพาะการท่องเที่ยว ในเส้นทางที่กำหนดเอาไว้ อาจจะช่วยป้องกันความสับสนที่ว่ารถสาธารณะแบบอื่น ๆ เป็นแบบนี้ไปทั้งหมด (แต่บางคันก็เป็นแบบนั้นแล้วจริง ๆ ) 

หรือไม่อย่างนั้นก็ จัดพื้นที่ส่วนหนึ่งใน ‘สวนสนุก’ ใกล้ ๆ รถไฟเหาะ หรือเครื่องเล่นหวาดเสียว หลาย ๆ อย่าง ไปเลยก็อาจจะดูเหมาะสมดีเหมือนกัน

อ้างอิง

http://www.enconlab.com/etuktuk/index.php/menu-news-etuktuk/7-a-type-tuktuk

ภาพประกอบ

https://www.thairath.co.th/content/480221

http://rock-cafe.info/suggest/thai-party-rentals-74686169.html