ตั้งแต่เล็ก เรามักถูกสอนให้เป็นลูกที่ดี เป็นนักเรียนที่ดี เป็นแฟนที่ดี เป็นพ่อแม่ที่ดี แต่เราเคยที่จะถูกสอนไหมที่จะเป็นตัวเองที่ดี เป็นแบบที่ตัวเองเป็นให้ดี จนเราโตขึ้น หลายคนยังสับสนเลยว่า ตัวตนที่แท้จริงของเราเป็นอย่างไร และเราต้องการอะไร เพราะเราใช้จุดหมายที่เป็นคนอื่นนำ
มันดีที่จะใช้ชีวิตอยู่บนความรู้สึกดีงามที่ว่า เรามีชีวิตอยู่เพื่ออะไร การทำให้ใครสักคน การยึดคุณค่าและมีชีวิตอยู่เพื่อสิ่งนั้น ช่างมีความหมายที่ยิ่งใหญ่หากสิ่งนั้นเป็นความสุขที่แท้จริง หากที่จริงแล้ว เรากำลังทำสิ่งที่เราคิดว่าจะทำให้เรามีความสุขต่างหาก และสะกดความคิดตัวเองในทุก ๆ วัน ว่าฉันมีความสุขในสิ่งที่ฉันทำ เหมือนที่มีใครบอกว่า ความสุขที่แท้จริงไม่ใช่อยู่ที่ปลายทาง อาจไม่ใช่ความสำเร็จ ชื่อเสียง หรือเงินทอง หากเป็นสิ่งที่ได้ทำในทุก ๆ วัน และเราก็เชื่อตามสิ่งที่คนอื่นกล่าว
หลายคนมีหน้าที่ มีบทบาท ที่จะต้องทำในทุก ๆ วันโดยอาจจะไม่มีเวลาได้ทบทวนด้วยซ้ำ ว่าสิ่งที่ทำอยู่ มันใช่สิ่งที่เราต้องการหรือไม่ เพราะบางครั้ง ชีวิตก็ไม่ได้ให้ทางเลือกเรามากนัก หากเพียงแต่เราควรจะใช้บางเวลาที่มี ที่เราไม่ได้สวมบทบาทหรือทำหน้าที่อะไร เพื่อตัวเรา หาตัวเองและเติมเต็มสิ่งที่ตัวเองต้องการ
ญี่ปุ่นมีแนวคิดเรื่อง Ikigai คำว่าอิคิ แปลว่าการมีชีวิต คำว่าไก แปลว่าคุณค่า จึงมีความหมายโดยรวมว่า คุณค่าของการมีชีวิต ในขณะที่ผู้รู้หลายคนแปลคำนี้ว่า เหตุผลในการมีชีวิตอยู่ แนวคิดนี่เองที่จะช่วยให้เรารู้จักตัวเอง รักตัวเองและมีความสุขกับตัวเองมากขึ้น นอกจากความสุขที่ได้ทำเพื่อคนอื่น มีวิธีการง่ายๆ ในการค้นหาอิคิไกมาฝาก ลองนึกย้อนไปในวัยเด็กหรือช่วงชีวิตที่ผ่านมา แล้วนึกว่า
-เราทำอะไร แล้วทำให้หัวใจเราพองโต
-เราเห็นอะไร แล้วหัวใจเรายิ้มตามไปด้วย
-ถ้าต้องนึกถึงความภูมิใจที่ผ่านมา เรามักจะนึกถึงสิ่งนี้เสมอ
-คำชมคำไหนนะ ที่ตราตรึงอยู่ในใจไม่เคยลืม
-อะไรนะ ที่เวลาที่เราทำหรืออยู่กับมัน เราลืมมองนาฬิกาไปเลย
ลองเอาสิ่งที่นึกได้เหล่านั้น มาต่อยอดเป็นกิจกรรมพิเศษยามว่าง หลาย ๆ คนพัฒนาจากสิ่งเล็ก ๆ จนสิ่งที่เติมเต็มความเป็นตัวตนเหล่านี้กลายเป็นสิ่งที่หาเลี้ยงชีพได้ด้วย และเราจะพบความสุขในการเป็นตัวเอง
ถึงเวลาเลิก! เลิกอยู่ใต้เงาของคนอื่น หา Ikigai สยายปีกแล้วบินสักที…
อ้างอิง IKIGAI: The Japanese Secret To a Long and Happy Life by Héctor García and Francesc Miralles