อาการแพ้เครื่องประดับ

ภญ.ฐิตาภา ภาษานนท์

อาการผื่นแพ้ผิวหนังคืออะไร

อาการผื่นแพ้ผิวหนัง(contact dermatitis) คืออาการผื่นคันเมื่อเกิดการสัมผัสกับสิ่งของที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง หรือการแพ้ โดยผื่นอาจเกิดขึ้นภายในไม่กี่นาทีหรือเป็นชั่วโมงเมื่อเกิดการสัมผัสสิ่งที่แพ้ และอาจเกิดขึ้นนานถึง 2 -4 อาทิตย์ ผื่นแพ้ผิวหนังมักมีอาการคัน ผิวหนังเป็นปื้นหนาสีเข้มกว่าผิวหนัง ผิวแห้ง แตก ลอกเป็นขุย มีตุ่มและพุพอง บางครั้งมีน้ำเหลืองไหลหรือเกิดสะเก็ด บวม รู้สึกแสบร้อน หรือเจ็บเมื่อสัมผัส

สาเหตุของการแพ้

ผื่นแพ้ผิวหนังเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน สาเหตุของการเกิดผื่นแพ้สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ การระคายเคืองจากการสัมผัส (Irritant Contact Dermatitis) และการแพ้จากการสัมผัส (Allergic Contact Dermatitis) แต่ละประเภทมีลักษณะและปัจจัยที่กระตุ้นแตกต่างกัน
เครื่องประดับที่อาจเสี่ยงต่อการแพ้ได้แก่

• เครื่องประดับราคาถูก: มักผลิตจากโลหะผสมที่มีนิกเกิลเป็นส่วนประกอบหลัก
• ต่างหูและแหวน: เนื่องจากสัมผัสกับผิวหนังโดยตรงและต่อเนื่อง
• นาฬิกาข้อมือหรือสายรัดโลหะ: ที่อาจมีชิ้นส่วนของนิกเกิล

การรักษา สำหรับการรักษาเบื้องต้นอาจใช้เป็นยาทากลุ่มสเตียรอยด์ครีม เข่น clobetasol propionate 0.05% เพื่อลดการอักเสบของผิวหนัง โดยหลีกเลี่ยงการทาสเตรียรอยด์ที่มีความแรงสูงในบริเวณผิวหนังบาง ๆ เช่นใบหน้า ข้อพับ และ บริเวณอวัยวะเพศ และรับประทานยากลุ่มแก้แพ้เพื่อควบคุมอาการคันของผื่นแพ้ผิวหนัง เช่น hydroxyzine, cetirizine และ loratadine การใช้สเตียรอยด์แบบรับประทานอาจใช้ในเคสที่มีความรุนแรงแต่ควรมีการปรับลดขนาดยาลงเพื่อป้องกันการเกิดผื่นซ้ำ และควรใช้สารให้ความชุ่มชื้นความคู่กันไปเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวหนัง

การป้องกัน สิ่งสำคัญคือต้องหาสาเหตุของการเกิดผื่นให้เจอ หากคิดว่าสาเหตุของผื่นเกิดจากเครื่องประดับที่มีส่วนผสมของนิกเกิลอาจเปลี่ยนไปใช้เครื่องประดับที่มีส่วนผสมของเงินหรือทองแทนซึ่งมีโอกาสแพ้น้อยกว่า สวมเสื้อผ้า หน้ากากหรือแว่นตาเมื่อออกไปข้างนอก ทำความสะอาดผิวหนัง เสื้อผ้า และที่อยู่อาศัยเพื่อลดโอกาสในการสัมผัสกับสิ่งที่แพ้

ที่มา

• Contact dermatitis [cited 2024 02/05]. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/contact-dermatitis/symptoms-causes/syc-20352742.
• Contact Dermatitis [Internet]. 2023 [cited 20/11/2024]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459230/#article-20379.s18.