แก้ปัญหา “รถตู้วิน” ก็แค่ “ผักชีโรยหน้า” ที่เรื้อรัง ซ่อนไว้มานาน คือ รถมันไม่พอ!

แก้ปัญหา  “รถตู้วิน”  ก็แค่  “ผักชีโรยหน้า”  ที่เรื้อรัง ซ่อนไว้มานาน คือ รถมันไม่พอ!

วันจันทร์ที่ผ่านมากลายเป็นฝันร้ายของคนชานเมืองไปทันที เพราะนอกจากการจราจรยามเย็นที่ฝนตกจนรถติดเป็นปกติ ตัวเลือกการเดินทางกลับบ้านจากกลางเมืองอย่าง "รถตู้โดยสารสาธารณะ"จำนวน 1,800 คันยังถูกกรมการขนส่งทางบกบังคับให้หยุดเดินรถตามกฎหมาย

ไม่เหมือนวันปกติที่รถตู้ขนาด 15 ที่นั่งเป็นที่พึ่งพาโดยทั่วไปของผู้คนที่อยู่อาศัยรอบนอกกรุงเทพมหานคร

ข้ออ้างเรื่องความปลอดภัยของรถตู้ที่มีอายุใช้งานเกิน 10 ปีกลายเป็นสาเหตุหลักของคำสั่งที่ว่านี้ ฟังดูเผินๆ แล้วก็เหมือนจะช่วยเหลือประชาชนให้เดินทางกันได้อย่างสบายใจปลอดภัยหายห่วง 

แต่ถ้าลองมองให้ลึกเข้าไปดีๆ คำสั่งนี้ก็ไม่ได้ต่างอะไรกับการกวาดผู้ค้าอาหารข้างทางออกไปจากทางเท้าแบบหมดจดที่ชาวกรุงสรรเสริญ โดยไม่ได้มองถึงความสัมพันธ์ของการค้าข้างทางกับวิถีชีวิตของคนทั่วไปที่ไม่ได้มีรายได้สูงพอจะทานข้าวบนห้างหรือร้านสะดวกซื้อได้ทุกวัน

นั่นคือการแก้ปัญหาแบบไทยๆ ด้วยการซุกขยะเอาไว้ใต้พรม!

ย้อนกลับไปเมื่อ 20 ปีก่อนที่โอกาสทุกด้านของชีวิตเริ่มกระจุกตัวอยู่ในเมืองฟ้าอมร เมืองที่มีโอกาส แต่ไม่ได้เอื้อต่อการอยู่อาศัย ผู้คนจึงเลือกพักกันอยู่ที่ย่านชานเมืองไปแทน

แต่การเดินทางด้วยระบบขนส่งสาธารณะยังไม่แพร่หลายไปสู่พื้นที่ชานเมือง และการขออนุญาตเปิดเส้นทางเดินรถจากรัฐก็เชื่องช้าตามประสาระบบราชการ การเกิดขึ้นของ ‘รถตู้ผี’  ป้ายทะเบียนดำเพื่อรับส่งผู้โดยสารในเส้นทางเฉพาะก็กลายเป็นที่แพร่หลาย ตามหลักอุปสงค์อุปทาน กลายเป็นปัญหาที่รัฐต้องแก้ว่าจะทำอย่างไรให้การเดินทางของคนย่านชานเมืองปลอดภัย

สองตัวเลือกที่เป็นไปได้คือ

1.  ลงทุนพัฒนาการเดินรถตามความต้องการที่เพิ่มขึ้นของประชาชนด้วยเงินภาษีของประเทศ

2.  จับรถตู้ผีมาขึ้นทะเบียนให้ถูกซะ

แน่ล่ะสิ ตามประสาความ ‘ไท้ยไทย’  เรื่องอะไรจะต้องลงทุนทำของให้มันดีในระยะยาวล่ะ เปลืองเงิน สู้ทำแบบหลังดีกว่า เสียเวลาเรียกผู้ขับมาลงทะเบียนแป๊บเดียว ก็ถูกกฎหมายแล้วไงจ๊ะเธอจ๋า

โดยไม่ได้คิดเลยว่าการนำ ‘รถตู้’ มาให้บริการเป็น  ‘รถขนส่งประจำทาง’  แบบจริงจัง ขับวนไปมารับส่งตามป้ายโดยสารเหมือนรถบัส มันไม่มีใครที่ไหนในสากลโลกเค้าทำกัน เพราะมันไม่ปลอดภัย!

ข้ออ้างที่บอกว่ารถตู้ที่ขึ้นทะเบียนและมีอายุเกิน 10 ปีไม่มีความปลอดภัยในการขนส่งผู้โดยสายจึงเป็นเหมือนคำพูดลอยๆ ของคนที่บังเอิญคิดไม่ออก คิดไม่ทัน คิดไม่ยาวพอที่จะชั่งน้ำหนัก ‘คุณภาพชีวิตของประชาชน’ ว่ามีค่ามากกว่า ‘ความง่ายเข้าว่า’  เพราะถ้าเราลองย้อนกลับไปดูข่าวอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นกับรถขนส่งสาธารณะ ภาพจำของหลายเหตุการณ์สยองยิ่งกว่าภาพยนตร์ Final Destination ล้วนมีที่มาจาก ‘รถตู้’ ทั้งนั้น

สอดคล้องกับข้อมูลจาก "นพ.ธนะพงศ์จินวงษ์"ผู้จัดการศูนย์วิชาการเพื่อความปลอดภัยทางถนน ที่บอกไว้ว่า ทุกๆสัปดาห์จะต้องมีคนตายจากรถตู้อย่างน้อย2 รายบาดเจ็บอีก10 ราย

ทุกสัปดาห์! ย้ำ… ทุกสัปดาห์!

บางคนอาจจะบอกว่า อ้าว แต่ตอนนี้รถไฟฟ้าก็กำลังสร้างอยู่นะ หรือบางคนคงยักคิ้วแล้วมองต่ำว่า บ้านไกล บ่นนัก ก็หัดเก็บเงินซื้อรถสิยะ…

แต่อย่าลืมว่าระบบขนส่งทางรางก็ไม่ได้เอื้อกับการเดินทางของคนที่มีรายได้น้อย (ไม่อย่างนั้นคนเมืองจะยังบ่นกันทำไมว่าค่ารถไฟฟ้าแพง) และการซื้อรถก็ไม่ใช่ทางออกของการแก้ไขปัญหาจราจรในระยะยาว ไม่ต้องพูดถึงฐานะทางเศรษฐกิจที่ไม่ใช่ทุกคนจะสามารถครอบครองเป็นเจ้าของได้

ทางออกที่น่าจะเป็นไปได้ที่สุดของปัญหานี้คืออะไร?

สิ่งที่เราคิดออกในหัวมีแต่ความว่างเปล่า

การแก้ปัญหาระยะสั้นของการหยุดเดินรถตู้สาธารณะ 1,800 คันเพื่อความปลอดภัย ก็ยังคงเป็นการแก้ปัญหาแบบไทยๆ ไม่เปลี่ยนแปลง นั่นคือการขยับเอารถเมล์จาก ขสมก. มาช่วยเดินรถในเส้นทางที่เป็นที่ต้องการของประชาชนทดแทนไปก่อน (แต่เห็นตัวเลขจำนวนรถแล้วอยากร้องไห้แทนชาวรังสิตและมีนบุรีเสียเหลือเกิน)

แต่จะมีไหมที่ผู้มีอำนาจในกรมการขนส่งทางบก หรือรัฐบาลทั้งชุดปัจจุบันและอนาคตจะมีแนวทาง ‘วางแผน’  พัฒนาระบบขนส่งมวลชนเพื่อทุกคนไม่ว่าจะอยู่ใกล้หรือไกลให้ครอบคลุม มากกว่าจะ  ‘โปะหน้า’  หาอะไรมาทดแทนเพื่อลดเสียงบ่นของประชาชนผู้ยืนรอรถกลับบ้านอย่างสิ้นหวังท่ามกลางสายฝน

ถ้าเราไม่เคยคิดแก้ไขปัญหาพื้นฐานอย่างการคมนาคมขนส่งสาธารณะในระยะยาวด้วยการวางแผนอย่างใช้มันสมองแบบไม่มโน ก็อย่าเพิ่งไปหวังอะไรไกลกับอนาคตเรื่องอื่นๆ อีกมากมายเลย 

ขอแนะนำให้หาอะไรมาโปะหน้า ปิดตา หลอกตัวเองไปเถิดว่า…

ประเทศไทยเรานี้ช่าง‘พัฒนาแล้วจริงๆนะคุณ!’

ข้อมูลอ้างอิง:

• - https://www.sanook.com/news/7524778/
• - https://thematter.co/pulse/behind-van-accident-interview/21930
• - https://www.posttoday.com/politic/report/421957

รูปภาพจาก

https://www.thairath.co.th/content/573224

http://www.turistafaidate.it/bangkok-6200