ซอมบี้ระบาด!? เจาะลึกหนัง 'ซอมบี้' กับที่มาสุดสะเทือนใจ และเหตุผลที่ใครก็ชอบดู

ซอมบี้ระบาด!

คือสถานการณ์ปัจจุบันที่ชาวเน็ตใช้เรียกกระแสซีรีส์และภาพยนตร์ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ 'ซอมบี้' หรือ ร่างไร้วิญญาณที่มีพฤติกรรมชอบไล่กินมนุษย์ ส่วนมนุษย์ผู้โชคร้ายที่ถูกซอมบี้กัดหรือกิน ก็มีแนวโน้มกลายพันธุ์เป็นซอมบี้ไปด้วย นับเป็นฝันร้ายของมนุษยชาติ แต่ก็เป็นคอนเซ็ปต์สุดคลาสสิกที่มักถูกนำมาบอกเล่าและแต่งเติมบ่อยๆ ในสื่อแทบจะทุกแขนง

LINE TODAY จึงอยากชวนทุกคนไปสำรวจเส้นทางและวิวัฒนาการ 'ซอมบี้' ในวงการบันเทิง ถึงประวัติศาสตร์ของความสยองขวัญ และรู้หรือไม่ว่า 'ซอมบี้' ผีสุดคลั่งที่คอหนังหลงรัก กลับมีจุดเริ่มต้นที่แสนหดหู่ในโลกแห่งความจริง!

โหดกว่าซอมบี้ ก็มีแต่มนุษย์

จุดเริ่มต้นของซอมบี้ หรือผีดิบนั้นอาจย้อนไปได้ไกลถึงยุคกรีกโบราณ โดยนักโบราณคดีขุดพบโครงกระดูกในยุคนั้นถูกวางทับด้วยก้อนหินจำนวนมาก ที่สรุปได้ว่าอาจเป็นพิธีกรรมที่ทำเพื่อป้องกันการ 'ฟื้นคืนชีพ' ของผู้ตาย

ส่วนเรื่องเล่าของ 'ซอมบี้' เริ่มต้นราวศตวรรษที่ 17 ที่ประเทศเฮติ เมื่อแรงงานทาสจากแอฟริกาจำนวนมากถูกเกณฑ์มาใช้แรงงานในไร่อ้อย ภายใต้การล่าอาณานิคมของประเทศฝรั่งเศส

การใช้แรงงานทาสยุคนี้นับว่าสาหัสและเหี้ยมโหดมาก เป็นเหตุให้ทาสที่ถูกเกณฑ์มาต้องเสียชีวิตในเวลาไม่กี่ปี ทำให้เหล่าเจ้านายต้องจับทาสมาใช้แรงงานเพิ่ม หมุนเวียนเรื่อยไปแบบนี้

ด้วยสถานการณ์ที่กดดัน วิธีเดียวที่ทาสแต่ละคนจะหลุดพ้นจากวัฏจักรสุดเหี้ยมของการใช้แรงงานได้ คือการฆ่าตัวตาย แต่ด้วยความเชื่อของทาสยุคนั้น ที่เชื่อว่าชีวิตหลังความตายคือการถูกปลดปล่อยและกลับไปที่ 'lan guinée' แปลตรงตัวว่า 'ประเทศกินี' หรืออีกนัยหนึ่งคือบ้านเกิดที่ทวีปแอฟริกาอีกครั้ง อย่างเป็นอิสระ ไม่มีเจ้านายเฆี่ยนตี และไม่ต้องใช้แรงงานในไร่อ้อยอีกต่อไป

อย่างไรก็ตาม การฆ่าตัวตายจะทำให้ทาสไม่ได้กลับไปที่ดินแดนกินี แต่ดวงวิญญาณจะถูกตัดสินว่ามีความผิด ต้องติดอยู่ในร่างไร้วิญญาณในไร่ตลอดไป เป็นซอมบี้ที่เหล่าทาสต่างหวาดกลัวที่จะต้อง 'เป็น'

ความเชื่อเรื่องซอมบี้จากแรงงานทาสในเฮตินี้เอง ที่กลายเป็นรากของเรื่องราว 'ซอมบี้' ที่เราเห็นในภาพยนตร์ในปัจจุบัน

ซอมบี้จากการเล่นของ

นอกจากซอมบี้จากความเชื่อแล้ว ยังมีซอมบี้จากมนต์ดำ ที่ออกฤทธิ์ทำให้คนเป็นกลายเป็นคนตาย และทำให้คนตายฟื้นคืนชีพอีกครั้ง แม้ในปัจจุบันผู้คนจะไม่เชื่อเรื่องการฟื้นคืนชีพแล้ว แต่ในพิธีกรรมหนึ่งของศาสนา 'วูดู' (Voodoo) เชื่อกันว่าหมอผี หรือ 'Bokor' จะสามารถพาคนตายกลับมาสู่โลกคนเป็นได้

โดยหมอผีของศาสนาวูดูจะใช้สมุนไพร ปลา เปลือกหอย และอวัยวะของสัตว์มาประกอบพิธี ที่มี 'ผงซอมบี้' หรือพิษร้ายแรง พบเจอในปลาปักเป้าและสัตว์น้ำบางชนิด หากใช้ในสัดส่วนที่พอดี ผงซอมบี้จะทำให้เหยื่อมีอาการคล้ายซอมบี้ คือกล้ามเนื้ออ่อนแรง สมองสับสน และอาจทำให้หยุดหายใจได้ หากใช้ในปริมาณมาก จะทำให้เหยื่อเป็นอัมพาตและโคม่า ทำให้บางคนมีอาการเหมือนคนตาย แต่จะฟื้นคืนชีพอีกครั้งในภายหลัง

ซอมบี้ ฮิต ติดตา

คอนเซ็ปต์ของซอมบี้หรือผีดิบนี้ ถูกค้นพบครั้งแรกในวรรณกรรมตั้งแต่ปี 1967 แต่ถูกนิยามว่าเป็น ผีสาง และวิญญาณ มากกว่าผีดิบหิวเนื้อมนุษย์อย่างในสมัยนี้

ซอมบี้ เริ่มปรากฏตัวในภาพยนตร์ประมาณปี 1932 ในหนังเรื่อง White Zombie พร้อมๆ กับชาวแก๊งอย่าง 'แฟรงเกนสไตน์' และ 'แดรกคิวลา' 

จนกระทั่งปี 1968 ซอมบี้จึงเริ่มมีลักษณะคล้ายซอมบี้ยุคโมเดิร์น คือหิวโหยและโชกเลือด โดยผู้กำกับที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ให้กำเนิดซอมบี้ คือ George Romeo กำกับหนังซอมบี้ทั้งหมด 3 เรื่องคือ Night of the Living Dead, Dawn of the Dead และ Day of the Dead ซึ่งแต่ละเรื่องก็ค่อยๆ ทวีความโหด สยอง และสมจริงมากขึ้นตามกาลเวลา

และจากวันนั้นถึงวันนี้ เราได้ดูหนังซอมบี้หลายต่อหลายแนว อาทิ

• ซอมบี้สายโรคระบาด : จากหนังเรื่อง 28 Days Later ที่เบิกเนตรคอหนังซอมบี้ด้วยซอมบี้ขาโหดที่ทั้งวิ่ง ทั้งแพร่เชื้อรวดเร็ว สู่ World War Z หนังซอมบี้ในดวงใจใครหลายๆ คนที่เล่าเรื่องสถานการณ์ของโลก และการดิ้นรนของพระเอกในการหาวิธีรักษา 'โรคซอมบี้' จนถึงซีรีส์ 'The Walking Dead' ที่ยิ่งตอกย้ำความฮิตของกระแสซอมบี้ด้วยการขึ้นแท่นหนึ่งในซีรีส์ที่มีผู้ชมมากที่สุดในทศวรรษ ด้วยพล็อตเรื่องเข้มข้นที่โฟกัส 'ความเป็นมนุษย์' ในโลกที่ถูกซอมบี้ยึดครอง

• ซอมบี้สายฮา : อีกมุมของหนังสยองขวัญ ย่อมต้องมีเวอร์ชันขำขันเสมอ หนังซอมบี้ก็ถูกนำมายำและเขียนบทเป็นซอมบี้สายฮามานักต่อนัก อย่างเรื่อง Zombieland เรื่องราวชีวิตประจำวันของกลุ่มคนกวนๆ ที่พยายามเอาชีวิตรอดในโลกซอมบี้ ด้วยการเดินทางรอบอเมริกา และ Shaun of the Dead หนังของสองเพื่อนซี้ที่แค่อยากช่วยเหลือคนที่พวกเขาแคร์ในวันซอมบี้ระบาด แสดงให้เห็นว่าแง่มุม 'ธรรมดา' ในวันที่โลกกำลังถล่มนี่เอง ที่ชุบชูใจพวกเราได้เป็นอย่างดี
• ซอมบี้สายทำลายบ่อน้ำตา : แม้หนังซอมบี้ทุกเรื่องจะมีเรื่องราวของความตายและการจากลาให้เห็นเป็นปกติ แต่คอหนังยังไม่ลืมความประทับใจจาก 'Train to Busan' ที่แม้จะเล่าเรื่องซอมบี้ได้เข้มข้นและระทึกขวัญ แต่ก็ชวนให้น้ำตาแตกจากปมของตัวละครในตอนจบ หรือ I Am Legend หนังโลกแตกที่มนุษย์กลายเป็นผีดิบมีสติปัญญา ก็เคยทำให้คอหนังต้องประทับใจในเนื้อเรื่องและการจากไปของตัวละครหนึ่งเช่นกัน

ไม่ใช่แค่หนังและซีรีส์ แต่ซอมบี้ยังแทรกซึมไปในโลกของ 'เกม' นำทีมโดย Residen Evil เกมซอมบี้สุดคลาสสิกที่ให้ผู้เล่นได้ต่อสู้กับองค์กรที่อยู่เบื้องหลังการระบาดของซอมบี้ ที่ทั้งโด่งดังทั้งมีหลายต่อหลายภาคเสียจนเกมเมอร์รุ่นเล็กรุ่นใหญ่ต้องเคยผ่านตา หรือเกม Plants VS. Zombie ปลูกต้นไม้ฆ่าซอมบี้ เกมคุณภาพที่เด็กเล่นได้ผู้ใหญ่เล่นดี ทั้งยังเป็นเกมแนววางกลยุทธ์ชั้นดีที่แม้แต่ผู้เขียนเองก็เล่นจนติดหนึบอยู่ในช่วงวัยหนึ่ง

ทำไมการมีอยู่ของ 'ซอมบี้' จึงดีต่อมนุษย์?

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ หรือ CDC เคยเกาะกระแสความฮิตของซอมบี้ ด้วยการสร้างเว็บไซต์ 'Zombie Prepareness' ที่รวบรวมข้อควรรู้และเคล็ดลับการเตรียมตัวสำหรับเผชิญสถานการณ์ดังกล่าวเอาไว้อย่างจริงจัง แม้ใจความสำคัญคือการเตรียมตัวเพื่อเผชิญภัยพิบัติ แต่ก็ต้องยอมรับว่าวิธีดังกล่าวทำให้ผู้คนจำนวนมากมีความตื่นตัวเรื่องการรับมือเหตุฉุกเฉินได้ทันท่วงที ทั้งยังได้รับคำชมถึงความครีเอทีฟอย่างล้นหลาม

แม้ท้ายที่สุดแล้ว หนังแนวซอมบี้อาจเป็นแค่เรื่องราวมันๆ ของคอหนังกลุ่มหนึ่ง แต่ก็อดทำให้เราได้จินตนาการถึง 'วันสิ้นโลก' ที่อาจเกิดขึ้นจริงไม่ได้ โดยเฉพาะในช่วงปีหลังๆ ที่โลกเราเต็มไปด้วยเหตุการณ์เสี่ยงๆ มากมาย ทั้งโลกร้อน ภัยพิบัติ ภาวะสงคราม หรือ โรคระบาดที่กลายพันธุ์ไม่รู้จักหยุดหย่อน

ดังนั้นเรามาตั้งใจดูหนังซอมบี้กันต่อ เผื่อว่าวันหนึ่งที่จำเป็นต้องรับบท 'ตัวเอก' ในโลกที่ผุพัง จะได้เตรียมใจพร้อมสู้กับทุกอุปสรรคได้ทันเวลา!

-

ที่มา :

history.com

movieweb.com

npr.org

theatlantic.com