ธรรมlife โดยอ้อม สุนิสา สุขบุญสังข์
คำถาม #พุทธศาสนาสอนอะไร
ตอบโดย พระเทพสิทธิมุนี (บุญสิน อุตฺตมชาโต) เจ้าอาวาสวัดดุสิดารามวรวิหาร กรุงเทพมหานคร
คุณเคยสงสัยมั้ยคะว่า ทุกวันนี้ที่เราไหว้พระ ไปวัด ฟังเทศน์ ทำบุญ ตักบาตร ถือศีล จริงๆ แล้วเรารู้หรือเข้าใจกันแค่ไหนว่าศาสนาพุทธสอนอะไร เหมือนคำถามที่ผู้ติดตามรายการธรรมlife อยากทราบว่า ในความเป็นจริงแล้วพุทธศาสนาสอนอะไร
อย่างแรกพุทธศาสนาสอนเรื่องตัว “ละ” ละตัวทุกข์ ดังคำที่ว่า “สัพพะปาปัสสะ อะกะระณัง” คือการไม่ทำความชั่ว ถือเป็นการปล่อยตัวทุกข์ออกไปจากใจเรา ในขณะเดียวกัน เมื่อเราละสิ่งไม่ดีไปแล้ว ก็พึงเติมจิตใจของเราให้เต็มด้วยความดี ดังที่ท่านใช้คำว่า “กุสะลัสสูปะสัมปะทา” นั่นแหละ คำนี้หมายถึงทำกุศลให้มันพร้อมมูล คือละชั่วแล้วมันต้องทำดีด้วย
ศีล ก็เป็นส่วนหนึ่งของการละชั่ว ศีลแต่ละข้อช่วยให้เราละชั่วทางกายและทางวาจาแล้วก็จริง แต่ว่าใจเราก็ต้องรักษาศีลทางใจด้วย ท่านใช้คำว่า “อะริยะกันเตหิ สีลเลหิ สะมะณาคะ โต” ผู้ที่เป็นพระอริยะบุคคลต้องละ ต้องถือศีลทางใจได้ ฟังดูเหมือนจะยาก แต่ถ้าทางใจถือศีลได้แล้ว ทางกาย วาจา ก็จะเรียบร้อยไปเอง
ขอกล่าวถึงเรื่องการละชั่ว และทำกุศลให้พร้อมมูลอีกสักเล็กน้อย สมมติว่าบางคนละชั่ว กล่าวคือไม่ผิดศีล วันหนึ่งเดินทางมาเห็นเด็กพลัดตกคูน้ำ ใจก็คิดว่า ถ้าเราไม่ช่วยเด็กตกคูน้ำ แล้วเราผิดศีลข้อไหน เราไม่ผิดศีลสักข้อนี่ แปลว่าไม่ช่วยเด็กก็ได้ใช่หรือไม่ จะเห็นได้ว่าเราไม่ได้ทำชั่ว แต่นั่นก็ไม่ใช่การทำดี จริงไม่จริง
ทั้งสองเรื่องนี้จึงต้องไปควบคู่กัน เมื่อตัวชั่วไม่มีอยู่ในใจแล้ว ก็ต้องเอาตัวดีมาใส่แทน พอคนเราละชั่ว ทำดี ก็จะสามารถทำจิตใจให้บริสุทธิ์ หรือที่ท่านใช้คำว่าทำจิตใจให้ผ่องแผ้ว “ผ่องแผ้ว” คือ ให้มันสว่าง ในทางพุทธศาสนาความสะอาดคือศีล ความสงบคือสมาธิ และความสว่างคือตัวปัญญา ซึ่งจะพาให้มนุษย์พ้นทุกข์ในท้ายที่สุด”
ถ้าคุณรู้สึกว่ากำลังต้องเผชิญกับความยากลำบาก ระบายความหนัก ความเหนื่อย หรือความเครียด ความทุกข์ของคุณมาให้พวกเราได้ที่ www.bia.or.th/dhamlife
ติดตามข้อธรรมดีๆ ได้ที่เพจ fb : หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ หรือ Line: @Suanmokkh_Bangkok