ดีโมเด็กซ์ สัตว์จำพวกไรตัวจิ๋ว 8 ขา หาพบได้ที่บนหน้าของมนุษย์

ถ้าเห็นจากในภาพใครจะไปคิดว่าเจ้าสัตว์ 8 ขาตัวนี้จะมาอาศัยอยู่บนใบหน้าของคนเราจริง ๆ ซึ่งหลายคนคงไม่รู้มาก่อนว่าและใครจะคิดว่าบนใบหน้าจะมีสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า ดีโมเด็กซ์ (Demodex) อาศัยอยู่ ดีโมเด็กซ์คือไรตัวจิ๋ว มี 8 ขา ขนาดตัวเล็กมาก เพียง 0.3 มิลลิเมตร ลำตัวยาวเหมือนหนอน เป็นญาติกับแมงมุมและปู มี 2 สายพันธุ์ คือ Demodex Folliculorum และ D.brevis เป็นที่รู้จักในชื่อของ เชื้อไรหรือไรมนุษย์

ดีโมเด็กซ์ ถูกพบครั้งแรกเมื่อปี 1842 บนขี้หูของชายชาวฝรั่งเศสคนหนึ่ง และเมื่อศึกษากับผู้คนทั่วไปอีกกว่า 100 คน พบว่าทุกคนล้วนแต่มีไรดีโมเด็กซ์อยู่ทั้งสิ้น แต่โดยทั่วไปแล้วพวกมันจะอาศัยอยู่บริเวณรูขุมขนและต่อมไขมันบนใบหน้ามากกว่า โดยเฉลี่ยมนุษย์จะมีไรดีโมเด็กซ์ราว 1,000 ตัวต่อคน

ยิ่งไปกว่านั้นนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยนอร์ธแคโรไลนา เผยว่าวงจรชีวิตของพวกมัน เกิด – ผสมพันธุ์ – วางไข่ – ขับถ่าย – ตาย – และย่อยสลาย ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นบนร่างกายของเราทั้งสิ้นโดยเฉพาะใบหน้า (ขนลุกเลย) เพราะใบหน้ามีลักษณะรูขุมขนที่กว้าง ซึ่งรูขุมขนเปรียบเสมือนบ่ออาหารบุฟเฟต์ที่มีไขมันถูกเติมอย่างไม่มีวันหมดสิ้น

ถ้ามีจำนวนไรดีโมเด็กซ์บนหน้ามากเกินไป มันจะรุมกินไขมันจนหมดเกลี้ยง ทำให้เกิดการระคายเคืองหรือเกิดผื่นแดงได้ หรือก่อให้เกิดโรคขี้เรื้อนเปียก คือมีผื่นแดงทั่วไปแต่รุนแรงกว่า แต่ถ้ามีไม่มากก็มีประโยชน์ เพราะช่วยกำจัดเซลล์ผิวหนังที่ตาย แบคทีเรียต่าง ๆ ที่อาจเป็นอันตรายต่อผิวหนังชั้นนอกของเรา

นักวิจัยยังมีเพียงข้อสันนิษฐานว่า ไรเดโมเด็กซ์น่าจะมาจากสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติพบตอนที่คนเราโตขึ้น แต่ไม่พบในเด็กแรกเกิด ส่วนวิธีที่จะกำจัดพวกมันก็เพียงแค่ล้างหน้าให้สะอาด แม้ว่าจะกำจัดได้เพียงชั่วคราว เพราะเจ้าไรอยู่ในสภาพแวดล้อมทุกที่ แต่ก็ยังดีกว่าที่เราไม่ทำความสะอาดใบหน้าเลยจริงไหม

ที่มา : flagfrog