Pinocchio Effect การทดลองที่ใช้จับผิดคนโกหกด้วยอุณหภูมิบริเวณใบหน้า
มีคำพูดที่เคยบอกไว้ว่า “โกหกใครโกหกได้ แต่เราโกหกตัวเองไม่ได้” ซึ่งคำพูดดังกล่าวนี้ นี่ไม่ใช่แค่คำพูดเท่ ๆ คูล ๆ เท่านั้น แต่ว่าเป็นเรื่องจริงที่สามารถพิสูจน์ได้ตามหลักวิทยาศาสตร์ โดยวิธีการ Pinocchio Effect
มหาวิทยาลัยเกรนาดา ประเทศสเปน จึงได้พยายามหาวิธีจับผิดการโกหก ด้วยการศึกษาอุณหภูมิบริเวณใบหน้าของผู้ที่โกหก โดยในการทดลองดังกล่าว ผลการวิจัยด้านจิตวิทยา พบว่า ระหว่างที่ คนกำลังพูดโกหกนั้นอุณหภูมิบริเวณรอบจมูกและรอบเบ้าตาด้านในจะสูงขึ้น จากการศึกษาผ่านกล้องถ่ายภาพความร้อน (thermographic camera)
สาเหตุที่จมูกของคนพูดโกหกร้อนขึ้น เพราะเกี่ยวข้องกับการทำงานของสมองส่วนที่เรียกว่า อินซูลา (Insula) ซึ่งทำหน้าที่กำหนดและควบคุมอุณหภูมิในส่วนต่างๆ ของร่างกาย เมื่อพูดโกหกสมองส่วนนี้จะทำงานหนักขึ้นมากกว่าปกติ อุณหภูมิบางส่วนจึงสูงขึ้น
นอกจากอุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้นแล้ว ร่างกายยังตอบสนองด้วยการหลั่งฮอร์โมนแคทีโคลามีน (Catecholamine) ออกมา ทำให้เนื้อเยื่อภายในโพรงจมูกและลำคอระคายเคือง คนพูดโกหกจึงมักจะยกมือหรือนิ้วขึ้นมาสัมผัส จับ และขยี้จมูกไปมา รวมถึงจับคอเสื้อบ่อยครั้งจนผิดสังเกต
ซึ่งจากผลการพิสูจน์นั้นพบว่าสามารถวัดผลได้เหมือนกันทั้งผู้ชายและผู้หญิง และเมื่อสมองของเราพยายามหาเหตุผลหรือข้อโต้แย้ง อุณหภูมิในร่างกายก็มีแต่จะเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ นอกจากร่างกายจะแสดงปฏิกริยาดังกล่าวนี้ออกมาเวลาที่โกหกแล้ว หากว่าคนนั้น กำลังอยู่ในภาวะวิตกกังวลหรือกลุ้มใจมาก ๆ ก็จะมีอุณหภูมิสูงขึ้นในบริเวณเหล่านั้นด้วยเช่นเดียวกัน
โดยเหล่านักวิจัยได้ตั้งชื่อผลการทดลองนี้ว่า Pinocchio Effect ซึ่งได้แรงบันดาลใจในการตั้งชื่อมาจากนิทานอมตะเรื่องพิน็อคคิโอ หุ่นไม้ที่จะมีจมูกยื่นยาวขึ้นเมื่อพูดโกหกนั่นเอง ซึ่งสอดคล้องกับผลวิจัยที่ระบุว่าเมื่อคนเราโกหกจมูกจะมีอุณหภูมิสูงขึ้น แม้จมูกจะไม่ได้ยื่นยาวออกมาเหมือนพิน็อคคิโอ แต่ก็ถือว่าเกิดการเปลี่ยนแปลงที่จมูกอย่างชัดเจนเหมือนกัน
และจากผลสำรวจในประเทศสหรัฐอเมริกา พบว่า โดยเฉลี่ยชาวอเมริกันพูดโกหกประมาณ 11 ครั้งต่อสัปดาห์ และมีความเป็นไปได้สูงว่าจะพูดโกหกถึง 3 ครั้งระหว่างการพูดคุยช่วงสั้นๆ แต่หากต้องคุยในบทสนทนาที่ยาวกว่าเดิม คนอเมริกันเกือบ 60% มีแนวโน้มความจำเป็น ที่จะต้องพูดโกหกทุกๆ 10 นาทีเพื่อให้บทสนทนานั้นดำเนินไปต่อได้
ที่มาจาก : punpro, voathai, adaybulletin