ช่วงนี้หลายท่านคงได้รับชมหนังของสตูดิโอจิบลิ (Studio Ghibli) ที่เพิ่งลงแอปฯ ดูหนังชื่อดังไป กลายเป็นกระแสระลึกความหลังครั้งเยาว์วัย ไปพร้อม ๆ กับที่มีแฟนใหม่ ๆ เข้ามาลิ้มลอง
หนึ่งในภาพยนตร์ที่โด่งดังที่สุดของจิบลิ Howl’s Moving Castle เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่คนดูและพูดถึงมากที่สุด ด้วยเนื้อหาที่เหมาะกับผู้ใหญ่มากกว่า และเรื่องความรักที่น่าจะเข้าถึงง่าย
ตัวเรื่องพูดถึงสาวร้านขายหมวกนามโซฟี กับพ่อมดฮาวล์ผู้หล่อเหลาและยิ่งใหญ่ กับฉากหลังโลกเวทย์มนตร์ใบหนึ่ง
แม้เนื้อหาไม่โรแมนติกเหมือนชื่อ แต่กลับโรแมนติกที่สุดที่จะเป็นไปได้
เมื่อหญิงสาวที่ไม่วุ่นวาย มาพบกับหนุ่มที่ไม่เคยเย็นชา
พวกเรามาติดตามชมไปพร้อม ๆ กันนะคะ
วันนี้ก็เหมือนกับทุก ๆ วัน
หลังดูแลงานประจำวัน และปิดร้านขายหมวกที่บิดาเหลือทิ้งไว้ โซฟีมุ่งหน้าไปเยี่ยมน้องสาวต่างแม่ที่อยู่ไม่ไกล
ความจริงโซฟีเป็นหญิงสาววัยแรกแย้ม แต่เพราะรูปลักษณ์ภายนอกที่ไม่โดดเด่น กับนิสัยนิ่งเงียบสงวนท่าที แม้แต่ตัวเธอยังมองว่าตนจืดชืดเกินไป
ยิ่งเทียบกับคนรอบกาย ทั้งมารดาเลี้ยง หรือน้องสาวต่างแม่ที่รักใคร่กันดี พวกเขาทั้งสวยงามโดดเด่นกว่า ขณะที่ตัวเธออับเฉาชืดชา เธอดูแตกต่าง ไม่คล้ายเป็นครอบครัวเดียวกัน
น้องสาวออกจากบ้าน ไปทำงานตามใจฝัน พวกเขาจึงแยกกัน เหลือเพียงโซฟีอยู่เฝ้าร้านที่เป็นมรดกของบิดา
โซฟีค่อย ๆ ปิดร้านขายหมวกเก่าคร่ำคร่า ขึ้นรถประจำทางที่ผ่านมา เพื่อไปเยือนน้องสาวที่อยู่บล็อคถัดไป
เมื่อกี้เหมือนอยู่ในความฝัน
ก่อนถึงร้านที่น้องทำงานอยู่ ให้บังเอิญพบอันธพาลมาหาเรื่อง แต่ขณะที่เธอถอยหนี กลับมีหนุ่มรูปงามผมสีทอง อุ้มเธอโบยบิน หนีขึ้นสู่ฟากฟ้า ก่อนจะพาเธอมาส่งถึงที่หมาย
เขายิ้มให้ พูดสองสามคำ แล้วจึงจากไป
เธอก็ไม่แน่ใจว่าเขาจะกลับมาหาเธอหรือไม่ แล้วเธอควรรู้สึกเช่นไรดี
“เขาคือพ่อมดฮาวล์รึเปล่า”
น้องสาวคนสวยของโซฟีถามเสียงสูง
พ่อมดแห่งราชสำนักนามว่าฮาวล์ ชายหนุ่มรูปงามองอาจผ่าเผย เป็นที่หมายปองของหญิงสาวทั่วไป แต่ข่าวลือว่าร้าย เขามักชอบขโมยหัวใจไปจากสาว ๆ ที่ได้พบเขาเป็นประจำ
โซฟีเหม่อลอย นึกอะไรไม่ทัน
หรือหัวใจฉัน จะถูกขโมยไปเสียแล้ว
แต่มันก็ยังเต้นอยู่นี่นา
เต้นอย่างเร็วและแรงกว่าทุกที
ค่ำคืนนี้ไม่เหมือนทุกวัน
โซฟีกลับถึงบ้าน ปัดกวาดร้าน และลองหยิบหมวกกับชุดสวย ๆ มาใส่
หน้ากระจกปรากฏภาพหญิงสาววัยใส ใบหน้าขาวซีดไม่แต่งแต้ม ในสายตาเจ้าตัวแล้ว กลับจืดชืดไม่น่ามอง
เธอถอดหมวกสวย ๆ พวกนั้นไปแขวนไว้ บางทีชีวิตที่ควรเป็นไป ก็คือการเย็บหมวกขายให้คนสวย ๆ ใส่ก็แค่นั้น
ทันใดนั้นประตูก็เปิดออก พลันแม่มดสีดำนางหนึ่งพุ่งตัวเข้ามา เธอพูดอะไรที่โซฟีไม่เข้าใจ ก่อนสาปแช่งบางอย่างใส่ และจากไปอย่างรวดเร็วพอกัน
โซฟีจำได้เพียงว่า นางแม่มดพูดถึงฮาวล์ก่อนสาปเธอ และมิให้เธอเล่าเรื่องคำสาปนี้กับผู้ใด
หลังตั้งสติได้ เธอย้อนกลับมายังหน้ากระจกบานเดิม
สิ่งที่ปรากฏต่อหน้า มิใช่สาววัยใสแต่จืดชืดคนนั้น ที่เธอเฝ้ารำคาญเช้าเย็นอีกต่อไป
โซฟีกรีดร้องออกมาอย่างตกใจด้วยเสียงแหบแห้งไร้แรง
ภาพในกระจกยังฉายชัด
เธอกลายเป็นยายแก่คนหนึ่ง ใบหน้าเหี่ยวย่น มือเท้างองุ้ม
ในจำนวนอนิเมชันนับร้อยเรื่องของสตูดิโอจิบลิ แม้มีเรื่องโรแมนติกปะปนอยู่บ้าง แต่มีเพียง Howl’s Moving Castle เท่านั้น ที่พาพวกเราเคลิ้มรักไปจนสุดหัวใจ
ทั้งที่มันไม่ใช่หนังรักเสียด้วยซ้ำ
ในขณะที่อนิเมชันชิ้นสำคัญ มักกล่าวถึงประเด็นใหญ่ ๆ อย่างการทำลายธรรมชาติ หรือการตามหาจิตวิญญาณที่สูญหาย แต่มีเพียง Howl’s Moving Castle ที่เล่าเรื่องทั่วไป
อย่างความรู้สึกรักและยอมรับในตัวของตัวเอง
หยุดยืนหน้ากระจก บอกตัวเองว่าแม้จะแก่เฒ่า แต่ยังดีที่แข็งแรงและเดินไหว
เธอยิ้มและบอกตัวเองในใจ โซฟีสู้ ๆ วันนี้ต้องดีกว่าเมื่อวาน
เธอตัดสินใจออกเดินทางตามหาฮาวล์
ถึงเหนื่อยง่ายแต่กระปรี้กระเปร่า โซฟีเดินทางตามแผนที่วางไว้ แม้เจออุปสรรคก็ไม่ย่อท้อ ค่อย ๆ ผ่านไปได้ วันเวลาผ่านไป แสงอาทิตย์เช้าเย็นสาดส่อง
ไม่มีวันไหนเหมือนเดิมสักวัน
ร่างกายแม้เหี่ยวแห้ง แต่หัวใจกลับสดใส
เรื่องราวผ่านไป เธอจับพลัดจับผลู หลุดเข้าปราสาทล่องหน (Moving Castle) บ้านของฮาวล์จนได้ เธอสมัครเป็นแม่บ้านของเขาทื่อ ๆ แล้วเขาก็รับเธอดื้อ ๆ ซะอย่างนั้น
ฮาวล์จ้องมองเธออยู่สักพัก
เธอภาวนาให้เขาจำได้ แล้วถอนคำสาปให้
แต่ก็ไม่ใช่
เขาเพียงบอกเธอว่า
“ป้าผมหิวข้าวแล้ว”
ฮาวล์ไม่ใช่คนอย่างที่โซฟีนึกฝัน
หลังใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน เธอพบว่าเขาเป็นเด็กดื้อไม่ยอมโต งอแงเมื่ออยากได้ โวยวายเมื่อขัดใจ และขี้ขลาดเกินไปกับเรื่องที่หวาดกลัว
ครั้งหนึ่งเขาย้อมผมผิดสี เพียงเท่านี้กลับร้องห่มร้องไห้ บ่นอยากตายเพียงเพราะไม่ดูดีเหมือนที่คิด
โซฟีไม่เข้าใจ
ในเมื่อภาพหน้ากระจกของฮาวล์ที่เธอเห็น ก็ยังเป็นเช่นทุกที ดูดีหล่อเหลากว่าใคร แล้วทำไมต้องร้องไห้เสียใจ ต้องโวยวายว่าต่ำต้อยด้อยค่า
แล้วคนอย่างเธอเล่า ที่ภาพหน้ากระจกชั่วชีวิตที่ผ่านมา ไม่เคยสะสวยในสายตาของตนเองแม้แต่ครั้งเดียว
ทั้งคู่ต่างร้องไห้อยู่หน้ากระจกในจินตนาการของตน
แต่โซฟีมีความสุขมากที่ได้อยู่กับฮาวล์
ถึงเขาจะขลาดเขลา แต่ก็อ่อนโยนกว่าใคร
ถึงงี่เง่าเจ้าสำอาง แต่ก็มองคนที่ภายใน
โซฟีไม่เข้าใจ ก็ในเมื่อเป็นเช่นนี้แล้วทำไมไม่มองตนเองอย่างที่เป็น มองอย่างที่ควรจะมองเห็น และเป็นอย่างที่เป็นจริง
ที่จริงแล้วภาพที่ฮาวล์เห็นจากกระจก อาจผิดเพี้ยนไปจากที่เราเห็นเขา
หรือภาพแท้จริงของเรา ก็มิใช่อย่างที่เราเห็นเช่นกัน
โซฟีเริ่มเรียนรู้ที่จะรักและให้ค่าแก่ตัวของตัวเอง
เมื่อเรื่องดำเนินไป ฮาวล์จำต้องเป็นศัตรูกับหัวหน้าแม่มดซูลิวาน แต่เขาขี้ขลาดเกินจะเผชิญหน้ากับอาจารย์ของตน มีเพียงยายแก่โซฟีออกหน้า พูดเจรจากับแม่มดซูลิวานให้
ฉากนั้นเรียบง่ายแต่จับใจ เมื่อโซฟีปลดปล่อยความกล้าที่จะยืนหยัดเพื่อสิ่งที่ตนคิดออกมา
เธอกลับกลายเป็นหญิงสาว เปล่งประกายดังดวงดาวอีกครั้ง
หนึ่งในหัวข้อถกเถียงของแฟน ๆ จิบลิ คือโซฟีจะกลับเป็นหญิงสาวเมื่อใด
ตลอดเรื่องโซฟีเปลี่ยนร่างกลับไปกลับมา หลายคนวิเคราะห์ว่า นั่นเป็นไปตามความรู้สึกภายใน เมื่อรู้สึกต่ำต้อยด้อยค่า เธอจะกลับเป็นหญิงชรา เมื่อเธอกล้าหาญ เปี่ยมด้วยความมั่นใจ จึงกลับไปเป็นหญิงสาวอีกครั้ง
การวิเคราะห์นี้น่าจะเป็นจริงตามนั้น เพราะเมื่อเทียบกับนิยายต้นฉบับ แม้เนื้อเรื่องแตกต่างอยู่บ้าง และโซฟีก็มิได้เปลี่ยนมา ๆ ไป ๆ อย่างในหนัง แต่อารมณ์ใจคอของเธอนั้น ขึ้นลงตรงกันกับสภาพร่างที่เปลี่ยนไป
ดูเหมือนมิยาซากิผู้กำกับจะตั้งใจ บอกแก่ผู้ชมทุกท่านว่า
ตัวของเราที่เรามองว่าไร้ค่า แท้จริงแล้วต่างสูงค่าในสายตาของใครบางคนเสมอ
ขึ้นอยู่กับเราแล้ว ว่าจะทะนุถนอมและมองเห็นความดีงามนั้นหรือไม่
ยามค่ำคืนที่ผู้คนหลับใหล ชายหนุ่มเหม่อมองหญิงสาวที่อยู่ตรงหน้า
ทำไมถึงถอนคำสาปไม่ได้
วันนั้นที่ฉันกลับถึงบ้านก็พบเธอรออยู่แล้ว เธออยู่ในร่างหญิงชรา
ฉันจำเธอได้ทันทีที่สบตา หรือที่จริงควรบอกว่า ฉันไม่เคยลืมครั้งแรกที่เราเจอกัน เธอที่ดูเรียบง่าย แต่งดงามสุกใส ทำเอาฉันเหมือนอยู่ในความฝัน และไม่เคยลืมชั่วครู่ที่เราพบกันแม้สักครั้งเดียว
เธอโดนคำสาป
ฉันพยายามถอนคำสาปให้เธอหลายครั้ง แต่กลับไม่เป็นผลซะงั้น พอเธอตื่นขึ้นมองฉัน เธอก็กลับแก่ชรา แต่พอเธอหลับสู่ห้วงนิทรา เธอกลับกลายเป็นหญิงสาวอีกครั้ง
เธอเห็นอะไรในความฝัน
เห็นฉันบ้างไหม
แต่ฉันก็กลัว กลัวเธอรู้และจับได้ ว่าฉันไม่ใช่พ่อมดฮาวล์ผู้ยิ่งใหญ่อะไร เป็นแค่คนขี้ขลาดหนีปัญหาไปวัน ๆ ฉันกลัวเธอเห็นร่างที่แท้จริงของฉัน แล้วเธอที่สวยงามขนาดนั้นจะจากฉันไป
ในตอนท้ายของเรื่อง เมื่อฮาวล์มองเห็นโซฟีที่กล้าหาญ กลายร่างเป็นหญิงสาวอีกครั้ง เขาก็นึกขึ้นได้ว่าตัวเขาเอง ก็มีบางอย่างที่ดีงามและสูงค่าเช่นกัน ฮาวล์จึงรับความกล้าหาญนั้น ลุกขึ้นเผชิญหน้ากับอุปสรรคภายนอก และปัญหาของตนที่อยู่ภายใน
ตลอดเรื่อง ทั้งจากนิยายต้นฉบับและอนิเมชัน แม้เนื้อเรื่องบางส่วนแตกต่างกัน กลับสะท้อนความรู้สึกนึกคิดของโซฟีและฮาวล์อย่างคล้ายคลึง
เมื่อฝ่ายหนึ่งมองว่าตนต้อยต่ำ อีกฝ่ายกลับมองเห็นภาพจริงที่สุกใส
ต่างเปล่งประกายดังแสงอาทิตย์และดวงดาว
โซฟีและฮาวล์ จึงเป็นคู่รักที่น่าตลกขบขัน ที่โรแมนติกที่สุด ในท่ามกลางเนื้อเรื่องที่ไม่โรแมนติกที่สุด ในจักรวาลของสตูดิโอจิบลิ
อ้างอิง
- Howl's Moving Castle by Studio Ghibli
- Howl's Moving Castle by Diana Wynne Jones
ติดตามบทความใหม่ ๆ จากเพจวันนี้ชั้นติ่งอะไรได้ทุกวันอังคารที่ 2 และ 4 ของทุกเดือน บน LINE TODAY และหากสามารถอ่านบทความอื่น ๆ ได้ที่เพจวันนี้ชั้นติ่งอะไร
