มีกฎห้ามผู้มีความหลากหลายทางเพศบวชพระ จริง? หรือเป็นเพียงแนวคิดของสังคมที่ไม่ยอมรับความต่าง

เป็นที่ถกเถียงกันอย่างมากมาย รวมไปถึงการเรียกร้องสิทธิ์ขั้นพื้นฐานว่า ‘ผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ’ สามารถบวชเป็นพระได้หรือไม่ ? 

วันนี้เราเริ่มจากการดูนิยามของข้อห้ามในการบวชกันก่อน 

“ปณฺฑโก ภิกฺขเว อนุปสมฺปนโน น อุปสมฺปาเทตพฺโพ”

ดูกรภิกษุทั้งหลาย อนุปสัมบัน คือ บัณเฑาะก์ ภิกษุไม่พึงให้อุปสมบท ที่อุปสมบทแล้วต้องให้สึกเสีย

ซึ่งหากจะแปลจากความหมายตรง ๆ แล้ว ในพระพุทธศาสนานั้นไม่อนุญาตให้ ‘บัณเฑาะก์’ บวชพระ ซึ่งหากเจอว่าอุปสมบทไปแล้วก็ต้องให้สึก 

แล้วบัณเฑาะก์คือคนประเภทไหน?​

บัณเฑาะก์ หมายถึง ‘บุคคลมีอวัยวะเพศเป็นช่องสำหรับถ่ายซึ่งระบุเพศไม่ได้’ และบัณเฑาะก์นั้นมีถึง 5 ประเภท แบ่งออกเป็น

1. อาสิตตบัณเฑาะก์ คือ ชายที่อมอวัยะเพศของชายอื่น 

2. อุสุยยบัณเฑาะก์ คือ ชายที่ชอบพอใจในการดูกิจกรรมร่วมเพศระหว่างชายกับชาย

3. โอปักกมิยบัณเฑาะก์ คือ บุคคลที่ถูกตอน เช่น ขันที

4. ปักขบัณเฑาะก์ คือ บัณเฑาะก์ในช่วงข้ามแรม แต่ช่วงข้างขึ้นไม่เป็น 

5. นปุงสกัปบัณเฑาะก์ คือ ผู้มีความบกพร่องทางเพศสภาพ คือไม่ปรากฏเพศที่แน่ชัด

สิ่งที่น่าสนใจคือมีการระบุว่าบัณเฑาะก์ประเภท 1 อาสิตตบัณเฑาะก์ และประเภท 2 อุสุยยบัณเฑาะก์ นั้นสามารถบวชได้ ส่วนประเภทที่ 4 ปักขบัณเฑาะก์นั้นสามารถบวชได้ในวันที่ไม่ได้มีกำหนัด ส่วนบัณเฑาะก์ประเภทที่ไม่สามารถบวชได้คือ ประเภทที่ 3 และ 5 คือบุคคลที่ถูกตอน หรือมีความบกพร่องทางเพศสภาพ, อ้างอิงณัฐพงศ์ ดวงแก้ว

แต่สิ่งที่ทำให้ต้องพูดถึงนิยามของคำว่า บัณเฑาะก์ นั้น ก็เป็นเพราะว่า บัณเฑาะก์ ถูกใช้เป็นคำแทนกะเทย หรือคนที่มีความหลากหลายทางเพศในปัจจุบัน จึงทำให้เกิดคำถามว่า กะเทยสามารถบวชพระได้หรือไม่? 

ในปัจจุบันมีการเรียกร้องของกลุ่มผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ ซึ่งไม่ใช่เพียงแค่กลุ่มของชายรักชาย แต่มีความหลากหลายทางเพศอื่น ๆ อีกมากมายที่อยู่ในสังคม 

โดยในทุก ๆ รูปแบบของเพศที่มีในสังคม ก็ต้องการการยอมรับอย่างเท่าเทียมเหมือนกันกับเพศหญิงและชายที่ถูกยอมรับในปัจจุบัน และเรื่องการบวชพระจึงเป็นประเด็นถูกหยิบมาเป็นข้อเรียกร้องด้วยนั่นเอง

เรื่องของนิยามผู้ที่ห้ามบวชพระตามกฎของพระสงฆ์ที่ใช้คำว่าบัณเฑาะก์หากตีความแบบไม่ได้มีอคติจนเกินไป อาจจะพูดได้ว่า เราไม่สามารถใช้ ‘รสนิยมทางเพศ’ ของคนในปัจจุบันเพียงอย่างเดียวมาตัดสินว่าใครควร หรือไม่สมควรบวชพระได้ แต่ต้องรวมไปถึงปัจจัยอื่น ๆ 

อีกทั้งการถกเถียงนั้นอาจจะต้องมาตรฐานในการถกเถียงที่เป็นกฎเกณฑ์เดียวกันว่าสิทธิทางสังคมและการเมือง เท่ากับ สิทธิของสงฆ์หรือไม่อีกด้วย หากถกกันคนละประเด็นก็ไม่ได้เกิดบทสรุปที่เหมาะสมอยู่ดี

สุดท้ายการบวชเป็นพระ ที่บอกว่าต้องใช้ใจเป็นหลักนั้นทำไมถึงมีอคติกับคนบางกลุ่มจนมองว่าไม่สมควรเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของพระพุทธศาสนา ในขณะที่ปัจจุบันก็แสดงให้เห็นอยู่มากมายว่าคุณสมบัติเป็นเพียงด่านแรกที่ไม่สามารถพิสูจน์และรักษาความผุดผ่องอะไรได้เลย

ขอบคุณข้อมูลจาก

- spectrumth

- museumsiam

- thestandard.co