นักออกแบบ - ศุ บุญเลี้ยง

เราต่างเป็นนักออกแบบชีวิต 

ตอนที่มนุษย์ยุคหินเดินอยู่ดีๆ แล้วมีฝนตก โครมันยองอาจจะหลบเข้าถ้ำ แต่เมื่อน้ำเริ่มไหลเข้าถ้ำมากๆ เขาจะเลือกเดินออกจากถ้ำ หรือถลำลึกเข้าไป ก็คงขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของมนุษย์หินรายนั้น

ตอนที่นายสมจุ้ยวิ่งเล่นแล้วฝนตก จำได้ว่าครูเคยสอนว่า ถ้าไม่อยากป่วยอย่าตากฝน

แต่ถ้าอยากเล่นน้ำฝน ก็ให้ออกกำลังกายอบอุ่นร่างกายไปพร้อมๆ กันด้วย เช่น เตะบอล เล่นรักบี้ อย่าเดินตากฝนเฉยๆ

ตอนที่น้องเชิดพงษ์เดินลัดคันนากลับบ้าน บังเอิญฝนมา บางคราน้องก็คว้าใบตองริมสวนมาบังเม็ดฝน

พอฝนตกติดกันบ่อยๆ แม่ก็ซื้อร่มให้พกไปโรงเรียน แต่เพื่อนบางคนกลับใส่เสื้อกันฝนซึ่งทำให้เดินเหินวิ่งได้สะดวก

.

เวลาที่เกิดปัญหากับชีวิต คนเรามักจะต้องคิดออกแบบ

จากเดินตากฝน คว้าใบกล้วย ผลิตร่ม จนสร้างหลังคา

หากร่มเราหุบยากเวลาจะเก็บเข้ารถ ก็ต้องหาวิธีออกแบบการหุบของร่มให้เหมาะกับการเก็บ

เราใช้การออกแบบในการแก้ปัญหา และเราออกแบบเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาที่จะตามมา

การออกแบบจึงอยู่ในวิถีชีวิต ในวิธีคิดของมนุษย์ทุกสายพันธ์ุอยู่แล้ว

เพียงแต่เราจะตระหนักรู้หรือไม่ ทั้งให้ความสำคัญกับมันมากน้อยเพียงใด

บางคนหมั่นตรวจตราสภาพรถก่อนเดินทางไกล

บางคนก็เลือกจะใช้ชีวิตแบบไปตายเอาดาบหน้า

เราออกแบบการเติมน้ำมันให้เต็มถัง ก่อนน้ำมันจะหมด

รถมีสัญญาณเตือนว่า น้ำมันเหลือน้อย บางทีเป็นแสงสีแดงกระพริบถี่ๆ

บางทีน้ำมันใกล้จะหมด เงินก็ดันจะหมด

จะเติมเท่าไหร่ดี จึงจะพอขับรถกลับบ้าน แล้วแวะซื้ออาหารทานได้ด้วย

เราจำต้องออกแบบจำนวนเงินที่จะต้องจ่ายเติมก่อนเงินจะหมดบัญชี

.

บางคนมีวันหยุดไม่กี่วัน แต่วางแผนวันลา ให้เชื่อมต่อกับวันหยุดก็เลยได้หยุดยาว

บางคราวก็วางแผนมากมายสำหรับการทำงาน แต่เวลาไปเที่ยวก็ปล่อยไหลสบายๆ

บางคนกลับกันวางแผนเที่ยวได้อย่างเหนือชั้น จะกินที่ไหนใช้ส่วนลด จะกินหนักมื้อไหน แต่พอทำงาน ก็ปล่อยไหลไม่วางแผน

การกำหนดเดดไลน์ ก็ขึ้นอยู่กับสไตล์

ไม่ว่าจะออกแบบเช่นไร จะลื่นไหลหรือเป๊ะเป๊ะ

สุดท้ายก็ต้องแก้ปัญหาด้วยกันทั้งนั้น

คนเราล้วนผัดวันประกันพรุ่ง

ขึ้นอยู่กับว่าเราจะผัดวันกับเรื่องสำคัญหรือผัดวันกับเรื่องจำเป็น

ซึ่งก็มีทั้งคนชอบไปแก้ปัญหาแล้วก็สามารถผ่านพ้นไปได้

กับคนที่ต้องไปตายเอาดาบหน้าจริงๆ

.

การออกแบบอาคารสิ่งก่อสร้างหรือชีวิตนั้นทั้งเหมือนและต่างกัน

ออกแบบแล้วก็ต้องดูว่ามีงบประมาณในการสร้างไหม ควรจะสร้างในฤดูไหน ใช้ผู้รับเหมาเจ้าใด พอเปรียบเป็นการก่อสร้างอาคารก็ดูเหมือนจะเข้าใจง่าย

เพราะมีตัวอย่างของสิ่งก่อสร้างที่ก่อไว้แล้วสร้างปัญหาให้เห็นอยู่ตำตา

อย่างจำนวนโบสถ์ตามวัดวาต่างๆ มักสร้างไม่ค่อยเสร็จ เห็นได้มากมายหลายสถาน

เรี่ยไรมาหลายปีแต่สร้างไม่เสร็จ สักกะที

จนเริ่มสงสัยว่า หรือวัดอาจจะออกแบบมาเพื่อให้สร้างไม่เสร็จ

คือต่อเติมเพิ่มแต่งไปเรื่อยๆ เพื่อหาเงินเข้าวัด สาธุชนเห็นแล้ว ช่วยกันทำบุญ

ปิดทองฝังลูกนิมิตอยู่นั่น ฝังแล้วก็ขุดขึ้นมาปิดทองฝังใหม่

อันนั้นก็ถือเป็นนวัตกรรมในการการออกแบบอีเว้นต์ เพื่อหาเงินเข้าบำรุงวัด

.

การออกแบบร้านกาแฟ ก็ไม่ใช่แค่ว่าร้านสวยหรือไม่สวย

ออกแบบเก้าอี้นั่งสบายไหม ออกแบบปลั๊กไฟ ทั่วถึงหรือเปล่า

การออกแบบมีผลต่อการกำหนดราคา ส่งผลต่อภาพลักษณ์ของแบรนด์สินค้า

ร้านกาแฟเหมือนกัน แต่อารมณ์ความเชื่อแตกต่างกัน

.

ชาวนาออกแบบการปลูกข้าว จะใช้ควายหรือรถไถ จะใช้ปุ๋ยยี่ห้ออะไร จะขายใคร

ถ้าออกแบบไม่ดี ยิ่งทำยิ่งเป็นหนี้ ถามว่าเป็นหนี้แล้วจะทำต่อไหม

ตอบว่าทำ เพราะไม่รู้จะไปทำอะไร

ไม่ได้ออกแบบชีวิตไว้ ก็ต้องทนทำๆ ไป ยิ่งทำยิ่งเป็นหนี้ ยิ่งทำที่นายิ่งหาย

นั่นคือ หายนะ

.

การออกแบบชีวิตจึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่งนัก

เรามักจะให้ความสำคัญกับสิ่งของที่เราซื้อหา จะเลือกคอมพิวเตอร์ก็ดูประสิทธิภาพเทียบกับราคา จะซื้อรถซื้อเสื้อผ้า ก็ล้วนแต่ให้ความสำคัญกับการออกแบบ

แล้วชีวิตของเรา เราได้ออกแบบกันดีแล้วหรือเปล่า

คณะที่เราเรียน วิชาที่เราชอบ ความถนัดที่เรามี

วิถีที่เราอยากเป็น บ้านเมืองที่เราอยากเห็น

เรากำลังออกแบบชีวิตที่แสนสั้นหรือว่าปล่อยปละละเลย

อย่าลืมว่าจริงๆ แล้วมนุษย์เราต่างก็เป็นนักออกแบบ

เราอยากจะปล่อยไหลไปตายเอาดาบหน้า

หรือลุกขึ้นมาออกแบบชีวิตกันดี