เครื่องหมายการค้า คืออะไร?

"เครื่องหมายการค้า" สิ่งที่เราเห็นกันจนคุ้นตา แต่มีอะไรที่ใครหลายคนยังไม่รู้ ลงลึกเกี่ยวกับเครื่องหมายทางการค้า ประเภท-การจด-ประโยชน์
เครื่องหมายการค้า คืออะไร
คือ เครื่องหมาย สัญลักษณ์ หรือตราที่ใช้กับสินค้าหรือบริการ โดยเครื่องหมายการค้าจัดเป็น
ทรัพย์สินทางปัญญา ชนิดหนึ่งเจ้าของเครื่องหมายการค้าที่ประสงค์จะได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.เครื่องหมายการค้า จะต้องนำเครื่องหมายการค้านั้นไปจดทะเบียนเสียก่อนหากทำการจดทะเบียนแล้ว เครื่องหมายการค้าจะมีอายุความคุ้มครอง 10ปี นับแต่วันที่ยื่นคำขอจดทะเบียน และสามารถยื่นขอต่ออายุออกไปได้ทุกๆ 10 ปี

ประเภทของเครื่องหมายการค้า

เครื่องหมายการค้า
เครื่องหมายที่ใช้กับสินค้าเพื่อแสดงว่าสินค้านั้นแตกต่างไปจากสินค้าของบุคคลอื่น เช่น Apple Samsung TOYOTA
เครื่องหมายบริการค้า
เครื่องหมายที่ใช้กับบริการเพื่อแสดงว่าบริการนั้นแตกต่างไปจากบริการของบุคคลอื่น เช่น นกแอร์ ธนาคารกรุงไทย
เครื่องหมายรับรอง
เครื่องหมายที่เจ้าของเครื่องหมายรับรองใช้รับรองเกี่ยวข้องกับสินค้าและบริการของบุคคลอื่น เพื่อเป็นการรับรองคุณภาพของสินค้าหรือบริการนั้น เช่น ISO เชลล์ชวนชิม อาหารฮาลาล
เครื่องหมายร่วม
เครื่องหมายการค้า หรือเครื่องหมายบริการที่ใช้ในบริษัทเดียวกันหรือใช้ในองค์การ / กลุ่มบุคคล/ สมาชิกเดียวกัน เช่น กลุ่มเซ็นทรัล กลุ่มมิตรผล

การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า

ลักษณะของเครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียนได้
1.มีลักษณะบ่งเฉพาะ : ต้องเป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะพิเศษ
โดดเด่นเฉพาะตัว แต่ต้องไม่สื่อความหมายโดยตรงเกี่ยวกับสินค้า
หรือบริการที่จะทำให้ผู้บริโภคเข้าใจได้ว่า สินค้าหรือบริการที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้นแตกต่างกับสินค้าหรือบริการของบุคคลอื่น
2.ไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย : ต้องไม่มีลักษณะต่าง ๆ
ที่กฎหมายห้ามไว้ เช่น ต้องไม่เป็นเครื่องหมายอันเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ ธงประจำชาติ
3.ไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายของบุคคลอื่น : เครื่องหมายการค้าที่จะจดทะเบียน ต้องไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่นที่จดทะเบียนไว้แล้ว จนอาจทำให้ผู้บริโภคเข้าใจผิด

หลักฐานการจดทะเบียน

• 1. สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน (กรณีบุคคลธรรมดา) / หนังสือรับรองนิติบุคคลฉบับจริง ที่ออกไม่เกิน 6 เดือน (กรณีนิติบุคคล) / หากมีการตั้งตัวแทน/มอบอำนาจก็ต้องมีหลักฐานนั้นๆ ด้วย
  

• 2. คำขอจดทะเบียน พร้อมติดรูปเครื่องหมายที่ขอจดทะเบียน ขนาด 5x5 เซนติเมตร (ฉบับจริง 1 ฉบับ)
  

สัญลักษณ์ที่เกี่ยวข้อง

เครื่องหมายการค้าที่ไม่ได้จดทะเบียน

ตัวทีเอ็ม ตัวยก (Trademark)
จะใช้สำหรับเครื่องหมายการค้าที่รอการจดทะเบียน
โดยถือว่ายังไม่ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย

ตัวเอสเอ็ม ตัวยก (Service Mark)
ใช้สำหรับเครื่องหมายบริการที่เจ้าของกรรมสิทธิ์จัดทำขึ้นมา

เครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียนแล้ว

ตัวอาร์ในวงกลม (Registered Trademark)
เครื่องหมายการค้าและเครื่องหมายบริการที่จดทะเบียนแล้วจะใช้สัญลักษณ์นี้
สำหรับ© ตัวซีในวงกลม ย่อมาจากคำว่า Copyright (ลิขสิทธิ์)
เป็นเครื่องหมายแสดงว่างานชิ้นนั้นมีลิขสิทธิ์ ใช้กับงานสร้างสรรทุกประเภท

สิทธิของเจ้าของเครื่องหมายการค้า

เครื่องหมายการค้าที่ “ยังไม่จดทะเบียน”

- มีสิทธิใช้เครื่องหมายการค้าที่ยังไม่ได้จดทะเบียน
- แต่หากมีบุคคลอื่นมาละเมิดสิทธิจะฟ้องคดีการละเมิดสิทธิเครื่องหมายการค้า หรือเรียกค่าเสียหาย ไม่ได้
*เว้นแต่จะเป็นการลวงขาย
คือ การที่เอาสินค้าของตน ไปขายให้คนทั่วไปเชื่อว่าเป็นสินค้าของคนที่เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้านั้น

เครื่องหมายการค้าที่ “จดทะเบียนแล้ว”

- เจ้าของเครื่องหมายการค้า“มีสิทธิแต่เพียงผู้เดียว” ที่จะใช้เครื่องหมายการค้าของตน
- สามารถโอนสิทธิ/รับมรดก/ทำสัญญาอนุญาติให้บุคคลอื่นใช้ได้
- มีสิทธิที่จะฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายได้ หากมีผู้ละเมิดสิทธิ
- มีสิทธิฟ้องเพิกถอนการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่เหมือนหรือคล้ายเครื่องหมายการค้าของตนได้

ประโยชน์ของเครื่องหมายการค้า

ในแง่ของ “ เจ้าของเครื่องหมายการค้า”
-คุ้มครองผลประโยชน์ทางการค้าให้กับเจ้าของเครื่องหมายการค้า
-เพิ่มมูลค่าให้กับชื่อเสียงทางการค้า (กู๊ดวิลล์)
*ขึ้นอยู่กับความสามารถในการใช้เครื่องหมายการค้าเพื่อให้ผู้บริโภคจดจำ และจำแนกความแตกต่างกับสินค้าคู่แข่งได้
ในแง่ของ “ ผู้บริโภค”
-ทำให้ผู้บริโภคสามารถจดจำและแยกแยะสินค้าที่เป็น
สินค้าชนิดเดียวกันได้ ซึ่งส่งผลให้ผู้บริโภคเลือกซื้อ
สินค้าที่มีคุณภาพได้ตรงตามความต้องการ
-ทำให้ทราบแหล่งที่มาของสินค้า หากสินค้ามีความบกพร่องก็สามารถหาผู้รับผิดชอบได้