พบโครงสร้างโลกชั้นใหม่ ลึกลงไป 2,900 กิโลเมตร
นักวิทยาศาสตร์พบ ‘โครงสร้างชิ้นใหม่’ อยู่กึ่งกลางระหว่างเนื้อโลกและแกนโลกพอดี ซึ่งคาดว่าจะเป็นพื้นมหาสมุทรโบราณที่มุดตัวเองลงไปใต้เปลือกโลก ผ่านเนื้อโลกและไปหยุดอยู่ตรงนั้น ข้อมูลเหล่านี้จะช่วยให้นักวิจัยเข้าใจกระบวนการใต้โลก เช่น แผ่นดินไหวและภูเขาไฟได้มากขึ้น
ชั้นนี้ยังไม่มีชื่อเรียก แต่เป็นชั้นบาง ๆ หนาไม่เกิน 40 กิโลเมตร อยู่ลึกลงไปใต้ผิวโลกประมาณ 2,900 กิโลเมตร อยู่ในพื้นที่ขอบเขตกึ่งกลางแกน-เนื้อโลกพอดิบพอดี ซึ่งโซนนี้มีชื่อเรียกว่า CMB (Core-mantle boundary) มันเป็นชั้นที่ยังไม่ถูกระบุมาก่อนซึ่งมีความคล้ายพื้นมหาสมุทรโลกปัจจุบัน
มันมีภูเขาสูงต่ำทอดยาวไปทั่ว รายงานกล่าวว่าบางแห่งเป็นยอดเขาสูงกว่ายอดเขาเอเวอเรสต์ถึง 5 เท่า ข้อมูลเหล่านี้บอกว่าข้างใต้นั้นมีอะไรอีกมากที่เรายังไม่รู้ ส่วนคำถามที่ว่ามันไปอยู่ตรงนั้นได้ยังไง คงต้องขออนุญาติย้อนไปพูดถึงทฤษฎีแผ่นเปลือกโลกเคลื่อนสักนิด
อย่างที่เราทราบกัน โลกมีการเคลื่อนไหวตลอดเวลา และแผ่นทวีปก็เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา มันทั้งชนกันและแยกจากกัน แต่การชนกันจะต้องมีแผ่นใดแผ่นหนึ่งแพ้และต้องมุดลงไปใต้อีกแผ่น นักวิทยาศาสตร์คาดว่าจุดเริ่มต้นอยู่ตรงนี้แหละ
มันค่อย ๆ ถูกกดลงไหลลงไปผ่านชั้นเนื้อโลกที่เป็นหินหลอมเหลว แต่ก็ยังตอบไม่ได้ว่าทำไมเจ้าชิ้นส่วนนี้ถึงไม่ถูกหลอมเหลว กลับไหลไปอยู่และหยุดอยู่ขอบเขต CMB ที่ว่านี้ ข้อมูลเหล่านี้มาจากสถานีตรวจสอบธรณีวิทยา 15 ในทวีปแอนตาร์กติกาเป็นเวลา 3 ปี
“เรากำลังพบว่าโครงสร้างโลกนั้นซับซ้อนกว่าที่คิด” Samantha Hansen นักธรณีวิทยาจากมหาวิทยาลัยอลาบามา กล่าว “ทุกครั้งที่ตรวจสอบข้อมูล เราพบโซนผิดปกติบาง ๆ อยู่ที่ CMB โดยมีความหนาแตกต่างกันไปจากไม่กี่กิโลเมตรถึงหลักสิบกิโลเมตร สิ่งนี้บอกเราว่ามีภูเขาอยู่ตรงนั้น และบางแห่งสูงกว่าเอเวอเรสต์ถึง 5 เท่า”
ข้อมูลเหล่านี้จะช่วยให้เราเข้าใจโลกอาศัยอยู่มากขึ้น และนักวิทยาศาสตร์เพิ่งจะได้ยื่นหน้าเข้าไปในขอบเขตเหล่านี้อย่างจริงจัง พวกเขาหวังว่าจะรู้มากกว่านี้ต่อไป มันจะช่วยบอกเราว่าความร้อนจากแกนโลกผ่านขึ้นมาบนผิวเปลือกโลกได้อย่างไร ซึ่งจะมีผลต่อความรู้ด้านอื่น ๆ อีกมากมาย
ที่มา
Science Advances : Globally distributed subducted materials along the Earth’s core-mantle boundary: Implications for ultralow velocity zones
Science Alert : Earth's Core Appears to Be Wrapped in an Unexpected, Ancient Structure
New Atlas : An ancient ocean floor has landed next to the Earth's core, says study
Phys.org : Beneath the Earth, ancient ocean floor likely surrounds the core
Photo : Edward Garnero and Mingming Li, Arizona State University