รายการธรรมlife โดยอ้อม สุนิสา สุขบุญสังข์
คำถาม #จำเป็นไหมต้องใช้เงินทำบุญ
คำตอบโดย พระราชธรรมนิเทศ (พยอม กัลยาโณ) เจ้าอาวาสวัดสวนแก้ว จ.นนทบุรี
คำถามจากคุณผู้ชมวันนี้ ฟังสั้นและง่าย แต่เชื่อว่าตรงใจใครหลายคนค่ะ นั่นคือ “จำเป็นไหม ต้องใช้เงินทำบุญ” พระอาจารย์พยอม กัลยาโณเมตตาตอบมาดังนี้ค่ะ
“พระพุทธเจ้าตรัสเรื่องการทำบุญไว้ 10 อย่าง บางอย่างนั้นไม่เห็นว่าจะต้องใช้สตางค์เลย เช่น การอ่อนน้อมถ่อมตน การให้อภัย หรือการให้แล้วเกิดความสบายใจ ไม่ต้องเสียสักบาท เห็นเขาทำอะไรก็อยากช่วย อยากทำ เขาเรียกว่า ‘เวยยาวัจจมัย’
เป็นการส่งเสริมสนับสนุนยินดี เห็นเขาทำประโยชน์อะไร ก็ร่วมด้วยช่วยไป โดยไม่ต้องใช้เงิน
“การใช้เงินอาจมีเพียงข้อต้น ๆ แต่ข้อท้าย ๆ เป็นข้อสำคัญที่สุด นั่นคือ ‘ทิฎฐิชุกัมม์’ ปรับทิฐิให้ตรง อย่าเห็นกงจักรเป็นดอกบัว อย่าเห็นชั่วเป็นดี พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า อันนี้เป็นบุญที่เยี่ยมที่สุด
“ถ้ามีคนอยากจะทำบุญด้วยสตางค์ ให้อนุโมทนาอย่างจริงใจ เราทำเท่าที่เรามี พระพุทธเจ้าไม่ได้สรรเสริญคนทำเยอะ ทำถี่ ทำบ่อย ทำมาก มีคำบาลีว่า ‘วิเจยยะ ทานัง สุคะตัปปะสัตถัง’ ตถาคตไม่สรรเสริญ คนให้มาก ให้ถี่ ให้บ่อย แต่สรรเสริญคนที่ใคร่ครวญดีแล้ว นำออกให้
“กล่าวโดยละเอียดคือ ใคร่ครวญว่าสิ่งที่เราให้ มันเกิดประโยชน์ เกิดคุณอะไร เช่น ตอนนี้เขาทำบุญกันเรื่องน้ำท่วม หลายคนก็ไปช่วยกัน แต่หากเราคิดแล้วว่า เดี๋ยวเรารอเก็บเงินหน่อย หลังน้ำท่วม เขายังมีปัญหาซ่อมแซมบ้านรออยู่อีก เราใคร่ครวญแล้วขอไปทีหลังดีกว่า เพราะไปตอนนี้ มันไปประดังกัน หรือบางคนใคร่ครวญว่า วันทำบุญใหญ่อย่างวันปีใหม่ วันสงกรานต์ คนทำบุญเยอะ พระฉันไม่หมด แต่พอหมดช่วงเทศกาลคนก็ไม่ค่อยทำบุญแล้ว อ้างว่าเพลียบุญ อย่างกับว่า พระฉันเฉพาะวันที่หนึ่ง เขาอาจจะรอไปวันอื่น มันต้องใคร่ครวญอย่างนี้เป็นต้น
“การทำบุญ จริง ๆ แล้วต้องใช้วิธีคิด มันมีกุศโลบายอยู่คือ ต้องเห็นประโยชน์ที่ทำ นำประโยชน์มาเป็นอันดับต้น”
อ้อมขอถามเพิ่มได้ไหมคะว่า สมมติเราไปทำบุญ ใจเราเป็นกุศล แต่พอเราได้รู้ทีหลังว่า หยอดเงินผิดตู้ หรือเงินที่ทำบุญส่งไปไม่ถึงปลายทางที่เราตั้งใจ จะต้องทำใจอย่างไรคะ คือทำใจว่าให้แล้ว ก็คือให้ไปแล้ว หรือคิดไว้ว่า คราวหน้าต้องฉลาดกว่านี้….
“คราวหน้าต้องฉลาดกว่านี้ ไม่ใช่ว่าผิดก็ช่างมัน ครั้งหน้าไม่ต้องระวัง เดี๋ยวก็ทำซ้ำอีก แต่ว่าผิดแล้วมานั่งเสียใจ ก็ไม่ได้ประโยชน์ ต้องปรับปรุงแก้ไข รู้เท่า รู้ทัน รู้แก้ รู้กัน ไปเรื่อยๆ ผิดก็เป็นครู ถูกก็เป็นครูให้เราได้ทั้งนั้น ถ้าเรารู้จักมองเรื่องนั้นให้เป็นประโยชน์”
อย่าลืมว่า ถ้าคุณรู้สึกหนัก มีทุกข์ในใจแบ่งเรื่องราวของคุณให้พวกเราได้ค่ะ ที่สำคัญลองเติมธรรมกันวันละนิดเพื่อชีวิตที่ดีขึ้นค่ะ ส่งความหนัก ความทุกข์ สิ่งสงสัยมาให้พวกเราได้ที่ www.bia.or.th/dhamlife อ้อมจะไปหาคำตอบจากพระอาจารย์มาให้ค่ะ อะไรที่อ้อมช่วยได้ อ้อมยินดีค่ะ
ติดตามข้อธรรมดี ๆ ได้ที่เพจ FB : หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ หรือ LINE @Suanmokkh_Bangkok
อ่านเพิ่มเติมเรื่อง การทำบุญ ๓ แบบ จากงานจดหมายเหตุของ ท่านอาจารย์พุทธทาส ได้ที่นี่