ได้ตัวแม่ทัพคนเดียว
เท่ากับได้ทหารทั้งกองทัพ
.
ในทางกรรมดีกรรมชั่วก็มีหัวโจกใหญ่
ที่เปรียบเหมือนแม่ทัพกรรม
นำกรรมอื่นๆ อยู่จริง
หมายความว่า ถ้าทำกรรมอันเป็นหัวโจกมากแล้ว
กรรมอื่นๆ อันเป็นบริวารก็จะพลอยตามมาด้วย
.
กรรมที่ทำให้มีสำนึกชั้นสูง
ได้แก่ ความกตัญญูกตเวที
สมดังที่พระพุทธเจ้าตรัสว่า
ความเป็นคนกตัญญูกตเวที
คือภูมิของสัตบุรุษ
(อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต)
หมายความว่า
ถ้าเป็นคนกตัญญูกตเวทีเสียอย่างเดียว
ก็ไม่น่าแปลกใจ
หากจะคิดทำเรื่องดีๆอื่นอีกได้ไม่จำกัด
.
กรรมที่ทำให้ขาดความละอาย
ได้แก่ การโกหกจนด้านชา
สมดังที่พระพุทธเจ้าตรัสว่า
ถ้าโกหกทั้งรู้ว่าโกหกได้
โดยไม่มีความละอายอยู่เลย
ก็ไม่มีบาปอื่นใดอีกแล้วที่จะทำไม่ได้
(มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์)
หมายความว่า
ถ้าโป้ปดมดเท็จหน้าด้านๆ ได้อย่างเดียว
ก็จงอย่าได้แปลกใจ
หากจะเห็นเขาทำชั่วช้าสารพัดได้เกินมนุษย์
.
ยุคเราเป็นยุคที่โลกซับซ้อน
สิ่งแวดล้อมรุมเร้าให้ขาดจิตสำนึก
แม้จิตสำนึกเดิมๆ ยังคงอยู่
เช่นที่หลายคน เลี้ยงดูพ่อแม่
ไม่ลืมผู้มีพระคุณที่เคยให้ความช่วยเหลือ
ตอบแทนทั้งด้วยกำลังทรัพย์
กำลังกาย กำลังปัญญา ตามเวลาอำนวย
แต่ขณะเดียวกันก็หลงตัว
มีภาคของความเป็นนักโกหก
ที่ภูมิใจว่าไม่มีใครจับได้ไล่ทัน
สนุกกับการพูดอย่างทำอย่าง
เบื้องหน้าเจรจาดูจริงใจ
ลับหลังแอบคิดการใหญ่ไม่มีใครคาดฝัน
อย่างเช่นเหล่านักการเมือง
ซึ่งเป็นมนุษย์พันธุ์พิเศษ
แยกร่างเป็นเทพก็ได้ เป็นมารก็ชอบ
.
หรืออย่างเช่น ผอ.กอล์ฟ
ที่ตอนนำนักเรียนสวดมนต์
ดูน่าเลื่อมใสราวกับท่านสมภาร
ชีวิตส่วนตัวก็มีความกตัญญูรู้คุณ
ดูแลญาติผู้ใหญ่ติดเตียงเป็นปกติ
อ่อนน้อมมีสัมมาคารวะกับแม่ยาย
แต่ขณะเดียวกันก็หมกมุ่นกามคุณหนัก
แถมติดหรูจมไม่ลง
หลอกคนเก่ง โกหกหน้าตายไร้พิรุธ
แล้วก็ชอบฆ่าสัตว์ด้วยอาวุธปืน
ฉะนั้น วันดีคืนดีก็แปลงร่าง
จากครูแสนดีกลายเป็นโจรชั่วเพียงข้ามคืนได้
.
ยุคเราสร้างมนุษย์พันธุ์พิเศษ
อย่างนักการเมืองสีเทาและผอ.กอล์ฟขึ้นมาได้
ก็อาจต้องดูเขาเป็นเยี่ยงอย่างแล้วย้อนสำรวจตน
เพราะพวกเราอยู่ในยุคเดียวกับมนุษย์พันธุ์พิเศษเหล่านั้น
ถ้ารู้ตัวว่ามีหัวโจกกรรม
ทั้งด้านที่ยกจิตสำนึกและดับความละอาย
ได้ทั้งแม่ทัพด้านมืดและแม่ทัพด้านสว่างไว้ในตัวเอง
ก็ต้องรู้ตัวว่า ชาตินี้เป็นสถานีใหญ่
อาจดีสุดวันหนึ่ง แล้วเลวสุดในวันอื่น
สร้างทั้งความสบายแสนสุข
และทั้งความลำบากสาหัสไว้
ให้ตัวเองต้องไปเป็นทายาทเสวยผลเอง
โดยไม่อาจมีใครมาช่วยคัดท้าย
กลับลำเปลี่ยนแปลงคุณได้ เว้นแต่ตนเอง!
.
