คนเราเป็นทุกข์เพราะอะไร…หนึ่งในสาเหตุของความทุกข์ หนีไม่พ้นเรื่องความรัก
รักเขาแต่เขาไม่รับตอบ รักคนมีเจ้าของ อกหักรักคุดเพราะเขาไปมีคนอื่น และอีกสารพัดปัญหาความรักที่สุดท้ายก็รังแต่จะทำให้เป็นทุกข์ พาลคิดไปเองว่าเพราะที่ผ่านมาไม่ใช่รักแท้ ก็เลยต้องทุกข์ ต้องเจ็บปวด ต้องเสียใจอยู่อย่างนี้
ความรักเป็นสิ่งแปลก ได้รับแล้วก็อยากได้อีก และอยากได้มากขึ้นไปเรื่อย ๆ ยิ่งอยากได้มาก ยิ่งรู้สึกเป็นเจ้าของ ทำให้ยึดติด ถือมั่นกับความรักมากเกินไป เมื่อยึดติดแล้ว จิตใจก็จะสร้างความคาดหวังขึ้นมา และทุกครั้งที่คาดหวัง ความผิดหวังก็รออยู่ และเมื่อผิดหวังก็ทำให้เกิดทุกข์ สุดท้ายความรักก็ทำให้เป็นทุกข์..
ทีนี้จะ‘รักยังไง ไม่ให้ทุกข์’ ถ้าถามว่าหากมีรักแท้แล้ว จะเป็นทุกข์ไหม..ต้องถามตัวเองก่อนว่าคำว่า “รักแท้” ของคุณมีนิยามว่าอย่างไร
พระมหาสมปอง เคยพูดเรื่องรักแท้ไว้ว่า “ความรักจะเป็นรักแท้ ต้องเป็นความรักที่เปี่ยมไปด้วยปัญญาและเมตตาต่อกัน รักแท้ต้องไม่ปล่อยให้อารมณ์พาไป ต้องปรารถนาให้กันและกันมีความสุข ต้องช่วยให้อีกคนพ้นทุกข์ ต้องยินดีเมื่ออีกคนมีความสุข สุดท้ายคือต้องปล่อยได้ วางเป็น ไม่กังวลยึดติดกับความรักมากเกินไป ถึงจะเรียกว่ารักแท้”
ส่วนท่าน ว.วชิรเมธี พูดเรื่องรักแท้ว่า “พุทธศาสนามองว่าความรักมี 2 ประเภท คือความรักที่มีความยึดติดถือมั่น เป็นเจ้าของ เพื่อตอบสนองตัวตน รักแบบนี้เรียกว่า สิเนหะ หรือเสน่หา อีกประเภทคือความรักที่เป็นความปรารถนาดี ไม่มุ่งหรือคาดหวังให้เขามาปรนเปรอตัวตน เป็นความปรารถนาดีโดยปราศจากความเห็นแก่ตัว อันนี้เรียกว่าเมตตา
“พุทธศาสนามองว่าสิเนหะเป็นสาเหตุแห่งความทุกข์ เพราะว่าถ้าคาดหวังให้เป็นไปตามใจตัวแล้ว เมื่อไม่เป็นอย่างที่หวังก็ทุกข์ พอเกิดความพลัดพรากสูญเสียก็ทุกข์ แต่เมตตานั้น ไม่มีความยึดติด ถือมั่น ดังนั้นเขาจะทำอย่างไรกับเรา เราก็ไม่ทุกข์ เพราะว่ามีแต่ความปรารถนาดีอย่างเดียว ไม่มีเงื่อนไขว่าเขาต้องทำดีด้วย เมตตาคือความรักโดยไม่มีแบ่งแยก ไม่มีเลือก ไม่มีเงื่อนไข ขณะเดียวกันเมื่อเกิดอะไรขึ้นกับเขา เราก็ไม่ทุกข์เพราะไม่ได้ยึดติดถือมั่นว่าเป็นเรา เป็นของเรา หรือต้องอยู่กับเราชั่วนิจนิรันดร์”
จากที่พระอาจารย์ทั้งสองท่านพูดไว้..ดูเหมือนว่ารักแท้จะไม่ใช่การครอบครอง ไม่ใช่การเอาตัวเองเป็นที่ตั้งหรือเป็นศูนย์กลาง ไม่ใช่รักเขาเพราะหวังให้เขารักตอบ แต่เป็นรักที่เกิดจากสติ เป็นความยินดีที่จะทำให้เราทั้งคู่มีความสุขไปด้วยกัน โดยไม่คาดหวัง ไม่เป็นเจ้าของ และไม่มีเงื่อนไขอะไรทั้งนั้น
ถ้าคำว่า “รักแท้” ของคุณมีนิยามแบบนี้ ยังไงก็ไม่เป็นทุกข์ เพราะเป็นความรักที่มีสติ มีเมตตาเข้ามาเป็นตัวแปรสำคัญ เมื่อรักด้วยปัญญาโดยไม่หวังผลตอบแทน รักแบบไม่มีเงื่อนไขโดยไม่คาดหวัง สุดท้ายก็จะกลายเป็นความรักแบบสบายใจ ไม่กดดัน ต่างคนต่างไม่อึดอัด ไม่รู้สึกเป็นภาระ และในที่สุดก็ไม่มีใครต้องทุกข์ใจ ร้องไห้ เสียใจ ฟูมฟายเพราะความรักนั้น
จากนิยามเหล่านี้ แสดงว่ารักแท้มีอยู่จริง..แต่เราจะทำให้รักของเราเป็นรักแท้ได้ไหม นั่นแหละที่สำคัญกว่า
Life without love is like a tree without blossoms or fruit.
ชีวิตที่ไร้ความรักก็เหมือนต้นที่ไม่ผลิดอกออกผล
