“สำคัญที่สุดคือความอดทน คือไม่ย่อท้อ ไม่ย่อท้อต่อสิ่งที่ดีงาม สิ่งที่ดีงามนั้น ทำมันน่าเบื่อ บางทีเหมือนว่าไม่ได้ผล ไม่ดัง คือมันครึนะ ทำดีนี่ แต่ขอรับรองว่าการทำดีให้ดีไม่ครึ ต้องมีความอดทน เวลาข้างหน้าจะเห็นผลแน่นอน ในความอดทนของตน ในความเพียรของตน
ต้องถือว่าวันนี้เราทำยังไม่ได้ผล อย่าไปท้อ บอกว่าวันนี้เราทำแล้วก็ไม่ได้ผล พรุ่งนี้เราจะต้องทำอีก วันนี้เราทำ พรุ่งนี้เราก็ทำ อาทิตย์หน้าเราก็ทำ เดือนหน้าเราก็ทำ ผลอาจเป็นปีหน้า หรืออีกสองปี หรือสามปีข้างหน้า…”
นี่คือพระบรมราโชวาท ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
ความอดทน หรือ ขันติ ความหมายหนึ่งคือ
การรักษาสภาวะปกติของตนไว้ได้ ไม่ว่าจะถูกกระทบกระทั่งด้วยสิ่งอันเป็นที่พึงปรารถนา หรือไม่พึงปรารถนาก็ตาม มีความมั่นคงหนักแน่น ไม่หวั่นไหว ไม่ว่าจะมีสิ่งร้ายหรือดีมากระทบเรา
ยกตัวอย่างเช่น เวลาได้ยินคำพูดจาที่เสียดแทงใจ หรือ นินทาว่าร้าย เราสามารถระงับอารมณ์ ไม่ต่อความยาว สาวความยืดได้ไหม เราจะมีสติอดทนได้ไหม หากเราตั้งมั่นในความดี
แต่พบอุปสรรคมากมาย ที่ท้าทายหรือขัดขวางเรา และเราจะอดทนได้ไหม กับการประพฤติที่เห็นแก่ตัว เราจะให้อภัยใจกว้าง น้อมรักษาความสงบ ที่กาย วาจา ใจได้หรือเปล่า
จำไว้ว่าทุกสิ่งต้องใช้เวลา คนที่ไม่อดทนคือคนที่ดึงดันจะทำให้สิ่งต่างๆ ให้เสร็จ “เดี๋ยวนี้” และไม่ชอบเสียเวลา แต่บางอย่างก็ไม่สามารถที่จะเร่งรีบได้
แต่ถ้าเราเป็นคนมีสติ ใจเย็น และ มีความอดทน เราจะตัดสินใจดีขึ้น มองเห็นทุกอย่างตามความเป็นจริงมากขึ้น ที่สำคัญเราจะมีความสัมพันธ์กับคนรอบข้างดีขึ้นเช่นกัน
ดังนั้นคนเราจะประสบความสำเร็จได้ นอกจากจะอาศัยปัญญาเป็นตัวนำแล้ว ล้วนต้องอาศัยคุณธรรมข้อนี้เป็นพื้นฐาน นั่นคือ ขันติ หรือความอดทนนั่นเอง
ถ้าเราไม่มีความอดทน จะไม่มีงานชิ้นไหนหรือเรื่องใดสำเร็จได้เลย เพราะขันติเป็นคุณธรรมสำหรับทั้งต่อต้านความท้อถอยหดหู่ ขับเคลื่อนเร่งเร้าให้เกิดความขยัน และฝ่าฟันอุปสรรคต่างๆได้
โลกหมุนเร็วขึ้นทุกวัน หากใจเราร้อน หรือหมุนเร็วตามโลกอาจเป็นการสร้างภัยให้ตัวเองไม่มากก็น้อย ชีวิตมอบบททดสอบให้เราเป็นประสบการณ์ในแต่ละวัน จงฝึกฝนตัวเองให้เป็นผู้มีความอดทน
มันน่าเวทนาเพียงใดที่ไม่มีความมานะอดทน เพราะความมานะอดทนเป็นกุญแจสู่ความสำเร็จ
มัดใจ
