สวดมนต์..ไปทำไม
สวดมนต์..แล้วได้อะไร
สองคำถามนี้น่าจะเป็นข้อสงสัยแรก ๆ ที่คนไม่เคยสวดมนต์ ไม่เคยรักษาศีล จะถามขึ้นเพราะไม่เข้าใจว่าคนเราสวดมนต์กันไปทำไม สวดเพื่ออะไร สวดแล้วได้บุญจริงหรือ ซึ่งถ้าตอบคำถามเหล่านี้ได้ ข้อกังขาต่าง ๆ ก็จะไม่มาบดบังจิตใจให้เคลือบแคลงสงสัย ส่งผลให้จิตมีสมาธิ ตั้งมั่น ไม่วอกแวกไปกับกิเลสทั้งปวง
การสวดมนต์ คือการกล่าวคำศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งก็คือการสรรเสริญพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ และมนต์ของพระพุทธเจ้าโดยเมื่อครั้งพุทธกาล ยังไม่ได้มีการสวดมนต์เช่นทุกวันนี้ แต่เป็นการฟังธรรมจากพระพุทธเจ้า จากนั้นเหล่าพระสงฆ์จะ แบ่งกลุ่มกันจำพระพุทธวจนะของพระพุทธเจ้า ซึ่งก็คือที่มาของการสวดมนต์ในทุกวันนี้นั่นเอง
ส่วนการที่ต้องสวดมนต์เป็นภาษาบาลี ก็เพราะมนต์เหล่านั้นคือคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า พระองค์สอนด้วยภาษาบาลี เราก็ต้องท่องจำเป็นภาษาบาลี แต่ถ้าจะให้ดีควรทราบความหมายหรือคำแปลของบทสวดมนต์ด้วย เพื่อพิจารณาอบรมจิตใจไปตามบทสวดได้อย่างถ่องแท้
สำหรับพระภิกษุสงฆ์ สามเณร การสวดมนต์หรือการทำวัตรเป็นข้อปฏิบัติที่ต้องทำเป็นประจำทุกวันอยู่แล้ว แต่พระพุทธศาสนิกชนที่ไม่ต้องมี “วัตร” ไม่มีข้อบังคับใด ๆ ทำให้บางคนคิดว่าการสวดมนต์เป็นเรื่องไกลตัว เสียเวลา ฟังไม่รู้เรื่อง และไม่รู้ว่าสวดมนต์ไปแล้วจะได้บุญหรือทำให้ชีวิตดีขึ้นได้อย่างไร
สวดมนต์..เพื่ออะไร
อย่างที่รู้กันว่าบทสวดมนต์คือคำศักดิ์สิทธิ์ บทสวดแต่ละบทเรียกว่า “พระปริตร” แปลว่า เครื่องคุ้มครองอันประเสริฐ ซึ่งแต่ละบทประกอบด้วย คำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า บทสรรเสริญคุณแห่งพระรัตนตรัย บทอวยชัยให้พร ที่เกิดขึ้นจากพระโอษฐ์และสติปัญญาอันบริสุทธิ์ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสิ้น ดังนั้นการสวดมนต์จึงเปรียบเสมือนการระลึกถึงพระพุทธเจ้า ระลึกถึงคำสอนของพระองค์นั่นเอง
สำหรับชาวพุทธ การสวดมนต์เป็นหน้าที่หนึ่งที่ถือปฏิบัติสืบกันมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล เพื่อเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ และถือกันว่าเป็นเรื่องสำคัญของชีวิต เพื่อให้จิตมีสติและตั้งมั่นอยู่กับมนต์ที่สวด เพราะเวลาสวดมนต์ ตาก็ต้องมอง ปากก็ต้องอ่าน หูก็ต้องฟัง ทำให้เกิดสมาธิ เกิดความสงบ เกิดปัญญาที่จะนำพาชีวิตไปในทางที่ดีขึ้น
นอกจากการสวดมนต์จะทำให้จิตตั้งมั่นเกิดสมาธิ ปัญญาแล้ว ยังมีผลต่อเนื่องไปถึงสุขภาพร่างกายด้วย เนื่องจากจิตเกิดความสงบ ไม่ปรุงแต่งจนทำให้เกิดกิเลส อย่างราคะ โทสะ โมหะอีกต่อไปแล้ว ก็ทำให้พลังงานของร่างกายดีขึ้น ส่งผลให้ความเจ็บไข้ได้ป่วยลดลงเป็นธรรมดา แต่ใช่ว่าคนที่สวดมนต์ทุกคนจะสุขภาพแข็งแรงขึ้นทั้งหมด ต้องขึ้นอยู่กับเหตุและปัจจัยต่าง ๆ ประกอบด้วย
สวดมนต์..แล้วได้อะไร
การสวดมนต์เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจที่ทำให้เกิดสมาธิ และปัญญา ที่สำคัญยังถือเป็นการทำบุญอย่างหนึ่ง เป็นบุญที่เกิดจากการเจริญภาวนาจิตหรือขัดเกลาจิตให้มีสมาธิ มีความสงบ พร้อมส่งเสริมจิตให้ตั้งมั่นอยู่ในธรรมทั้งปัจจุบัน และอนาคต อีกทั้งยังทำให้เกิดอานิสงส์กับผู้สวดอีกมากมายด้วย
นอกจาก “บุญ” ที่จะได้อย่างแน่นอนแล้ว การสวดมนต์ยังส่งผลให้มีความสุขกายสุขใจ และมีความเข้มแข็งทั้งทางร่างกายและใจ ถ้าเป็นด้านจิตใจการสวดมนต์ยังทำให้มีสติสัมปชัญญะ เกิดศรัทธา และส่งผลให้เกิดการกระทำดี ๆ แถมยังป้องกันภัยอันตรายได้ เพราะขณะที่ไหว้พระสวดมนต์ จิตจะเป็นสมาธิ เมื่อจิตเป็นสมาธิ ศีลก็เกิดขึ้นทำให้อันตรายไม่มาใกล้ตัว
ทั้งหมดนี้เป็นเพียงประโยชน์และอานิสงส์ส่วนหนึ่งของการสวดมนต์เท่านั้น แต่ไม่ใช่สักแต่ว่าหลับหูหลับตาสวดโดยไม่มีความตั้งใจ ตั้งมั่น แบบนั้นเรียกว่าเสียเวลาเปล่า ๆ ข้อสำคัญคือต้องสวดด้วยความเชื่อ ความตั้งใจ และจริงใจ เพื่อให้เกิดกุศล สติ สมาธิและปัญญาตามมานั่นเอง
ผู้มีบุญ ผู้มีปัญญา ย่อมประสบแต่ความโชคดี
