ในชีวิตของคนเรามีหลายเรื่องที่พูดง่าย แต่ทำยาก
การเป็นผู้ฟังก็เช่นกัน
นี่หมายถึงแค่ ผู้ฟัง เฉยๆ นะคะ ยังไม่พูดไปถึงขั้น ผู้ฟังที่ดีเลิศอะไร
…
วันก่อนได้มีโอกาสอ่านบทความหนึ่งบนอินเตอร์เน็ตว่า ทุกวันนี้คนเรา 'ฟัง' แบบผิดๆ กันอยู่ค่อนข้างมาก อย่างเวลาฟังเพื่อนมาระบายความเศร้า หลายครั้งเพื่อนยังไม่ทันเล่าจบ เราก็ให้คำแนะนำไปเสียแล้ว แต่คำแนะนำนั้น เป็นการแนะนำอย่างที่เราเคยเจอ แนะนำอย่างที่เราคิดว่าดี แนะนำโดยเอาประสบการณ์ของเราเองมาตัดสิน แต่รู้ไหมว่าบางทีคำแนะนำของเราเองนี่แหละที่ไปชี้ขาดความทุกข์ยากของคนเหล่านี้แทน กลายเป็นว่า จากที่เพื่อนจะหาผู้ฟังคอยปลอบประโลมใจ กลับกลายเป็นเจอคนที่แนะนำซ้ำเติมความเศร้าที่มีอยู่ยิ่งขึ้นไปอีก
ตอนเรียนอยู่มีอาจารย์ท่านหนึ่งเคยกล่าวว่า แทบไม่มีสถาบันไหนสอนวิธีการฟัง เพราะเรามักคิดว่าใครๆ ก็ฟังได้นี่ ทุกคนมีหูไม่ใช่เหรอ
จริงอยู่ที่ทุกคนมีอวัยวะที่เรียกว่า 'หู' แต่การฟังมันลึกซึ้งไปกว่านั้นเยอะ
…
บ่อยครั้งที่ผู้เขียนเองมักมีปัญหากับคนรอบตัว เพียงเพราะว่าเราไม่ฟังเขา
บ่อยครั้งที่เราฟังแบบผ่านหูซ้ายทะลุหูขวา
ซ้ำร้ายไปกว่านั้นคือ เราแค่ 'ได้ยิน' แต่ไม่ได้ 'ตั้งใจฟัง'
…
ใช่ค่ะ การฟังต้องตั้งใจ การตั้งใจก็คือการเอาใจตั้งมั่นไว้กับการฟังนั้นๆ
ฟังสิ่งที่เขาพูด เขาเล่า เขาระบาย โดยที่ไม่พูดจาแทรกสอด
ฟังจนเขาเล่าจบ
ฟังโดยใช้ใจ ใช้สายตา ใช้อวัจนภาษาสื่อสารว่าเราจดจ่อกับสิ่งที่เขาพูดอยู่
หากจะมองเรื่องใกล้ตัว อย่างวัยรุ่นเรามักจะไม่เล่าเรื่องที่เจอให้พ่อแม่ฟัง เพราะอะไรรู้ไหม เพราะว่าเขามักจะไม่ฟังเรา ลูกยังพูดไม่ทันจบ พ่อแม่ก็ดุด่าว่ากล่าวเรามาแล้ว ดุโดยเอาประสบการณ์ของเขามาพิพากษา พอเป็นแบบนี้บ่อยๆ เราก็จะรู้สึกไปเองว่า งั้นทีหลังไม่เล่าแล้วดีกว่า
การเป็นผู้ฟังที่ดีอาจจะเริ่มต้นจากการเปิดใจของเราเองก่อน ทุกครั้งที่มีใครสักคนพูดอะไรมา เราจะต้องตั้งสมาธิ มีสติกับการสื่อสารนั้น แม้ว่าเราอาจจะไม่ได้เข้าใจสิ่งที่เขาพูด หรือสิ่งที่เขาทำ แต่ขอให้ฟังจนจบก่อน
บางทีคำแนะนำ หรือการพูดแสดงความคิดเห็น ฉันว่าอย่างนี้ ฉันว่าอย่างนั้น มันอาจจะถูกที่แต่ผิดเวลาก็ได้ บางทีผู้พูดอาจจะแค่ต้องการคนรับฟัง ฟังเฉยๆ ฟังเงียบๆ ไม่ต้องพูดอะไรมากมาย
เห็นไหมว่าการฟังไม่ใช่เรื่องง่ายเลยจริงๆ
แต่ไม่เป็นไร หากทักษะอื่นๆ ในชีวิตเราสามารถฝึกฝนกันได้ การเป็นผู้ฟังก็สามารถฝึกได้เช่นกัน
…
ลองคิดๆ ดู เราเองคงจะรู้สึกดีไม่น้อย หากได้รับความไว้วางใจจากใครสักคน ให้เป็นที่ปรึกษา เป็นที่ระบาย หรือแม้แต่เป็นผู้ฟัง เวลาเขามีเรื่องจะบอกเล่า ไม่ว่ายามสุขหรือทุกข์ใจ เพราะนั่นมันเป็นเหตุผลเล็กๆ แล้วว่า เราสามารถเป็นผู้ฟังที่น่ารักให้เขาเหล่านั้นได้จริงๆ