การเปิดตัวของ “โบราณคดีสโมสร” เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2450 นอกจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เป็นไปองค์ประธานแล้ว ยังมีพระบรมราชานุญาตให้ใช้เครื่องหมายรูปมังกรคาบแก้ว ซึ่งเป็นพระราชลัญจกรโบราณองค์หนึ่ง ให้เป็นตราเครื่องหมายของโบราณคดีสโมสร และทรงมีพระราชดำรัสเปิดงาน ที่มีเนื้อหาร่วมสมัย ซึ่งแสดงถึงพระอัจฉริยภาพของพระองค์ ดังความตอนหนึ่งว่า [รูปแบบการสะกดการันต์ตามต้นฉบับ แต่จัดย่อหน้าใหม่และเน้นคำโดยผู้เขียน]
“เราทั้งหลายซึ่งได้มาประชุมกันในเวลานี้ มีความพอใจที่จะอ่านจะตรวจตราสอบสวน โบราณคดีในประเทศของเรา บัดนี้นับว่ามีมากคนขึ้นด้วยกัน จึงเหนว่าเปนเวลาสมควรแล้ว ที่จะได้ จัดตั้งขึ้นเปนสโมสรอันหนึ่ง ซึ่งจะได้นามปรากฏว่าโบราณคดีสโมสร จะหาเวลาใดให้เหมาะกว่า เวลานี้ไม่มี จึงได้ขอให้เริ่มตั้งขึ้นในวันนี้เปนประถม
ประเทศทั้งหลายซึ่งได้ควบคุมกันเปนชาติแลเปนประเทศขึ้น ย่อมถือว่าเรื่องราวของชาติ ตนแลประเทศตน เปนสิ่งสําคัญซึ่งจะพึงศึกษาแลพึงสั่งสอนกัน ให้รู้ชัดเจนแม่นยํา เปนวิชาอันหนึ่ง ซึ่งจะได้แนะนําความคิดแลความประพฤติ ซึ่งจะพึงเหนได้เลือกได้ในการที่ผิดแลชอบชั่วแลดี เปนเครื่องชักนําให้เกิดความรักชาติแลรักแผ่นดินของตัวถึงว่าเรื่องนั้นจะเปนเรื่องที่ชั่วช้าไม่ดีอย่างใด ก็เปนเครื่องที่จะจําไว้ในใจ เพื่อจะละเว้นเกียจกัน ไม่ให้ความชั่วความไม่ดีนั้นปรากฏขึ้นอีก**
ในเวลาซึ่งเราทั้งหลายเปนตัวผู้ทําเหมือนตัวลครที่ทําบทอยู่ในเวลานี้ ถ้าเรื่องใดที่ดีก็ทําให้ใจคอเฟื่องฟู ให้เกิดความเย่อหยิ่งขึ้นในใจซึ่งจะใคร่ได้แลจะใคร่รักษาความดีนั้นไว้ ทั้งจะใคร่ทําขึ้นใหม่ให้ เทียบเคียงกันฤาดียิ่งขึ้นไปกว่าเก่า การเรียนรู้เรื่องประเทศของตนเมื่อผู้ใดได้เรียนด้วยความประสงค์อันดี จะได้รับแต่ผลที่มีคุณไม่มีโทษดังได้กล่าวมาโดยสังเขปฉนี้…”
คลิกอ่านเพิ่มเติม : การเมืองสยามเมื่อต้นรัชกาลที่ 5 ใครคือผู้สำเร็จราชการ “คนที่ 2” ?
ข้อมูลจาก
เอกสาร ร.5 น. 4514 แผนกเอกสารสําคัญ กองจดหมายเหตุแห่งชาติ (อ้างอิงใน นิตยสารรายสองเดือน ศิลปากร ปีที่ 12 เล่ม 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2511)
เผยแพร่ข้อมูลในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 19 มิถุนายน 2563
ความเห็น 12
แก้ว
BEST
คำสอนก็ทรงสอนอย่างมีเหตุผล และสอนอย่างผู้รู้(มีความรู้)จริง
ข้าพระพุทธเจ้าสำนึกในพระมหากรุณาธิ
คุณที่ทรงมีต่อประเทศชาติไทย เป็นล้น
พ้น
19 มิ.ย. 2563 เวลา 14.48 น.
nono
ท่าน เขียนดีมาก คับ เป็นปัจจุบัน มากคับ
07 ส.ค. 2563 เวลา 05.14 น.
YO>•<
ท่านสอนดีครับ ปิดฟ้าด้วยฝ่ามือ ปิดปากคนด้วยกฎหมาย มันก็เป็นสาเหตุนึงที่ทำให้ปัญหาไม่ถูกแก้ใข
07 ส.ค. 2563 เวลา 03.56 น.
mai
นโยบายของใครก็ไม่ทราบได้ที่ไม่ให้เรียนวิชาท่องจำ ประวัติศาสตร์ไม่ต้องเรียน ความเป็นมาของชาติรากเหง้าของตัวเองไม่ต้องรู้ เป็นสิ่งที่สร้างความกระด้างกระเดื่องของคนสมัยนี้
07 ส.ค. 2563 เวลา 06.48 น.
ปชชปลดแอกจะเข้าใจไหม
07 ส.ค. 2563 เวลา 08.18 น.
ดูทั้งหมด