‘กลัว’ หรือ ‘กล้า’ อยู่ที่เรา

ตามปกติธรรมชาติสอนให้เรากลัวเพื่อปกป้องตัวเอง ซึ่งความกลัวเป็นสัญชาตญาณอย่างหนึ่งของมนุษย์ เป็นกลไกลดความเสี่ยงที่จะทำให้เรารู้สึกปลอดภัยจากสิ่งที่กังวลทั้งหมด 

โดยส่วนใหญ่แล้ว ความกลัวมักเกิดจากการสร้างภาพความคิดไปล่วงหน้า คำนึงถึงอนาคตที่ยังมาไม่ถึง เป็นสิ่งที่คนเราสร้างขึ้นเองโดยไม่รู้ตัว เช่น การกลัวผี เป็นการสร้างภาพผีขึ้นมาในจิตนาการว่าต้องน่ากลัวต่าง ๆ นานา แต่ถามว่าเคยเจอผีหลอกจริง ๆ สักครั้งไหม หลายคนตอบว่าไม่เคย เพราะฉะนั้นถ้าเรากำหนดความคิดให้อยู่กับปัจจุบันได้ เลิกฟุ้งซ่าน ความกลัวและความกังวลก็จะคลายลงเอง

อย่างที่บอกว่าความกลัวเป็นสัญชาตญาณ แต่สัญชาตญาณเหล่านี้ก็คือสิ่งที่เราสร้างขึ้นเพื่อปกป้องตัวเอง ดังนั้นจะมองว่าความกลัวเป็นอุปสรรคที่ทำให้เราไปข้างหน้าไม่ได้ก็คงไม่ใช่เสียทีเดียว

ข้อเท็จจริงก็คือความกลัวไม่มีทางหายไปเฉย ๆ ได้ แม้เราจะโตขึ้น เข้าใจโลกขึ้น และมีประสบการณ์มากขึ้นก็ตาม ลองสังเกตดี ๆ ถ้าเคยกลัวอะไรตอนเด็ก ตอนนี้ก็ยังกลัวอยู่ ความกลัวนั้นไม่ได้หายไป แต่คุณเอาชนะมันได้แค่ต้องลงมือต่อสู้กับมัน อย่าลืมว่าคุณไม่ใช่คนเดียวบนโลกที่มีความกลัว คนอื่นก็กลัวเหมือนกัน เพราะฉะนั้นถ้ามัวแต่หลบเลี่ยงก็ไม่มีทางที่จะเอาชนะมันได้

ส่วนความกล้า Mark Twain นักเขียนชาวอเมริกันได้กล่าวไว้ว่า ความกล้า คือการต่อสู้ความกลัว เป็นการเอาชนะความกลัว แต่ไม่ใช่ไม่รู้สึกกลัว "Courage is the resistance to fear, mastery of fear, not absence of fear." 

ปกติคนเราไม่ได้เกิดมาพร้อมกับความกล้า เพราะความกล้าต้องอาศัยจิตใจ ความตั้งใจ การเรียนรู้ ฝึกฝนกันมาพอสมควร และเมื่อเวลาผ่านไป เมื่อสั่งสมประสบการณ์ชีวิต ความตั้งใจให้เพิ่มพูนขึ้น ความกล้าก็จะมาเอง  

ระหว่างความกลัวกับความกล้า หลายคนคิดว่ากล้าไว้ก่อนย่อมดีกว่า แต่อย่าลืมว่าทุกอย่างมีสองด้านเสมอ เพราะฉะนั้นความกลัวก็ไม่ได้ไร้ประโยชน์เสียทีเดียว และความกล้าก็ไม่ได้ดีเสมอไป 

ข้อดีความกลัว ก็คือทำให้เรารอบคอบและตั้งตนอยู่ในความไม่ประมาท ซึ่งความกลัวนี่แหละจะเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในชีวิต แทบทุกคนต้องเคยเจอกับช่วงเวลาที่ยากลำบากจนทำให้ต้องตัดสินใจทำอะไรบางอย่างแม้จะกลัวอยู่ตาม ความกลัวทำให้เราต้องคิดแล้วคิดอีกว่าจะวิ่งหนีหรือต่อสู้ ความกลัวทำให้เรารอบคอบว่าจะต่อสู้อย่างไรเพื่อไม่ให้ตัวเองต้องบาดเจ็บล้มตาย และความกลัวก็ทำให้เราไม่ประมาท ไม่มองข้ามหนทางแห่งความตายที่อาจมาเยือนได้

เมื่อความกลัวกลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญ คุณจะเริ่มค่อย ๆ รู้สึกกล้าขึ้นเอง กล้าที่จะทำ กล้าที่จะเปลี่ยนแปลง แต่อย่างที่บอกความกล้าก็ใช่ว่าจะมีแต่สิ่งดี ๆ เสมอไป ยิ่งถ้ากล้าบ้าบิ่น กล้าโดยไม่คิดถึงความเสียหายที่จะตามมา หรือกล้าแบบหัวร้อนโดยไม่มีความยับยั้งชั่งใจ สุดท้ายแล้วความกล้านั้นก็ไม่ได้มีประโยชน์ใด ๆ เลย

“กำลังใจอยู่ข้างหลัง
ความฝันอยู่ข้างหน้า
กลัวหรือกล้าอยู่ที่ใจ”