เจ้าหญิงดีไซเนอร์ ทอดพระเนตร แฟชั่นโชว์ “ผ้าไหมไทย” ระดับโลก

กว่า 7 ทศวรรษที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงทุ่มเทพระวรกายในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และส่งเสริมการใช้ผ้าไทยอย่างต่อเนื่อง ทั้งทรงเป็นแบบอย่างการใช้ผ้าไทยด้วยพระองค์เอง เพื่อให้ประชาชนมีรายได้ และฟื้นฟูศิลปหัตถกรรมไทยที่กำลังจะเสื่อมสูญไปตามกาลเวลาให้กลับมาแพร่หลาย

เนื่องในโอกาสเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในปี 2565 กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ร่วมกับ สมาคมแม่บ้านมหาดไทยจัดงาน เทศกาลไหมไทย 2565 (Thai Silk Festival 2022) การแสดงแบบผ้าไทยร่วมสมัย และผ้าไทยลายอัตลักษณ์ 4 ภาค เมื่อวันที่ 15-18 ธันวาคม 2565 บริเวณหน้าเพลนารีฮอลล์ 1-3 ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์

ต่อยอดภูมิปัญญาสู่สากล

โอกาสนี้ได้รับพระกรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา เสด็จพระราชทานเหรียญรางวัลแก่ผู้ชนะการประกวดผ้าลายพระราชทาน “ผ้าลายขิดนารีรัตนราชกัญญา” และงานหัตถกรรมระดับประเทศ, ผู้ชนะในกิจกรรม “มหาดไทย ผ้าไทยใส่ให้สนุก”

และโล่รางวัลต้นกล้านารีรัตน ตามโครงการพัฒนาต่อยอดภูมิปัญญาผลิตภัณฑ์ Young OTOP สู่สากล รวมทั้งทอดพระเนตรนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และเผยพระราชกรณียกิจด้านการอนุรักษ์ผ้าไทย

จากนั้นทอดพระเนตร โซนออกบูทร้านค้า OTOP Luxury ทั้งภาคเหนือ กลาง อีสาน ใต้ จำนวน 100 บูท ประกอบด้วย กลุ่มผู้ประกวดผ้าลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ ผ้าลายขิดนารีรัตนราชกัญญา ซึ่งได้รับเหรียญพระราชทานต่าง ๆ รวมร้านค้าของศิลปินโอท็อปที่มีชื่อเสียง

อาทิ “อาจารย์เถ่า-มีชัย แต้สุจริยา” ศิลปินแห่งชาติจาก “บ้านคำปุน” จังหวัดอุบลราชธานี, “อภิชาติ พลบัวไข” หรือ “ผู้ใหญ่ต้น” แห่งบ้านโนนอก จังหวัดอุดรธานี ฯลฯ และทอดพระเนตรแฟชั่นโชว์ผลงาน 10 แบรนด์ไทยดีไซเนอร์ชื่อดัง ผลงานสุดประณีตที่นำผ้าไทยมาตัดเย็บเป็นชุดทันสมัย

ผ้าไทยทันสมัยจาก 10 ดีไซเนอร์คนไทย

สำหรับ 10 แบรนด์ไทยดีไซเนอร์ร่วมออกแบบครั้งนี้ ได้แก่ SIRIVANNAVARI Couture, KAI, TIRAPAN, PICHITA, PISIT, THEATRE, ASAVA, ISSUE, VATIT ITTHI และ WISHARAWISH โดยนำผ้าไทยลายอัตลักษณ์ 4 ภาค มาตัดเย็บเป็นชุดที่มีดีไซน์ทันสมัย

อาทิ ผ้าไหมแพรวา ผ้าไหมมัดหมี่ ผ้าไหมยกดอก ผ้าปักชาวเขา ผ้าไหมหางกระรอก ผ้าบาติก ผ้าฝ้ายย้อมคราม ผ้าขาวม้า ผ้าหางกระรอก สะท้อนมุมมองของผ้าไทยในอีกมิติ และพัฒนาลายผ้าทอให้เข้ากับยุคสมัย แต่ยังคงอัตลักษณ์และเสน่ห์ของความเป็นไทยไว้อย่างสมบูรณ์

สุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงรับพระปฐมบรมราชโองการจากพระบรมชนกนาถ ด้วยการน้อมเกล้าฯ สืบสาน รักษา และต่อยอด งานด้านผ้าไทยของสมเด็จพระพันปีหลวง เพื่อให้พี่น้องคนไทยมีคุณภาพชีวิตที่ดี

โดยพระราชกรณียกิจที่สำคัญยิ่งของสมเด็จพระพันปีหลวง ในเรื่องของการส่งเสริมศิลปาชีพ ภูมิปัญญาผ้าไทย งานหัตถศิลป์หัตถกรรม พระองค์ท่านเป็นผู้ทำให้เกิดอาชีพเสริมมีรายได้ขึ้นมา สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงน้อมนำสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้นมาถ่ายทอดให้กับกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ปีนี้เป็นปีที่ 3

รูปธรรมที่ชัดเจน ประการที่ 1 คือ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา เสด็จไปหัวเมืองต่าง ๆ ด้วยพระองค์เองครบทุกภูมิภาค แล้วพระราชทานพระราชวินิจฉัยคำแนะนำในการพัฒนางานที่สมเด็จพระพันปีหลวงทรงริเริ่ม

พร้อมใช้เครื่องมือปลุกเร้าคือ “การจัดประกวด” โดยปีนี้จำลองลานคำหอม พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ จังหวัดสกลนคร ที่สมเด็จพระพันปีหลวงใช้เป็นพื้นที่ทอดพระเนตรชิ้นงานของพสกนิกร นอกจากทรงสืบสานงานการประกวดผ้าไทย ยังทรงต่อยอดฝ่าทะลวงปัญหาของผ้าไทย ด้วยการพัฒนา เช่น ผ้าลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี ผ้าลายขิดนารีรัตนราชกัญญา

ทั้งได้พระราชทานโครงการผ้าไทยใส่ให้สนุก เนื่องจากทรงเล็งเห็นว่า กับดักของผ้าไทยอย่างหนึ่งคือ “คนรุ่นใหม่” คิดว่าผ้าไทยเหมาะสมกับคนสูงอายุ ทว่าพระองค์ท่านพระราชทานโครงการ รูปแบบแนวทาง และทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่า มาแสดงโชว์ให้เห็นว่า ผ้าไทยตัดได้หลายรูปแบบ ใช้ได้ทุกวัย ทุกโอกาส ทุกวาระ เพียงรู้จักการประยุกต์และออกแบบตัดเย็บให้ถูกใจตัวเองก็จะฝ่าทางตันของผ้าไทยไปได้

ประการที่ 3 พระองค์ท่านมาพร้อมวิทยาการสมัยใหม่ตามที่ทรงศึกษาเล่าเรียนด้านแฟชั่น เช่น การผลิตชิ้นงานที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม ไม่ว่าจะเป็นการใช้สีธรรมชาติ รู้จักการตลาดว่าอนาคตจะนิยมสีอะไร (pantone) เป็นต้น

นับเป็นพระกรุณาธิคุณและเป็นที่มาที่พวกเราทุกคนจะช่วยกันเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ผู้ชุบชีวิตเส้นไหม เส้นฝ้าย ให้กลับมาโลดแล่นมีชีวิตอีกครั้ง

ดร.วันดี กุญชรยาคง จุลเจริญ นายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย กล่าวเสริมว่า สายน้ำพระบารมีไม่สิ้นสุด ในวันนี้ประชาชนดีใจเป็นอย่างมากที่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงมีพระปณิธานแน่วแน่จะสืบสาน รักษา ต่อยอด งานด้านผ้าไทยของสมเด็จพระพันปีหลวง ฉลองพระองค์ที่งดงามมากมาย ซึ่งในวันนี้สามารถชมได้ที่พิพิธภัณฑ์ผ้าฯ

อรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน กล่าวว่า ทุกปีมีการส่งประกวดผ้าและหัตถกรรมเป็นจำนวนมากขึ้น โดยปี 2565 มีชาวบ้านผู้ส่งผลงานผ้าทอมาถึง 2,946 ผืน จากทั่วประเทศ ผลงานหัตถกรรม 298 ชิ้น คณะกรรมการทำการตัดสินมาจนถึงรอบชิงชนะเลิศ ที่หอประชุมกองทัพเรือ คัดเลือกผลงานผ้าทอเหลือ 61 ชิ้น ผลงานหัตถกรรม 10 ชิ้น โดยเฉพาะวันตัดสินผลงานชนะเลิศ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา เสด็จมาเป็นประธานด้วยพระองค์เอง นับเป็นพระกรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้

ผู้ชนะรางวัลพิเศษ 4 รางวัล ในการประกวด “ผ้าลายขิดนารีรัตนราชกัญญา” และงานหัตถกรรมระดับประเทศ ประกอบด้วย รางวัล Best of The Best ได้แก่ วีรธรรม ตระกูลเงินไทย กลุ่มจันทร์โสมา จังหวัดสุรินทร์ ประเภทผ้ายก ยกเล็ก (ไหมยกดิ้น), รางวัลสีธรรมชาติยอดเยี่ยม ได้แก่ วิทวัส โสภารักษ์ กลุ่มแพรวาโสภารักษ์ ประเภทแพรวา,

รางวัลลวดลายตามแบบพระราชทานยอดเยี่ยม ได้แก่ วันเฉลิม ศรีภุยเดช เฮือนไหมมนัสวรรณ ไหมแท้ที่แม่ทอ จังหวัดอุดรธานี ประเภทผ้าขิด และรางวัล Young OTOP ได้แก่ ศุภกิจ บุญมีเลี้ยง กลุ่มเยาวชนอนุรักษ์ผ้าไหมปูมโบราณบ้านโนนสง่า จังหวัดสุรินทร์ ประเภทผ้าไหมมัดหมี่ 3 ตะกอ และผู้ชนะเลิศรางวัลประเภทต่าง ๆ รวม 13 ประเภท

จินตนาการที่ผสมผสานกับรูปแบบลายไทยที่ปรากฏในผ้ายกแบบราชสำนัก สื่อถึงสายสัมพันธ์และสายใยพระเมตตา ห่วงหาอาทรของราชสำนักที่หลั่งไหลสู่พสกนิกรไทย มาแต่อดีตจวบจนปัจจุบัน

• เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี เสด็จเปิดหนังสือผ้าไทย ทรงฝากใช้ให้มีประโยชน์ที่สุด