หัวใจวายไม่รู้ตัว! หมอเตือน “5 ค่าไขมัน” ที่ฆ่าคุณเงียบ ๆ เช็กด่วน!
เมื่อวันที่ 7 ธ.ค.นายแพทย์เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ได้โพสต์ข้อความให้ความรู้ด้านสุขภาพลงในเพจ “หมอเจด”โดยระบุว่า
โรคหัวใจไม่ได้เริ่มจากอาการเจ็บหน้าอกเสมอไปนะครับ แต่มันเริ่มจาก “ค่าไขมันผิดปกติแบบเงียบ ๆ” ที่หลายคนมองข้าม กว่าจะรู้ตัวก็มีคราบไขมันเกาะผนังหลอดเลือดไปแล้วหลายปีเลยนะ ถ้าใครอยากรู้ว่าตัวเองกำลังเสี่ยงหัวใจวาย หลอดเลือดตีบ หรือกำลังอยู่ในโซนอันตรายไหม วันนี้ผมจะพามาดู “5 ค่านี้” ให้เห็นภาพชัดทันทีว่าหัวใจเราแข็งแรง หรือกำลังถูกทำร้ายแบบช้า ๆ กันครับ
1) LDL สูง = หลอดเลือดกำลังสะสมคราบไขมัน
LDL คือไขมันชนิดที่แทรกตัวในผนังหลอดเลือดได้ง่าย ทำให้เกิดคราบไขมัน (Plaque) ที่สะสมเรื่อย ๆ ถ้า เกิน 130 mg/dL คือเริ่มเสี่ยง ถ้าเกิน 160–190 mg/dL = เสี่ยงสูงมากครับ โดยเฉพาะคนที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดัน อ้วนลงพุง → หลอดเลือดอุดตันไวกว่าเดิมหลายเท่ายิ่ง LDL สูง = หลอดเลือดแข็งและตีบเร็วครับ
2) HDL ต่ำ = หลอดเลือดขาดตัวเก็บกวาดไขมัน
HDL เหมือน “รถขนส่งขยะ” ที่ช่วยพาไขมันส่วนเกินกลับไปทำลายที่ตับครับ ถ้าต่ำกว่า 40 (ชาย) หรือ 50 (หญิง) = ร่างกายกำลังไม่มีตัวป้องกันหลอดเลือด โดยเฉพาะคนสูบบุหรี่ ไม่ออกกำลังกาย หรือกินหวานมาก จะมี HDL ต่ำเป็นพิเศษครับ ถ้าไขมันเลวสะสมง่าย หลอดเลือดก็จะเสื่อมเร็วขึ้น
3) Triglyceride เกิน = เลือดหนืด หัวใจทำงานหนัก
ไตรกลีเซอไรด์สูงมักเกิดจาก “ของหวานและของมัน” ล้วน ๆ ถ้าค่าเกิน 150 mg/dL = เลือดข้น เหนียวขึ้น ทำให้หัวใจต้องสูบฉีดแรงกว่าเดิม และถ้ายิ่งเกิน 200–500 mg/dL = เสี่ยงตับอ่อนอักเสบ + หัวใจขาดเลือดได้ โดยเฉพาะคนที่กินน้ำหวาน เครื่องดื่มชง ขนม ของทอดเป็นประจำ พวกนี้จะเสี่ยงเป็นพิเศษเลยครับ
4) Non-HDL สูง = ตัวชี้วัดความเสี่ยงโรคหัวใจรวม
Non-HDL คือค่าไขมันเลวทั้งหมด (รวม LDL + ไขมันเลวชนิดอื่น ๆ ที่ทำให้หลอดเลือดพัง) ถ้ามีค่าเกิน 160 mg/dL แสดงว่ามีการอักเสบในหลอดเลือดอย่างต่อเนื่อง และเสี่ยงเกิดคราบไขมันหนาตัวขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งแพทย์มักใช้ค่านี้ประเมินความเสี่ยงของคนเบาหวานและคนอ้วนลงพุง เพราะแม้ LDL ปกติ แต่ถ้า Non-HDL สูง = หลอดเลือดก็ยังเสี่ยงอยู่ดีครับ
5) LDL-Particle (LDL-P) สูง = เสี่ยงแม้ LDL รวมจะปกติ
บางคน LDL ไม่ได้สูงมากครับ แต่มี LDL-P (อนุภาค LDL เล็กและหนาแน่น) อยู่เยอะ ชนิดนี้เป็นอันตรายกว่า เพราะลอดเข้าผนังหลอดเลือดได้ง่ายกว่า ออกยาก ติดค้างนาน และกระตุ้นการอักเสบได้มาก คนที่มีไตรกลีเซอไรด์สูง–HDL ต่ำ = มักมี LDL-P สูงโดยไม่รู้ตัว การตรวจนี้เป็นตัวชี้วัดความเสี่ยงลึกระดับ “โครงสร้างไขมัน” ครับ
ค่าไขมันไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลขเท่านั้นนะครับ แต่คือสัญญาณเตือนล่วงหน้าของโรคหัวใจ ถ้าเราพบว่า LDL สูง, HDL ต่ำ, ไตรกลีเซอไรด์พุ่ง หรือ Non-HDL เกิน = หลอดเลือดกำลังเสื่อมเร็วแบบเงียบ ๆ ยิ่งถ้ามี LDL-P เล็กและหนาแน่นมาก อาจเสี่ยงหัวใจวายแบบไม่ทันตั้งตัว การดูค่าไขมันให้เป็น = ป้องกันหัวใจได้เร็วกว่าเดิมหลายปี รู้ก่อน ปรับก่อน หัวใจรอดก่อนครับ