วิจัยชี้ หญิงเอเชียไม่สูบบุหรี่ก็เสี่ยงมะเร็งปอดสูงเกินคาด
งานวิจัยในชื่อFANSS Trial (Female Asian Nonsmoker Screening Study) กำลังได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว หลังผลการศึกษาถูกนำเสนอในงานประชุมใหญ่ของ สมาคมศึกษามะเร็งปอดนานาชาติ (IASLC – World Conference on Lung Cancer) ซึ่งชี้ให้เห็นข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับ ความเสี่ยงมะเร็งปอด ในกลุ่มที่เดิมทีถูกมองว่า “ความเสี่ยงต่ำมาก” นั่นคือ ผู้หญิงเชื้อสายเอเชียที่ไม่สูบบุหรี่เลยตลอดชีวิต
การศึกษาเก็บข้อมูลจากหญิงเอเชียวัย 40–74 ปี จำนวน 1,000 ราย ทุกคนระบุว่าเป็นผู้ไม่สูบบุหรี่ (never-smoker) จากนั้นเข้ารับการตรวจปอดด้วย Low-Dose CT (LDCT) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่สามารถตรวจพบก้อนเนื้อหรือความผิดปกติในปอดได้ตั้งแต่ระดับมิลลิเมตร โดยใช้ปริมาณรังสีต่ำกว่าการ CT แบบปกติ
ผลการศึกษาพบว่า มีผู้ป่วยมะเร็งปอดจำนวน 1.3% หรือ 13 คน ซึ่งถือเป็นตัวเลขที่สูงกว่าความคาดหมายของแพทย์อย่างมาก โดยส่วนใหญ่ถูกตรวจพบในระยะเริ่มต้น (Stage I) ทำให้มีโอกาสรักษาหายขาดสูงถึง 80–90% หากรับการรักษาทันที การค้นพบนี้ทำให้ผู้เชี่ยวชาญเริ่มตั้งคำถามว่า ปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งปอดในชาวเอเชียอาจมีส่วนเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม สภาพแวดล้อม มลภาวะ หรือกลไกของเซลล์ที่ต่างจากชาวตะวันตก
ข้อมูลของ FANSS Trial ยังสะท้อนอีกว่า แนวทางคัดกรองมะเร็งปอดที่ใช้ในหลายประเทศ—ซึ่งจำกัดเฉพาะผู้สูบบุหรี่จัด—อาจไม่ครอบคลุมกลุ่มเสี่ยงจริง โดยเฉพาะผู้หญิงเอเชียแม้ไม่เคยสูบเลย แต่กลับมีอัตราการเกิดมะเร็งปอดสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ นำไปสู่ข้อเสนอให้พิจารณาเริ่มการคัดกรองตั้งแต่อายุ 40 ปีขึ้นไปในกลุ่มประชากรเอเชียที่มีปัจจัยเสี่ยงอื่นร่วมด้วย เช่น ประวัติครอบครัว มลพิษทางอากาศ หรือเคยสัมผัสควันบุหรี่มือสองบ่อยครั้ง
แม้การคัดกรองด้วย LDCT จะเพิ่มโอกาสตรวจเจอโรคระยะเริ่มต้น แต่ผู้เชี่ยวชาญบางฝ่ายยังเตือนถึงความเสี่ยงของการตรวจมากเกินความจำเป็น (overdiagnosis) และผลตรวจที่อาจนำไปสู่ความวิตกกังวลหรือการรักษาที่ไม่จำเป็น จึงควรมีการประเมินรายบุคคลก่อนตัดสินใจเข้ารับการตรวจ
อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์จาก FANSS Trial ถือเป็นสัญญาณชัดเจนว่า มะเร็งปอดไม่ได้เป็นโรคของผู้สูบบุหรี่เท่านั้น และผู้หญิงเอเชียคือกลุ่มที่ควรได้รับการเฝ้าระวังมากกว่าที่เคยเชื่อกัน การพัฒนานโยบายคัดกรองใหม่อาจช่วยช่วยชีวิตได้มากขึ้นในอนาคต
แหล่งที่มาอ้างอิง
International Association for the Study of Lung Cancer (IASLC) – World Conference on Lung Cancer
รายงานผล FANSS Study (Female Asian Nonsmoker Screening Study)