เจอในข้อสอบวิชาภาษไทยแน่ๆ ถ้าไม่ทบทวนเรื่อง “คำกริยา” ให้แม่นๆ วันนี้เราจะมาติดตามกันว่า คำกริยา คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร และกริยามีทั้งหมดกี่ชนิด มีอะไรบ้าง และแต่ละอย่างคืออย่างไร?
สรุปภาษาไทยคำกริยา อกรรมกริยา
สกรรมกริยา วิกตรรถกริยา และกริยานุเคราะห์
คำกริยา คือ?
คือ คำที่ใช้ในการแสดงท่าทางบอกอาการต่างๆ หรือ คำที่แสดงการกระทำของคำนามหรือสรรพนาม ในประโยค คำกริยาบางคำอาจมีความหมายสมบูรณ์ในตัวเอง หรือบางคำต้องมีคำอื่นมาประกอบ และบางคำต้องไปประกอบคำอื่นเพื่อขยายความ
ความสำคัญของคำกริยา
คำกริยามีความสำคัญในภาษาไทยมาก เพราะทำให้เราสามารถแยกคำแต่ละประเภทออกมาจากประโยคได้ ซึ่งประโยค จะมีส่วนประกอบหลักๆอยู่ 3 ส่วนก็คือ ประธาน กริยา และ กรรม
ประเภทของคำกริยา
สามารถแบ่งออกเป็น 4 ปรเภท ได้แก่ อกรรมกริยา สกรรมกริยา วิกตรรถกริยา และ กริยานุเคราะห์
1. อถกรรมกริยา คือ
อถกรรมกริยา (อะ-กำ-กริ-ยา) คือ กริยาที่สมบูรณ์ในตัวไม่ต้องมีกรรมมารับ ตัวอย่างคำที่เป็นอถกรรมกริยา เช่น เดิน นอน วิ่ง ไป มา หัวเราะ ร้องไห้ ซึ่งถ้าเมื่อรวมกับประโยคแล้ว ก็ไม่ได้ทำให้ประโยคเสียความหมายเดิมไป เช่น เด็กร้องไห้เสียงดัง , ฉันเดินเร็วมาก ซึ่งสังเกต ตรงตัวสีส้มว่า เมื่อตัดไปแล้วความหมายยังคงเดิม
2. สกรรมกริยา คือ
สกรรมกริยา (สะ-กำ-กริ-ยา) คือ คำกริยาที่ต้องมีกรรมมารับ ตัวอย่างคำที่เป็นสกรรมกริยา เช่น กิน ตี จับ สร้าง มอง ดม ซึ่งถ้าเอาคำพวกนี้มารวมเข้ากับประธานแล้ว ความหมายจะยังไม่ชัดเจน เช่น
ฉัน จับ –> คนฟังก็จะต้องมีคำถามต่อว่า จับอะไร?
ฉัน กิน —> คนฟังก็จะต้องมีคำถามต่อว่า กินอะไร?
เธอ มอง —> คนฟังก็จะต้องมีคำถามต่อว่า เธอมองอะไร?
เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว เราก็จะรู้เลยว่า จับ กิน มอง เป็นคำกริยา แบบ สกรรมกริยานั้นเอง จะมีประโยคที่เป็น สกรรมกริยา เช่น
3. วิกตรรถกริยา คือ
วิกตรรถกริยา (วิ-กะ-ตัด-ถะ-กริ-ยา) คือ คำกริยาที่ไม่มีเนื้อความในตัวเอง อาศัยเนื้อความของคำข้างท้าย เพื่อให้สมบูรณ์ ตัวอย่างคำที่เป็นวิกตรรถกริยา เช่น เป็น เหมือน คล้าย เท่า คือ เสมือน
ตัวอย่างเช่น
– นายเเดง เป็น ครู
– รูปร่างของลา เหมือน รูปร่างของม้า
– ลูก เท่า พ่อ
– เเมว คล้าย เสือ
– งู คือ สัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่ง
ใช้คำสรรพนามขยาย
– ถ้าเธอ เป็น ฉัน เธอจะรู้สึกอย่างไร ?
– เขา เหมือน ฉันมากกว่า เหมือน เธอ
– เขา คล้าย ฉัน
ใช้คำวิเศษณ์ขยาย
– เขาพูดอะไร เป็น เท็จไปหมด
– ทำได้เช่นนี้ เป็น ดีเเน่
– มาดี เป็น ดี มาร้าย เป็น ร้าย
4. กริยานุเคราะห์ คือ
กริยานุเคราะห์ (กริ-ยา-นะ-เคราะ) เป็นคำกริยาที่ช่วยกริยาอื่นให้ได้ความชัดเจนยิ่งขึ้น ตัวอย่างคำที่เป็นกริยานุเคราะห์ เช่น กำลัง แล้ว คง อาจ ถูก เป็นต้น
ตัวอย่างเช่น
-พายุกำลังพัด คำว่า “พัด” เป็นคำกริยา ส่วนคำว่า “กำลัง” เป็นกริยานุเคราะห์
-เธอคงหิวมากนะ คำว่า “หิว” เป็นคำกริยา ส่วนคำว่า “คง” เป็นกริยานุเคราะห์
ข้อสังเกต
คำช่วยกริยานี้สามารถนำออกจากประโยคได้โดยไม่ทำให้ประโยคขาดความบริบูรณ์ เเต่ขาดความชัดเจน