น้ำด่างคืออะไรและดีกว่าน้ำดื่มทั่วไปจริงหรือ?

ในการทำงานแต่ละสัปดาห์ในฐานะนักกำหนดอาหารฉันมักจะได้ยินข่าวผลิตภัณฑ์หรืออาหารใหม่ๆเช่น น้ำด่าง เป็นต้น เราอยู่ในยุคที่สามารถเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับโภชนาการและสุขภาพได้มากกว่าแต่ก่อน แต่ก็ดูเหมือนว่ามีข้อสงสัยมากขึ้นเช่นกัน คุณอาจรู้แล้วว่าน้ำมีประโยชน์ต่อสุขภาพแต่คุณรู้หรือไม่ว่ามีเครื่องดื่มในท้องตลาดที่ดีกว่าน้ำดื่มทั่วไปด้วย? น้ำมหัศจรรย์ที่ว่าคือน้ำด่างนั่นเอง

ว่าแต่น้ำด่างคืออะไร?

สำหรับมือใหม่เรามาคุยกันเรื่องค่า pH ดีกว่า ค่า pH คือค่าแสดงความเข้มข้นของไฮโดรเจนไอออนซึ่งมีตัวเลขตั้งแต่ 0-14 โดยค่า pH 7 จะมีความเป็นกลาง แต่ถ้าต่ำกว่า 7 จะมีภาวะเป็นกรดและสูงกว่า 7 จะมีภาวะเป็นด่าง น้ำโดยทั่วไปจะมีของแข็งที่แขวนลอยอยู่ในน้ำ (เกลืออนินทรีย์ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม โปแตสเซียม และโซเดียม) ซึ่งส่งผลต่อค่า pH ของมัน ยิ่งมีปริมาณของแข็งที่แขวนลอยอยู่ในน้ำมากเท่าไหร่ก็มีแนวโน้มว่าน้ำจะมีฤทธิ์เป็นด่างมากเท่านั้น

“การเพิ่ม” สภาพความเป็นด่างของร่างกายสามารถทำได้ไหม?

ไม่มีสิ่งที่เรียกว่า “ค่า pH ของร่างกาย” ตั้งแต่แรกแล้ว แต่ค่า pH ในระดับต่างๆตั้งแต่ความเป็นกรดสูงไปจนถึงความเป็นด่างปานกลางนั้นสามารถพบได้ในอวัยวะส่วนต่างๆของร่างกายหรือแม้แต่ในเซลล์ ยกตัวอย่างเช่นน้ำในกระเพาะอาหารกับตกขาวจะมีฤทธิ์เป็นกรดสูงเนื่องจากพวกมันจะย่อยสลายโปรตีนและจำกัดการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์ตามลำดับ ขณะเดียวกันเลือดของเราก็มีค่า pH ตั้งแต่ 7.35-7.45 หากตัวเลขต่ำเกินไปก็มีโอกาสเสี่ยงที่จะหมดสติเนื่องจากน้ำตาลในเลือดต่ำ มีภาวะหัวใจล้มเหลว มีภาวะอวัยวะล้มเหลวหลายระบบ และมีโอกาสเสียชีวิตเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตามเราไม่จำเป็นต้องดื่มน้ำด่างเพื่อแทรกแซงการทำงานของระบบต่างๆภายในร่างกายเนื่องจากเดิมทีไตมีหน้าที่ควบคุมระดับความเป็นกรดในกระแสเลือดอยู่แล้ว ว่ากันว่าอาการบางอย่างอาจทำให้ระดับความเป็นกรดในกระแสเลือดเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว เช่น ภาวะติดเชื้อ การใช้ยาระบายในทางที่ผิด โรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ การบาดเจ็บกล้ามเนื้อ ภาวะไตวาย ภาวะเสียเลือดปริมาณมาก และภาวะหายใจล้มเหลว และการดื่มน้ำด่างก็ไม่สามารถลดความเป็นกรดในกระแสเลือดลงได้

แล้วจะเกิดอะไรขึ้นถ้าเราดื่มน้ำด่าง?

ค่า pH ของน้ำในกระเพาะอาหารจะต่ำมากตั้งแต่ 1.5-3.5 และมีความเป็นกรดสูงมากจนสามารถละลายอาหารที่ย่อยยากได้ ดังนั้นเมื่อเราดื่มน้ำด่างเข้าไปมันจะผสมกับน้ำในกระเพาะอาหารที่มีความเป็นกรดสูงและทำให้มีค่าเป็นกลาง สุดท้ายก็จะถูกกรองผ่านไตและขับออกมาเป็นปัสสาวะ

แล้วผลงานวิจัยเกี่ยวกับน้ำด่างว่าอย่างไรบ้าง?

คำกล่าวอ้างส่วนใหญ่เกี่ยวกับน้ำด่างคือมันจะช่วยบรรเทาอาการของโรคกรดไหลย้อน เพิ่มความชุ่มชื้น และป้องกันโรคมะเร็งได้ การศึกษาในปี 2012 ชี้ว่าน้ำที่มีค่า pH 8.8 จะทำให้เพปซินซึ่งเป็นเอ็นไซม์ที่ทำลายหลอดอาหารของผู้ป่วยโรคกรดไหลย้อนมีค่าเป็นกลาง ขณะที่อีกการศึกษาหนึ่งพบว่าน้ำด่างสามารถรักษาโรคกรดไหลย้อนได้ การศึกษาในปี 2017 พบความเชื่อมโยงกันระหว่างวิธีการทดสอบ (น้ำด่างกับอาหารเมดิเตอร์เรเนียน) กับอาการต่างๆที่ลดลง เมื่อพูดถึงความชุ่มชื้นก็พบว่าหลักฐานมีจำกัด กลุ่มนักวิจัยพบว่าผู้ที่ดื่มน้ำด่างจะมีความดันโลหิตซีสโตลิกลดลงซึ่งบ่งชี้ว่ามีความชุ่มชื้นมากกว่า อย่างไรก็ตามไม่มีข้อแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างน้ำด่างกับน้ำดื่มทั่วไป และสุดท้ายคืองานวิจัยเกี่ยวกับโรคมะเร็ง การดื่มน้ำด่างเพื่อรักษาโรคมะเร็งยังไม่มีงานวิจัยใดรองรับหรือพิสูจน์หักล้างได้

ยังไม่มีการพิสูจน์แน่ชัดว่าน้ำด่างมีประโยชน์ต่อสุขภาพ

แม้ว่าน้ำด่างอาจจะมีประโยชน์ต่อสุขภาพของคนเราในบางสถานการณ์ แต่ก็ยังไม่มีข้อสรุปแน่ชัด เมื่อพูดถึงความชุ่มชื้นและสุขภาพที่ดีกลุ่มผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยว่าน้ำประปาทั่วไปก็มีประโยชน์เช่นกันขณะที่การรับประทานผักและผลไม้ก็ส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวมได้อย่างมหาศาล หากคุณดื่มน้ำด่างเพราะทำให้คุณรู้สึกดีหรือถูกใจในรสชาติคุณก็อาจดื่มน้ำมากขึ้นและทำให้ร่างกายมีความชุ่มชื้นอยู่เสมอ ทั้งนี้ทุกอย่างขึ้นอยู่กับน้ำที่คุณเลือกดื่ม