กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียงฯ พาเปิดห้องเรียนคลื่นลูกใหม่ “สะเต็มแล็บแอดวานซ์” พัฒนาเด็กไทยจาก 250 โรงเรียน เป็นนวัตกร สู่ตลาดนวัตกรรมและวงการโทรคมนาคม
วันที่ 7 สิงหาคม 2566 กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) เดินหน้า “โครงการห้องปฏิบัติการเพื่อสร้างนวัตกรรมขั้นสูงในโรงเรียน (STEMLAB)” สนับสนุนทั้งหลักสูตร ผู้เชี่ยวชาญ ระบบปฏิบัติการ และเครื่องมือด้านโทรคมนาคมสุดแอดวานซ์ ซัพพอร์ตความฝันและเติมทักษะสะเต็มไทย
นายพลกฤษณ์ สุขเฉลิม ผู้ออกแบบห้องปฏิบัติการ STEMLAB และหลักสูตรการเรียน เปิดเผยว่า โครงการห้องปฏิบัติการเพื่อสร้างนวัตกรรมขั้นสูงในโรงเรียน (STEMLAB) มีแนวคิดเริ่มต้นมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558 จากการทำโครงการอวกาศที่ร่วมกับโรงเรียนมัธยมในประเทศไทย และได้พบว่าครู บุคลากร และนักเรียนมีความสามารถมากแต่ขาดแคลนเครื่องมือ
จึงได้นำปัญหาที่พบมาสร้างเป็นต้นแบบห้องปฏิบัติการที่มีทั้งเครื่องมือ และบุคลากรผู้เชี่ยวชาญที่ครบถ้วนในปี พ.ศ. 2560 โดยได้งบประมาณมาเพื่อสร้างห้องปฏิบัติการ 2 แห่งแรกในโรงเรียนมัธยมในประเทศไทย และผลลัพธ์ก็ออกมาดี
ในปีต่อไปทางโครงการจึงได้งบประมาณสนับสนุนมาเรื่อย ๆ จนพัฒนาได้เกือบ 200 แห่งทั่วประเทศ และในปีที่ผ่านมาโครงการได้รับการสนับสนุนจาก กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) โดย สำนักงาน กสทช. จนสามารถสร้างห้องปฏิบัติการได้เพิ่มอีกมากถึง 27 แห่ง โดยมีการกระตุ้นให้เกิดการปฏิบัติการด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร ผ่านการสร้างห้องปฏิบัติการที่ทำให้เด็กได้พัฒนาทักษะการสร้าง 4G 5G และดาวเทียม นับว่าเป็นการขยายผล และเพิ่มศักยภาพของห้องปฏิบัติการให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นจากที่ดีอยู่แล้วด้วย
สำหรับห้องปฏิบัติการ STEMLAB ที่ได้รับการสนับสนุนจาก กทปส. มีเครื่องมือเพิ่มเติมเกี่ยวกับด้านโทรคมนาคม เพื่อช่วยสร้างสิ่งประดิษฐ์ในกลุ่มนี้ เช่น ชุดสร้างดาวเทียม ชุดสร้างอุปกรณ์การสื่อสาร อุปกรณ์ในกลุ่ม software-defined radio (SDR) อุปกรณ์ตรวจคลื่นหัวใจ และสถานีดาวเทียมภาคพื้นดิน เป็นต้น
ทางด้านบุคลากรที่เข้ามาบริหารจัดการห้องปฏิบัติการจะแบ่ง เป็น 2 ส่วน คือ
- 1.คุณครูประจำโรงเรียน โดยมีการอบรมคุณครูให้มีความคุ้นเคยกับห้องปฏิบัติการ ผ่านการอบรมครูแกนนำเพื่อเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ให้กับครูท่านอื่น ๆ ในโรงเรียน
- 2.วิศวกรประจำห้องปฏิบัติการ โดยแต่ละห้องปฏิบัติการจะมีวิศวกรประจำห้องคอยดูแลซ่อมแซม และช่วยเหลือเด็กในแต่ละโรงเรียน เปรียบเสมือนบรรณารักษ์ประจำห้องสมุดที่คอยแนะนำอุปกรณ์ และการใช้งานให้กับเด็ก ๆ โดยวิศวกรประจำห้องปฏิบัติการจะได้รับการฝึกฝนจากโครงการมาเป็นอย่างดี
250 โรงเรียนเครือข่าย STEMLAB
ดร.พิรดา เตชะวิจิตร์ อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมการบิน วิทยาลัยอุตสาหกรรมการบินนานาชาติ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง กล่าวว่า โครงการห้องปฏิบัติการเพื่อสร้างนวัตกรรมขั้นสูงในโรงเรียน (STEMLAB) ต้องการเป็นส่วนหนึ่งที่เข้ามากระตุ้นทำให้เด็กค้นพบความชอบของได้อย่างรวดเร็วมากขึ้น เพื่อเริ่มฝึกฝนทักษะที่ค้นพบให้เร็วที่สุด และปั้นเด็กรุ่นใหม่ให้ไปตามความฝันที่พวกเขาต้องการได้
โดยในปีนี้โครงการห้องปฏิบัติการเพื่อสร้างนวัตกรรมขั้นสูงในโรงเรียน (STEMLAB) ได้เพิ่มห้องปฏิบัติการให้นักเรียนในระดับประถมศึกษาตอนปลาย โดยมีการเพิ่มความปลอดภัยให้ห้องปฏิบัติการ และอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้มากขึ้น และเน้นการเรียนาการสอนที่มีความสนุก และตื่นเต้น แฝงการสังเกตจากการทดลอง มากกว่าที่จะมุ่งเน้นความยากของเนื้อหาเหมือนกับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ซึ่งจะช่วยสร้างแรงบันดาลใจให้เด็กได้มากกว่า
ในปัจจุบันมีผลตอบรับด้านความพึงพอใจของโรงเรียนและนักเรียนที่ออกมาดีมาก มีนักเรียนเข้าใช้งานห้องปฏิบัติการหลายพันคนต่อปี เกิดภาพที่เด็ก ๆ เข้ามาประดิษฐ์สิ่งของต่าง ๆ มากมายในห้องปฏิบัติการของเรา ในขณะเดียวกันคุณครูก็ได้สอนในเรื่องใหม่ที่มีความท้าทาย และความสนุกมากยิ่งขึ้น
สำหรับทางโรงเรียนที่สมัครเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของ STEMLAB ก็มีมากถึง 250 โรงเรียน สะท้อนให้เห็นได้ว่า ห้องปฏิบัติการในรูปแบบนี้ได้รับความสนใจจากสถานศึกษาเป็นจำนวนมาก
ห้องแล็บโรงเรียนสู่ประโยชน์สังคม
ดร.พิรดากล่าวต่อว่า โครงการพยายามหาทุนมาเรื่อย ๆ เพื่อซัพพอร์ตความฝันของเด็กในห้องแล็บ โดยทางกองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) โดย สำนักงาน กสทช. ก็ได้เห็นถึงความสำคัญของโครงการห้องปฏิบัติการเพื่อสร้างนวัตกรรมขั้นสูงในโรงเรียน (STEMLAB) และเห็นถึงผลงานที่โครงการได้ทำมาอย่างต่อเนื่อง จากการได้ทุนจาก กทปส. การทำให้ได้พัฒนาห้องปฏิบัติการให้มีเครื่องมือเพื่อพัฒนาทักษะด้านโทรคมนาคมมากยิ่งขึ้น
รวมถึง กทปส. ยังเข้ามาช่วยเหลือในการปรับปรุงแบบแปลนและปรับปรุงรายการเครื่องมือให้ดียิ่งขึ้น รวมถึงเชิญผู้เชี่ยวชาญด้านต่าง ๆ มีช่วยดูแลในเรื่องหลักสูตร เพื่อทำให้ห้องปฏิบัติการมีความทันสมัย และตอบโจทย์ผู้เรียนให้ได้มากที่สุด