โปรดอัพเดตเบราว์เซอร์

เบราว์เซอร์ที่คุณใช้เป็นเวอร์ชันเก่าซึ่งไม่สามารถใช้บริการของเราได้ เราขอแนะนำให้อัพเดตเบราว์เซอร์เพื่อการใช้งานที่ดีที่สุด

ไลฟ์สไตล์

รู้จัก "พระสมเด็จปิลันทน์" วัดระฆัง พระเก่าที่เป็นหน่อเนื้อเชื้อกษัตริย์

คมชัดลึกออนไลน์

อัพเดต 11 มี.ค. 2565 เวลา 18.59 น. • เผยแพร่ 11 มี.ค. 2565 เวลา 19.00 น.

"พระสมเด็จปิลันทน์" ยอดนิยมต้องพิมพ์ปรกโพธิ์ใหญ่  พิมพ์ปฐมเทศนา  พิมพ์หยดแป้ง  พิมพ์ปิดตา  หรือพิมพ์สมเด็จจิ๋ว สีของเนื้อพระจะออกสีเขียวอมดำ  อมเทา  หรือเนื้อผง  สีออกขาวเหลือง

"วัดระฆัง" ถือว่าเป็นวัดอารามหลวงที่มีอายุเก่าแก่มาก สร้างมานานตั้งแต่สมัยอยุธยา  แต่เดิมชื่อว่า "วัดบางหว้าใหญ่" ครั้นต่อมาเมื่อกรุงรัตนโกสินทร์ สมัยสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช  รัชกาลที่ ๑ ทางวัดทำการขุดสระน้ำภายในบริเวณวัด เพื่อสร้างหอเก็บพระไตร ได้ขุดพบ "ระฆังทองเหลืองเก่าใบใหญ่  ซึ่งมีเสียงกังวานมาก  และต่อมาภายหลังได้นำไปเก็บไว้ที่วัด พระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว)  ซึ่งต่อมาทำให้ชาวบ้านทั่วไปหันกลับมาเรียก "วัดบางหว้าใหญ่"  เป็น "วัดระฆัง" เรื่อยๆ มา  จนติดปาก  และได้เปลี่ยนชื่อเป็นวัดระฆังในที่สุดจวบจนถึงปัจจุบันนี้    นี่แหละเป็นที่ไปที่มาของชื่อ "วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร"  พอสังเขป

 

"พระสมเด็จปิลันทน์  วัดระฆัง"  สันนิษฐานว่ามีการสร้างขึ้นไว้เมื่อประมาณปี พ.ศ.๒๔๑๘  โดยผู้สร้างคือ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (หม่อมเจ้าทัด เสนีวงศ์)  ท่านเป็นพระโอรสในกรมหลวงเสนีบริรักษ์(พระองค์เจ้าแดง) ในกรมพระราชวังบวรสถานภิมุข (วังหลัง) ประสูติเมื่อปี พ.ศ.๒๓๖๔ สมัยสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒

 

"หม่อมเจ้าทัด" ทรงออกผนวช  ตรงกับสมัยรัชกาลที่ ๓  ราวปี  พ.ศ.๒๓๘๕ ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เป็นนาคหลวง โดยมีสมเด็จพระสังฆราชด่อน เป็นพระอุปัชฌาย์ และเจ้าประคุณสมเด็จพุฒาจารย์ (โต พรฺหมฺรังสี) เป็นพระกรรมวาจาจารย์   ในครั้งสมัยนั้นยังเรียกกันว่า พระมหาโต เปรียญหก หลังจากผนวชแล้วได้มาประทับอยู่ที่วัดระฆังโฆสิตาราม ทรงศึกษาด้านพระธรรมวินัย สมถกรรมฐาน และวิปัสสนาธุระกับพระอาจารย์มหาโตแต่ผู้เดียว จนสอบไล่ ได้เป็นเปรียญ ๗ ประโยค ในปี พ.ศ.๒๔๐๔   ต่อมา เมื่อเจริญด้วยพระชนมายุพรรษา จึงได้รับพระราชทาน สมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะที่  "พระพุทธบาทปิลันทน์" ในสมัยรัชกาลที่ ๔ ราวปี พ.ศ.๒๔๐๗ 

พระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์ซุ้มประตู เนื้อผง วัดระฆัง

พระสมเด็จพระพุฒาจารย์ (หม่อมเจ้าทัด เสนีวงศ์)  มรณภาพ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๔๓  รวมสิริอายุได้ ๗๙ ปี ๕๘ พรรษา

การเรียกชื่อ "พระปิลันทน์" นำหน้าชื่อพระว่า "สมเด็จ"  ก็เพราะว่าผู้สร้างมียศศักดิ์สูงถึงชั้นสมเด็จ  และคำว่า "ปิลันทน์"  ก็หมายถึงชื่อเดิมของท่านที่ชื่อว่า  “พระพุทธบาทปิลันทน์”  ครั้งเมื่อท่านได้สร้างพระเครื่องขึ้นมาทำให้ชาวบ้านทั่วไปเรียก  และขนานนามพระที่ท่านสร้างนั้นว่า "พระสมเด็จปิลันทน์" ตามชื่อเดิมท่านและเรียกกันเรื่อยๆ มาจนถึงทุกวันนี้

 ซึ่งที่จริงแล้ว "พระพุทธบาทปิลันทน์" นั้นท่านก็เป็นศิษย์เอกองค์หนึ่งของ "สมเด็จพุฒาจารย์โตพรหมรังสี" เช่นกัน

 

"พระสมเด็จปิลันทน์" มีการสร้างไว้มากมายหลายพิมพ์ทรง "สีของเนื้อพระจะออกสีเขียวอมดำ  อมเทา  หรือเนื้อผง  สีออกขาวเหลืองก็มี  มีทั้งที่บรรจุกรุ  และไม่ลงกรุ  องค์พระที่ลงกรุส่วนใหญ่จะมีคราบไขปกคลุมอยู่ทั่วองค์พระ  จับอยู่เป็นชั้นๆ  บางจุดก็มีไขเกาะหนาเป็นก้อนนูนเด่น  ลักษณะแข็ง  มัน  เหนียวเหนอะ  คล้ายกับไขวัว  ดูแล้วมีเสน่ห์เข้มแข็งน่าใช้"

ส่วน "พระสมเด็จปิลันทน์เนื้อผงสีขาว" นั้น มาแตกกรุขึ้นภายหลัง ที่กรุเจดีย์ในวัดระฆังเช่นกันเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๗๑  และพบอีกหลายๆครั้งต่อมาทั้งที่วัดระฆังเอง  และที่กรุวัดอื่นๆในบริเวณใกล้เคียงกับวัดระฆัง ซึ่งสมเด็จปิลันทน์เนื้อขาวนั้นจะพบคราบไขเกาะองค์พระน้อยกว่ามาก กับพระสมเด็จปิลันทน์ที่เป็นสีอื่นๆ

พระสมเด็จปิลันทน์พิมพ์ครอบแก้วใหญ่ เนื้อผง วัดระฆัง คราบไขวัวขึ้นเกาะติดชัดเจน

พระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์พระโมคคัลลาน์พระสารีบุตร เนื้อผง วัดระฆัง

พระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์เปลวเพลิงใหญ่ เนื้อผง วัดระฆัง

"พระสมเด็จปิลันทน์ " เท่าที่พบมีด้วยกันประมาณ ๒๐ พิมพ์ มีลักษณะแบ่งเป็น  ๒ แบบ  คือแบบที่มีรูปทรงสี่เหลี่ยม และรูปทรงที่มีลักษณะโค้งคล้ายพระซุ้มกอ  กำแพงเพชร**

"พระสมเด็จปิลันทน์" ได้รับการนิยมด้วยกันทุกแบบ  ทุกพิมพ์ทรง  มาด้วยกันช้านาน แต่พิมพ์ที่ได้รับความนิยมสูงสุด ก็คือ  พิมพ์ซุ้มประตู  ยิ่งพระองค์ไหนเป็นพิมพ์ลึกและมีทองปิดเดิมมาจากกรุด้วยแล้ว ราคาก็ยิ่งสูงเป็นทวีคูณ "ในปัจจุบันพระสมเด็จปิลันทน์  ถือว่าเป็น พระเนื้อผงยอดนิยมที่หาชมองค์จริงแท้  สภาพเดิมที่สวยสมบูรณ์นั้นได้ค่อนข้างยากมาก  บางพิมพ์แทบจะไม่เคยเห็นมีเข้ามาวนเวียนอยู่ในตลาดพระเลย"  เช่น  พิมพ์ปรกโพธิ์ใหญ่  พิมพ์ปฐมเทศนา  พิมพ์หยดแป้ง  พิมพ์ปิดตา  หรือพิมพ์สมเด็จจิ๋ว เป็นต้น

"พระสมเด็จปิลันทน์" ทุกพิมพ์ทรงได้ทำการเลียนแบบทำของเก๊มากมาย หลายฝีมือมาช้านาน เพราะว่าเป็นพระเล่นง่าย ขายก็คล่อง เป็นที่ต้องการของตลาดพระเครื่องมาก เป็นพระเครื่องประเภทหนึ่ง ซึ่งมีจำนวนน้อย ที่ครองใจค่าความนิยมของนักสะสมพระเครื่องในตลาดพระได้ยาวนาน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

 

"พระสมเด็จปิลันทน์" นอกจากจะได้รับความนิยมสูงสุดแล้ว ยังได้รับการจัดให้อยู่ในประเภทพระเนื้อผงยอดนิยมชุดที่ ๑ และได้รับคำนิยมยกย่องจากบุคคลทั่วไปว่าเป็นพระ"หน่อเนื้อเชื้อกษัตริย์" เป็นพระมีตระกูล"ที่ไปที่มาดี"  ซึ่งหมายถึงว่า พระที่มีผู้สร้างดี พิธีกรรมปลุกเสกดี และวัดที่ออกพระนั้นก็ดี  แค่นี้ก็ถือว่าเป็นพระที่มีองค์ประกอบครบถ้วนที่สุดแล้ว

พระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์ครอบแก้วเล็ก เนื้อผง วัดระฆัง

ข้อควรระวังในการเก็บ "พระสมเด็จปิลันทน์" คือ เป็นพระที่มีอายุการสร้างนานเก่าแก่ร้อยกว่าปีและเป็นพระเนื้อผงจึงมีความแห้ง แข็ง เปราะ และกรอบ ตกแตกหักง่าย

ราคาค่างวด อย่างที่พูดไว้ข้างต้นว่าพระสมเด็จปิลันทน์ ได้รับความนิยมสูงทุกพิมพ์  วงการพระนิยม จึงเล่นกันที่หลักหมื่นต้นขึ้นไป จนถึงหลักแสนในบางพิมพ์  ส่วนองค์ที่ไม่ได้บรรจุกรุ  ส่วนมากจะได้รับความนิยมน้อยกว่า หรือต่ำกว่าองค์ที่ลงกรุ  อาจเพราะว่าองค์พระขาดความขลัง ความอลังการ ที่ไม่ค่อยมีไขเกาะที่องค์พระ  ซึ่งทำให้พิจารณาความแท้ได้ยากอีกต่างหาก

พระสมเด็จปิลันทน์ พิมพ์สมเด็จจิ๋ว เนื้อขาว วัดระฆัง

ด้านพุทธคุณเชื่อว่า  เฉกเช่นเดียวกันกับ "พระสมเด็จวัดระฆัง" ของ "เจ้าประคุณสมเด็จพุฒาจารย์โต"  ซึ่งมีพุทธคุณดีครบทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นทางด้านแคล้วคลาด  คงกระพันชาตรี เมตตามหานิยม และโภคทรัพย์ดีเยี่ยมที่สุด                                                                                                       

เรื่อง : นุ เพชรรัตน์     

0 0
reaction icon 0
reaction icon 0
reaction icon 0
reaction icon 0
reaction icon 0
reaction icon 0