ภาษาจีนกลางเป็นภาษาที่ถูกใช้เป็นหลักโดยประชากรชาวฮั่นส่วนใหญ่ และกำลังกลืนภาษาถิ่นของชาวฮั่นอื่นๆ อาทิ กวางตุ้ง แต้จิ๋ว ฮากกา เซี้ยงไฮ้ ฯลฯ ตลอดจนภาษาของชนกลุ่มน้อยในจีน ทั้งภาษาของชาวมองโกเลียและอุยกูร์ ที่ก็ถูกภาษามาตรฐานของทางการจีนค่อยๆ กลืนไปด้วย
ถึงแม้ว่าในปี 2559 ทางการจีนจะอนุญาตให้โรงเรียนในบริเวณมองโกเลียในสามารถใช้การเรียนการสอนด้วยภาษามองโกเลียได้ เพื่อให้เด็กมีทักษะสองภาษา แต่ในเวลา 4 ปีต่อมานโยบายกลับโน้มและเอื้อไปในทางภาษาจีนกลางเสียหมด จนก่อให้เกิดการประท้วงของกลุ่มชาติพันธุ์ในพื้นที่มองโกเลียใน
จากการสำรวจออนไลน์ในปี 2560 จากกลุ่มสำเนียงภาษาพื้นถิ่น 10 ภาษา ซึ่งมีภาษาอู๋ หนึ่งในภาษาท้องถิ่นของเซี้ยงไฮ้ ที่มีผู้พูดอยู่จำนวน 80 ล้านคนบริเวณตะวันออกของประเทศจีน ทั้งนี้ มีจำนวนผู้ตอบแบบสอบถามอายุระหว่าง 6 ถึง 20 ปี ที่ระบุว่าตนเองใช้ภาษาพื้นถิ่นอยู่น้อยที่สุด สร้างความกังวลว่าภาษาพื้นถิ่นของจีนอาจจะกำลังหายไป
ในปี 2557 รายการโทรทัศน์ Shanghai Dialect Talk บน Shanghai Doco TV ถูกถอดออกจากผัง เนื่องจากรัฐบาลยืนยันจะให้รายการในโทรทัศน์ต้องใช้ภาษาจีนกลาง ในการทำรายการระดับชาติเท่านั้น กฎหมายของจีนเองยังมีการสั่งห้ามไม่ให้โทรทัศน์ที่ออกอากาศในช่องดาวเทียมผลิตรายการด้วยภาษาพื้นถิ่น ทั้งนี้ ในปี 2563 ตัวแทนทางการเมืองเรียกร้องให้รัฐบาลท้องถิ่นเซี้ยงไฮ้ส่งเสริมการใช้ภาษาพื้นถิ่นของเซี้ยงไฮ้ ทั้งนี้ รัฐบาลท้องถิ่นใช้วิธีการจัดการแสดงงิ้วฮูจูเท่านั้น
ก่อนหน้านี้ในปี 2543 จีนได้ผ่านกฎหมายภาษาอ่านและเขียนจีนมาตรฐานในแต่ละมณฑล ด้วยการตั้งคณะกรรมการที่ปรึกษา จับตา และตรวจจับการใช้ภาษาจีนกลาง ยิ่งทำให้จีนหันเหสู่การบังคับใช้ภาษาจีนกลางทั่วทั้งประเทศอย่างไม่ยากเย็น เช่นเดียวกันกับเดือน ก.ย.ที่ผ่านมา จังหวัดทางตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลเสฉวนได้สั่งห้ามข้าราชการและเจ้าหน้าที่ของพรรคในการใช้ภาษาท้องถิ่นในที่ทำงาน ซึ่งเป็นภาษาที่ เติ้ง เสี่ยวผิง อดีตผู้นำสูงสุดเคยใช้พูดในการออกอากาศของโทรทัศน์แห่งชาติมาก่อน
จากงานศึกษาในปี 2553 ของมหาวิทยาลัยเป่ยจิงเหลียนเหอระบุว่า กว่าครึ่งของประชากรชาวปักกิ่งที่เกิดหลังจากปี 2523 เลือกที่จะใช้ภาษาจีนกลาง มากกว่าการใช้ภาษาท้องถิ่นของปักกิ่งเอง โดยแต่เดิมที ประชากรจากต่างมณฑลที่อพยพเข้าเมืองใหญ่มักถูกเลือกปฏิบัติจากการที่ตนไม่สามารถพูดภาษาจีนกลางได้ ปัจจุบันนี้ ภาษาถิ่นในจีนกำลังตายลง ท่ามกลางนโยบายของรัฐบาลคอมมิวนิสต์ที่รวมศูนย์อำนาจมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ ไม่เว้นแม้แต่การใช้ภาษาจีนกลางตามมาตรฐานรัฐ
ที่มา:
https://rowman.com/ISBN/9781793635310/Silencing-Shanghai-Language-and-Identity-in-Urban-China
