นอกจากจะขึ้นชื่อเรื่องอาหารอร่อย บ้านเรายังมีดีเรื่องสมุนไพรอีกด้วย วันนี้ Health MThai จะพาทุกๆ คนมาทำความรู้จักกับ รางจืด สรรพคุณ ของสมุนไพรชนิดนี้เริ่ดมาก เพราะเป็นที่รู้จักกันในนามของสมุนไพรล้างพิษ นั่นเองค่า
สรรพคุณของรางจืด
รางจืดมีประวัติในการใช้ล้างพิษในร่างกาย แก้อาการแพ้ผื่นคัน และโรคผิวหนัง เช่น เริม ว่ากันว่าชาวบ้านจะกินน้ำคั้นใบหรือรากรางจืดก่อนที่จะไป “แข่งพนันดื่มเหล้าทนไม่เมา” และได้ผลดี เวลารับประทานของแสลง แล้วปวดท้อง ท้องเสีย ที่เรียกว่าผิดสำแดง ก็จะใช้ใบรางจืดเช่นกัน ทั้งยามเผอิญหรือตั้งใจกินสารพิษ (ยาฆ่าแมลงในผัก ผลไม้) ก็ใช้รางจืดแก้พิษได้ มีการวิจัยในประเทศไทยมานานแล้ว แต่ก็ยังไม่ชัดเจน
มีการวิจัยเรื่องใบรางจืดสามารถปกป้องตับ ซึ่งเป็นอวัยวะที่กำจัดสารพิษในร่างกาย ซึ่งเป็นกลไกหนึ่งที่ช่วยรักษาชีวิตของผู้ที่ได้รับสารพิษ พ.ศ. 2543 รายงานวิทยานิพนธ์ของมหาวิทยาลัยมหิดล ระบุว่าสารสกัดแห้งของน้ำใบรางจืดน่าจะมีผลลดความเป็นพิษของตับจากแอลกอฮอล์ได้
ประโยชน์ของรางจืด
ใบ รากและเถา สามารถนำมาใช้ประโยชน์ในหลายลักษณะ เช่น นำมา ตากให้แห้งและบดบรรจุในแคปซูล นำมาต้มกับน้ำดื่ม หรือนำมาทำเป็นชาชงดื่ม
ใช้ใบหรือเถาสดประมาณ 10-15 ใบ หรือนำเถาขนาด 10 เซนติเมตร มา ต้มในน้ำประมาณ 10 ลิตร ต้มน้ำอาบแก้โรคผิวหนัง ลดอาการแพ้ ผดผื่นคัน โดยใช้อาบทุกวัน เป็นเวลา 5-7 วัน
นำดอกรางจืดมาบดให้ละเอียดผสมกับน้ำ แล้วกรองแยกเอากากออกเอา น้ำซึ่งมีสีม่วงอ่อนหรือสีคราม ใช้ทำของหวาน ใช้หุงข้าว หรือทำสีธรรมชาติใช้ผสมลงในอาหาร
คนโบราณเชื่อว่า การดื่มน้ำรางจืดสามารถช่วยแก้คุณไสย ยาสั่งหรือ มนต์ดำ
ใบรางจืดตากแห้ง แล้วนำมาบดให้ละเอียดใช้ผสมอาหารหมู อาหารไก่ จะช่วยเสริมภูมิต้านทานต่อโรค และช่วยรักษาให้สัตว์มีอัตราการรอดสูงขึ้นเมื่อเป็นโรค
ทุกส่วนของต้นรางจืดมีสารต้านอนุมูลอิสระสามารถออกฤทธิ์กำจัดสาร ตั้งต้นของเซลล์มะเร็ง ดังนั้นจึงช่วยต้านการเกิดเซลล์มะเร็งและลดจำนวนเซลล์มะเร็ง นอกจากนี้ยังช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ ช่วยป้องกันเซลล์จากสารพิษ ทำให้ผิวสดใส ผิวพรรณเต่งตึงและช่วยต้านการแก่
นำทุกส่วนมาต้มดื่ม ใช้แก้พิษ ยาเบื่อ ทำลายและกำจัดสารพิษ
นำทุกส่วนของรางจืดมาตำหรือบดผสมน้ำ ใช้พอกแผล ระงับอาการปวด ลดอาการบวม และกำจัดพิษจากสัตว์ต่อย เช่น งูกัด แมงป่อง ตะขาบ แมงดาทะเล
ทุกส่วนของรางจืดช่วยลดและกำจัดสารพิษของเห็ดพิษทำให้บรรเทา อาการจากพิษเห็ดและรักษาพิษจากเห็ดพิษ
ทุกส่วนออกฤทธิ์ต้านการอักเสบเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาแผล เช่น รักษาไวรัสเริม อีสุกอีใสและงูสวัด ด้วยการบดผมน้ำเล็กน้อย ก่อนนำไปประคบบริเวณรอยแผลเริม
นำมาต้มน้ำดื่มแก้อาการร้อนใน แก้กระหายน้ำ แก้อาการเมาค้าง ดังนั้นจึงสามารถใช้บำบัดผู้ป่วยที่มีอาการติดสุราเรื้อรัง
นำมาต้มดื่มแก่อาการติดบุหรี่
ช่วยขับปัสสาวะและทำให้อยากอาหาร นอกจากนี้ยังช่วยบรรเทา อาการท้องเสียเนื่องจากอาหารเป็นพิษ
ช่วยปกป้องเซลล์ตับและไตจากพิษของสารเคมี
รักษาโรคไข้หวัด รักษาโรคติดเชื้อในกระแสเลือด สามารถต้านและกำจัดเชื้อโรคบางชนิดในกระแสเลือด
ช่วยลดความดันโลหิต ปรับระดับความดันของหัวใจให้เป็นปกติ
ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ป้องกันไขมันอุดตันและความเสี่ยงของ โรคหัวใจ
ช่วยกระตุ้นระบบควบคุมความดันของหัวใจให้เป็นปกติ ป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดในสมอง
ปรับประจำเดือนให้มาปกติ สำหรับหญิงที่คลอดบุตรใหม่ ใช้สำหรับ ต้มดื่มขับน้ำคาวปลา ช่วยฟื้นฟูร่างกายให้กลับสภาพเดิมโดยเร็ว
ที่มา : www.pharmacy.mahidol.ac.th / สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ / www.rspg.or.th