นักศึกษาปริญญาเอกชาวไทย แห่งมหาวิทยาลัยมิชิแกน แปลกลอนบทดังของ “สุนทรภู่” เป็นภาษาอังกฤษ ลงสัมผัสคล้องจอง ฉันทลักษณ์ครบถ้วน พร้อมชี้ว่าน่าเสียดายที่กลอนของไทยยังไม่ได้รับความสนใจจากต่างประเทศมากนัก ทั้งที่มีคุณค่าเชิงวรรณศิลป์
วันที่ 28 มิถุนายน 2566 สืบเนื่องจาก “วันสุนทรภู่” เมื่อ 26 มิ.ย.ที่ผ่านมา “นายเมธิส โลหเตปานนท์” นักศึกษาปริญญาเอกสาขารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยมิชิแกน ทวีตข้อความผ่านทวิตเตอร์ “Ken Mathis Lohatepanont” โดยระบุว่า “เป็นที่น่าเสียดายว่ากลอนของไทยยังไม่ได้รับความสนใจจากต่างประเทศมากนัก ทั้งที่มีคุณค่าเชิงวรรณศิลป์ สำหรับวันสุนทรภู่ปีนี้ ผมได้แปลกลอนของสุนทรภู่บางบทเป็นภาษาอังกฤษ โดยคงฉันทลักษณ์ของกลอนแปดไว้ครับ”
นอกจากนี้ผลงานของนายเมธิส ยังได้รับการเผยแพร่ใน thaienquirer.com ด้วย โดยเจ้าตัวเผยในบทความว่า วันที่ 26 มิถุนายน เป็นที่รู้จักในประเทศไทยในชื่อ วันสุนทรภู่ เพื่อรำลึกถึงวันเกิดของสุนทรภู่ กวีที่มีชื่อเสียงโด่งดังที่สุดคนหนึ่งของประเทศไทย ผู้ได้รับการขนานนามว่าเป็น “วิลเลี่ยม เชกสเปียร์ แห่งเมืองไทย” สุนทรภู่ได้สร้างสรรค์ผลงานที่มีชื่อเสียงหลายชิ้น ซึ่งยังคงถูกหยิบยกมาอ้างบ่อยครั้งในวัฒนธรรมร่วมสมัย
สุนทรภู่ มีชื่อเต็มว่า พระสุนทรโวหาร เกิดเมื่อปี 2329 และเข้ารับราชการในสมัยรัชกาลที่ 2 เมื่อปี 2359 ซึ่งถือเป็นยุคทองของกวีนิพนธ์และวรรณคดีไทย กล่าวกันว่าเมื่อรัชกาลที่ 2 เกิดติดขัดขณะแต่งโคลงเรื่องรามเกียรติ์ ไม่มีข้าราชบริพารคนใดสามารถช่วยแต่งต่อได้จนพอใจ แต่สุนทรภู่สามารถแต่งโคลงต่อไปได้จึงเป็นที่โปรดปรานของกษัตริย์
กวีนิพนธ์ไทยคลาสสิกส่วนใหญ่ยังไม่ได้รับการแปล โดยที่โครงสร้างกวีนิพนธ์ดั้งเดิมไม่บุบสลาย งานชิ้นนี้จะแนะนำทุกคนเกี่ยวกับกลอนแปด ซึ่งสุนทรภู่ชื่นชอบมากที่สุด พร้อมด้วยบทกวีที่มีชื่อเสียงที่สุดบางบทของเขา
ทั้งนี้ นายเมธิสระบุว่า ตนพยายามซื่อสัตย์ต่อเนื้อหาของต้นฉบับภาษาไทยในการแปลให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ แต่จำเป็นต้องมีการปรับเปลี่ยนในบางจุด เพื่อคงไว้ซึ่งโครงสร้างคำสัมผัส
พระอภัยมณีและสุดสาคร
แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์
มันแสนสุดลึกล้ำเหนือกำหนด
ถึงเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด
ก็ไม่คดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน
มนุษย์นี้ที่รักอยู่สองสถาน
บิดามารดารักมักเป็นผล
ที่พึ่งหนึ่งพึ่งได้แต่กายตน
เกิดเป็นคนคิดเห็นจึ่งเจรจา
แม้นใครรักรักมั่งชังชังตอบ
ให้รอบคอบคิดอ่านนะหลานหนา
รู้สิ่งใดไม่สู้รู้วิชา
รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี
Do not trust others, he said :
be afraid of the human mind.
Even the most twisted of vines
seems benign compared to the soul.
Two people do have pure intent :
Your parents, who love with hearts whole.
But destiny’s yours to control
It’s your role to think on your own.
Beware of even the friendly
Cautiously think through all you’ve known.
Knowledge is not enough, alone :
The capstone is learning to survive.
พระอภัยมณีและนางละเวง
ถึงม้วยดินสิ้นฟ้ามหาสมุทร
ไม่สิ้นสุดความรักสมัครสมาน
แม้เกิดในใต้หล้าสุธาธาร
ขอพบพานพิศวาสไม่คลาดคลา
แม้เนื้อเย็นเป็นห้วงมหรรณพ
พี่ขอพบศรีสวัสดิ์เป็นมัจฉา
แม้เป็นบัวตัวพี่เป็นภุมรา
เชยผกาโกสุมประทุมทอง
เจ้าเป็นถ้ำอำไพขอให้พี่
เป็นราชสีห์สมสู่เป็นคู่สอง
จะติดตามทรามสงวนนวลละออง
เป็นคู่ครองพิศวาสทุกชาติไป
Even if this world comes to an end
I’ll still spend eternity with you.
Even if you must be born anew
Then I, too, will be born and reunite.
If you become the vast blue sea
Then I’ll be a fish ; it’s alright.
If you’re a lotus, a pretty sight
I’ll be in flight close by : a bee.
If you somehow become a cave
Then a brave lion by you, I’ll be.
From you, my love, I will never flee :
Your devotee in every life.
นิราศภูเขาทอง
ไม่เมาเหล้าแล้วแต่เรายังเมารัก
สุดจะหักห้ามจิตคิดไฉน
ถึงเมาเหล้าเช้าสายก็หายไป
แต่เมาใจนี้ประจำทุกค่ำคืน
To be drunk on love, not liquor
What will spur me to just move on ?
Drink at night, and by dawn, it’s gone
Unwithdrawn : my yearning for you.
สามารถอ่านบทกลอนแปลเพิ่มเติมได้ที่ An Introduction to the Poetry of Sunthorn Phu
เป็นที่น่าเสียดายว่ากลอนของไทยยังไม่ได้รับความสนใจจากต่างประเทศมากนัก ทั้งที่มีคุณค่าเชิงวรรณศิลป์
สำหรับ #วันสุนทรภู่ ปีนี้ ผมได้แปลกลอนของสุนทรภู่บางบทเป็นภาษาอังกฤษ โดยคงฉันทลักษณ์ของกลอนแปดไว้ครับ
อ่านได้ที่:https://t.co/hT28Y3AV3E
— Ken Mathis Lohatepanont (@kenlwrites) June 26, 2023
