ลูกโดนเพื่อนแกล้ง พ่อแม่ควรทำอย่างไร

คุณพ่อคุณแม่ที่เพิ่งปล่อยให้ลูกพ้นสายตาไปอยู่ในสังคมโรงเรียน ย่อมมีความกังวลใจว่าลูกของเราจะปรับตัวเข้ากับคนอื่นได้หรือไม่ เข้ากับคุณครูได้ไหม หรือจะโดนเพื่อนรังแกบ้างหรือเปล่า

แต่ไม่ว่าคุณพ่อคุณแม่อยากจะช่วยเฝ้าระวังให้ลูกอยู่ร่วมกับคนอื่นอย่างราบรื่นมากแค่ไหน ปัญหาการกลั่นแกล้งหรือเล่นกันรุนแรงในกลุ่มเพื่อนของลูกก็อาจเกิดขึ้นได้เสมอ

เพราะฉะนั้นหากลูกต้องเจอกับสถานการณ์เลวร้ายนอกบ้าน เช่น ทะเลาะกับเพื่อ หรือโดนเพื่อนรังแก คุณพ่อคุณแม่ก็ควรเตรียมวิธีรับมือสอนให้ลูกรู้จักรับมือเพื่อไม่ให้เกิดเป็นปัญหาเรื้อรังในใจของลูกต่อไป

1. สอนให้ลูกเล่าถึงปัญหาและฝึกให้ลูกแก้ปัญหาด้วยตัวเอง

หลังลูกกลับจากโรงเรียนแล้ว คุณพ่อคุณแม่ควรหมั่นถามลูกด้วยคำถามต่างๆ เช่น  ‘วันนี้ที่โรงเรียนเป็นไงบ้าง’ หรือ ‘ไปโรงเรียนวันนี้สนุกไหมลูก’ ตั้งใจฟังคำตอบแล้วสังเกตสีหน้าท่าทางของลูกว่าเป็นไปในทิศทางเดียวกับคำตอบหรือไม่ เช่น ถ้าลูกตอบว่าสนุก แต่สีหน้าท่าทางดูมีความกังวล คุณพ่อคุณแม่ก็ควรให้ลูกได้เล่าปัญหาที่แท้จริงของเขาออกมา

และเมื่อรับฟังปัญหาของลูกแล้ว ควรช่วยเสนอแนวทางแก้ไข เช่น บอกให้ลูกเล่าให้คุณครูฟัง หรือถามความเห็นว่าลูกคิดว่าถ้าเกิดเหตุการณ์แบบเดิมขึ้นอีกลูกจะทำอย่างไร เพื่อให้ลูกรู้ว่าเขาสามารถหาทางรับมือกับปัญหาด้วยตัวเองได้

2. สอนลูกให้ไม่ตอบโต้เมื่อโดนเพื่อนแกล้ง

ถ้าลูกโดนเพื่อนแกล้ง สิ่งที่คุณพ่อคุณควรสอนลูกคือการไม่ตอบโต้ด้วยวิธีเดียวกันหรือพยายามหาวิธีที่รุนแรงยิ่งกว่า แต่ให้พยายามเอาตัวเองออกมาจากสถานการณ์นั้นๆ ให้เร็วที่สุด เช่น เดินหนี เดินไปหาเพื่อนคนอื่น หรือเดินไปหาคุณครู

3. บอกไปเลยว่าไม่ชอบให้เพื่อนทำแบบนี้

พ่อแม่ต้องฝึกให้ลูกรู้จักอารมณ์ของตัวเอง และสะท้อนอารมณ์ออกมาให้คนอื่นเข้าใจได้ เช่น ถ้าโดนเพื่อนแกล้งหรือพูดล้อเลียน และลูกรู้สึกไม่พอใจ ให้ลูกบอกความรู้สึกนั้นให้เพื่อนรับรู้

4. สอนให้ลูกเห็นคุณค่าในตัวเอง (Self-Esteem)

คุณพ่อคุณแม่ควรพยายามมองหาข้อดีของลูก ส่งแสริมและสนับสนุนให้ลูกทำสิ่งที่ตัวเองรักอย่างเต็มที่ รวมถึงสอนให้ลูกพัฒนาและปรับปรุงบุคลิกภาพให้ดูดี เพื่อส่งเสริมให้ลูกมีความมั่นใจและเห็นคุณค่าของตัวเอง

นอกจากนั้น พ่อแม่ที่จะสอนให้ลูกรู้จักคุณค่าของตัวเองได้ จะต้องเป็นพ่อแม่ที่เคารพและยอมรับความแตกต่างของเด็กคนอื่น เพื่อเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับลูกด้วยเช่นกัน

5. ไม่พาตัวเองไปอยู่ในสถานการณ์สุ่มเสี่ยง

คุณพ่อคุณแม่ควรสอนให้ลูกหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่จะทำให้ถูกรังแก เช่น เล่นคนเดียวหรือปลีกตัวห่างจากเพื่อนคนอื่นๆ พยายามเล่นอยู่ในสายตาของคุณครู รวมทั้งสอนให้ลูกรู้จักผูกมิตรและสร้างกลุ่มเพื่อนเอาไว้บ้าง

6. สอนให้ลูกกล้าขอความช่วยเหลือจากคุณครู

เมื่อสอนให้ลูกพยายามปกป้องตัวเองทุกวิถีทางแล้ว อย่าลืมให้ลูกเรียนรู้การแก้ปัญหาที่ใหญ่เกินความสามารถของเขาด้วยการขอความช่วยเหลือจากคุณครู เช่น อธิบายให้ลูกฟังว่า ถ้าหนูบอกเพื่อนแล้วว่าไม่ชอบให้เล่นแบบนี้แต่เพื่อนไม่ยอมหยุด หนูสามารถไปบอกให้คุณครูมาช่วยพูดได้ทันทีนะคะ หรือถ้าลูกไม่อยากบอกคุณครู เมื่อเกิดเรื่องแบบเดิมอีกให้ลูกมาบอกคุณพ่อคุณแม่ทุกครั้ง

อ้างอิง

ThaiPBS ศูนย์ข่าวภาคใต้

Storylog

theAsianparentthailand

สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ

เสถียรธรรมสถาน

มูลนิธิโรงพยาบาลเด็ก

หมอจริง เข้าใจวัยรุ่น

พ่อม้าน้ำและแม่หมีกรีซีล