ดูฐานของแนวคิดแบบ "อยู่ก่อนแต่ง" ประเพณีดั้งเดิมในไทย-อุษาคเนย์

อยู่ก่อนแต่ง เป็นประเพณีดั้งเดิมของอุษาคเนย์รวมทั้งไทย มีเหตุจาก “หญิงเป็นนาย ชายเป็นบ่าว” [หมายถึงหญิงมีอำนาจสูงกว่าชาย (ชายมีอำนาจบ้าง แต่ต่ำกว่าหญิง)] เป็นคำคล้องจองของตระกูลไทกะได (หรือไทย-ลาว) มีมาแต่ยุคดั้งเดิมดึกดำบรรพ์]

เมื่อชายเป็นบ่าวรับใช้บ้านหญิงเพื่อหวังจะแต่งงานเป็นผัวเมียต่อไปข้างหน้า ต้องยอมเป็นบ่าวจนกว่าเครือญาติฝ่ายหญิงจะยอมรับ ซึ่งใช้เวลานานเป็นปีๆ หรือหลายปีก็ได้ เช่น 5 ปี 10 ปีก็มี

ระหว่างนี้สังคมยุคนั้นยอมให้ “อยู่ก่อนแต่ง” แล้วมีลูกก็ได้

กฎหมายลักษณะผัวเมีย ยุคต้นอยุธยา มากกว่า 500 ปีมาแล้ว ยอมรับ “อยู่ก่อนแต่ง” อย่างเป็นทางการ

ถ้าชายขี้เกียจทำงาน ฝ่ายหญิงก็ไล่เฉดหัวออกจากบ้าน แล้วเลือกชายคนใหม่เป็นบ่าวต่อไป แล้ว“อยู่ก่อนแต่ง” กับคนใหม่โดยไม่ถือเป็นผิดทำนองคลองธรรมอันใด

บันทึกของลาลูแบร์ (ราชทูตจากฝรั่งเศส) ระบุว่าการอยู่กินกันอย่างเสรีโดยไม่ได้แต่งงานถือเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช่เรื่องน่าอับอาย เมื่อได้อยู่กินกันก็เสมือนว่าได้แต่งงานกันแล้ว โดยฝ่ายชายจัดพิธีขอขมาต่อพ่อแม่ของฝ่ายหญิงเท่านั้น

ตำนานอยู่ก่อนแต่ง นางนาค กับ พระทอง

นางนาค เป็นสัญลักษณ์คนพื้นเมืองสุวรรณภูมิในอุษาคเนย์ที่ยกย่องผู้หญิงเป็นหมอมด หมอผี หัวหน้าเผ่า

พระทอง เป็นสัญลักษณ์ของชายพ่อค้าต่างชาติมาทางทะเลสมุทร ผู้นำวัฒนธรรมจากภายนอกสู่คนพื้นเมือง

นางนาคกับพระทอง เป็นตำนานบอกถึงความเป็นมาของบรรพชนคนดั้งเดิมดึกดำบรรพ์สุวรรณภูมิ ก่อน พ.ศ. 1000 กล่าวถึงนางนาคกับพระทองเมื่อเป็นวัยรุ่น มีเซ็กซ์กันก่อนแต่งงาน พบร่องรอยเป็นพยานอยู่ในคำร้องบทมโหรี ยุคอยุธยาพรรณนาว่าหลังมีเซ็กซ์กันแล้วพระทองจะลากลับ นางนาครำพึงรำพันว่าเมื่อไหร่จะได้นอนมีเซ็กซ์ด้วยกันอีก ขอผ้าห่มไว้ดูต่างหน้า ดังนี้

ร้องนางนาค

๏ เจ้าเอยนางนาค เจ้าคิดแต่เท่านั้นแล้ว

เจ้าปักปิ่นแก้ว แล้วเจ้ามาแซมดอกไม้ไหว

จำปาสองหูห้อย สร้อยสังวาลแลมาลัย

ชมพูผ้าสไบ เจ้าห้อยสองบ่าสง่างาม

ร้องพระทอง

๏ พระทองเทพรังสรรค์ หล่อด้วยสุวรรณกำภู

เจ้างามบริบูรณ์ไม่มีคู่ โฉมตรูข้าร้อยช่างเอย

๏ พระทองข้ารูปหล่อเหลา หนักเล่าก็ได้ร้อยช่าง

รัศมีนั้นงามอยู่เปล่งปลั่ง ทั้งเมืองไม่มีเหมือนเอย

ร้องคู่พระทอง

๏ พระทองเจ้าจะไป น้องจะได้ใครมานอนเพื่อน

อันใจเจ้าดีไม่มีเหมือน เจ้าเพื่อนที่นอนของน้องเอย

๏ เจ้าเอยเจ้าพี่ ค่อยอยู่ตงดีกว่าจะมา

จะไปก็ไม่ช้า จะพลันมาเป็นเพื่อนนอนเอย

๏ พระทองเจ้าจะไป จะให้อะไรน้องไว้ชม

ขอแต่ผ้าลายที่ชายห่ม จะชมต่างหน้าพระทองเอย

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

อ้างอิง :

“อยู่ก่อนแต่ง ประเพณีดั้งเดิม”. เซ็กส์ดึกดำบรรพ์ ของบรรพชนไทย. สุจิตต์ วงษ์เทศ. สำนักพิมพ์นาตาแฮก, 2560.

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 20 สิงหาคม 2561