บทมงคลสูตร

บทมงคลสูตร หรือ บทมงคลปริตร เป็นปริตรที่กล่าวถึงมงคล 38 ประการ ซึ่งพระพุทธเจ้าตรัสพระปริตรทั้งหมดนี้เพื่อให้ผู้ฟังและผู้สวดปฏิบัติตามมงคลทั้ง 38 ประการนี้ เพื่อเสริมสร้างความเป็นสิริมงคลให้แก่ชีวิตของตนและครอบครัว  

บทมงคลสูตร

เอวัมเม สุตัง เอกัง สะมะยัง 

ในสมัยหนึ่ง พระอานนท์เถระเจ้าได้สดับมาว่า

ภะคะวา สาวัตถิยัง วิหะระติ เชตะวะเน อนาถะปิณฑิกะ อาราเม 

พระผู้มีพระภาคเจ้า เสด็จประทับอยู่ ในพระวิหารชื่อ เชตะวนาราม ของอนาถปิณฑิกเศรษฐี ณ กรุงสาวัตถี

อะถะ โข อัญญะตะรา เทวะตา 

ครั้งนั้นแล เทพยดา องค์หนึ่ง

อะภิกกันตายะ รัตติยา อะภิกกันตะวัณณา 

มีรัศมีงามยิ่ง เมื่อปฐมยาม ราตรีผ่านไปแล้ว

เกวะละปัปปัง เชตะวะนัง โอภาเสตวา 

ยังพระเชตวันให้สว่างไสวไปทั่ว

เยนะ ภะคะวา เตนุปะสังกะมิ 

(เทพยดา) ได้เข้าไปพระผู้มีพระภาคเจ้า จนถึงที่ประทับ

อุปะสังกะมิตวา ภะคะวันตัง อภิวาเทตวา เอกะมันตัง อัฏฐาสิ 

ครั้นเข้าไปเฝ้าแล้ว จึงถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคเจ้า แล้วยืนอยู่ ณ ที่อันควร ส่วนหนึ่ง

เอกะมันตัง ฐิตา โข สา เทวตา ภะคะวันตัง คาถายะ อัชฌะภาสิ 

แล้วได้กราบทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยคาถา ว่า

(พะหูเทวา มะนุสสา จะ มังคะลานิอะจินตะยุง อากังขะมานาโสตถานัง พรูหิมังคะละมุตตะมังฯ)

เทวดาและมนุษย์เป็นอันมาก ผู้หวังความสวัสดีได้พากันคิดถึงมงคล คือเหตุให้ถึงความเจริญทั้งหลาย

ขอพระองค์ทรงตรัสบอก มงคลอันสูงสุด ด้วยเถิด

(พะหู เทวา มะนุสสา จะ มัคะลานิ อะจินตะยุง อากังขะมานา โสตถานัง พรูหิ มังคะละมุตตะมัง)

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสแสดงมงคลอันสูงสุด ดังต่อไปนี้

อะเสวะนา จะ พาลานัง (มงคลข้อที่ 1)

ปัณฑิตานัญจะ เสวะนา (มงคลข้อที่ 2)

ปูชา จะ ปูชะนียานัง (มงคลข้อที่ 3)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

การไม่คบคนพาลทั้งหลาย การคบแต่บัณฑิตทั้งหลาย การบูชา คนที่ควรบูชา 3 ข้อนี้เป็นมงคลอันสูงสุด

ปะฏิรูปะเทสะวาโส จะ (มงคลข้อที่ 4)

ปุพเพ จะ กะตะปุญญะตา (มงคลข้อที่ 5)

อัตตะสัมมาปะณิธิ จะ (มงคลข้อที่ 6)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

การอยู่ในประเทศอันควร ความเป็นผู้มีบุญอันกระทำไว้แล้วในกาลก่อน การตั้งตนไว้แล้ว โดยชอบ 3 ข้อนี้เป็นมงคลอันสูงสุด

พาหุสัจจัญจะ สิปปัญจะ (มงคลข้อที่ 7, 8)

วินะโย จะ สุสิกขิโต (มงคลข้อที่ 9)

สุภาสิตา จะ ยา วาจา (มงคลข้อที่ 10)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

ความเป็นผู้เรียนรู้มาก การมีศิลปะวิทยา ความเป็นผู้มีระเบียบวินัยดี การพูดแต่วาจาที่ดี 4 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

มาตาปิตุอุปัฏฐานัง (มงคลข้อที่ 11)

ปุตตะทารัสสะ สังคะโห (มงคลข้อที่ 12, 13)

อะนากุลา จะ กัมมันตา (มงคลข้อที่ 14)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

การบำรุงบิดามารดา การสงเคราะห์บุตร การสงเคราะห์ภรรยา การเป็นผู้ทำการงาน ไม่คั่งค้าง 4 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

ทานัญจะ ธัมมะจะริยา จะ (มงคลข้อที่ 15, 16)

ญาตะกานัญจะ สังคะโห (มงคลข้อที่ 17)

อะนะวัชชานิ กัมมานิ (มงคลข้อที่ 18)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

การให้ทาน การประพฤติธรรม คือ กุศลกรรมบทสิบ การสงเคราะห์ญาติทั้งหลาย การทำงานที่ปราศจากโทษ 4 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

อาระตี วิระตี ปาปา (มงคลข้อที่ 19)

มัชชะปานา จะ สัญญะโม (มงคลข้อที่ 20)

อัปปะมาโท จะ ธัมเมสุ (มงคลข้อที่ 21)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

การงดเว้นจากความชั่ว การละเว้นจากการดื่มน้ำเมา การไม่ประมาทในธรรมทั้งหลาย 4 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

คาระโว จะ นิวาโต จะ (มงคลข้อที่ 22, 23)

สันตุฏฐี จะ กะตัญญุตา (มงคลข้อที่ 24, 25)

กาเลนะ ธัมมัสสะวะนัง (มงคลข้อที่ 26)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

การมีสัมมาคารวะ การอ่อนน้อมถ่อมตน มีความสันโดษ มีความกตัญญู การฟังธรรมตามกาลเวลา 5 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

ขันตี จะ โสวะจัสสะตา (มงคลข้อที่ 27, 28)

สะมะณานัญจะ ทัสสะนัง (มงคลข้อที่ 29)

กาเลนะ ธัมมะสากัจฉา (มงคลข้อที่ 30)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

มีความอดทน ความเป็นผู้ว่านอนสอนง่าย การได้พบเห็นสมณะ คือผู้สงบระงับ การสนทนาธรรม ตามกาลเวลา 4 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

ตะโป จะ พรัหมะจะริยัญจะ (มงคลข้อที่ 31, 32)

อะริยะสัจจานะ ทัสสะนัง (มงคลข้อที่ 33)

นิพพานะสัจฉิกิริยา จะ (มงคลข้อที่ 34)

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

มีความเพียรเครื่องเผากิเลส การประพฤติพรหมจรรย์ การเห็นอริยะสัจทั้งหลาย การกระทำพระนิพพานให้แจ้ง 4 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

ผุฏฐัสสะ โลกะธัมเมหิ จิตตัง ยัสสะ นะ กัมปะติ (มงคลข้อที่ 35)

อะโสกัง วิระชัง เขมัง (มงคลข้อที่ 36, 37,38 )

เอตัมมังคะละมุตตะมังฯ

จิตไม่หวั่นไหว ในโลกธรรมทั้งแปด จิตไม่เศร้าโศก จิตหมดธุลีคือกิเลส จิตถึงความเกษม คือปลอดจากโยคะกิเลสทั้งปวง 5 ข้อนี้ เป็นมงคลอันสูงสุด

เอตาทิสานิ กัตวานะ 

สัพพัตถะมะปะราชิตา 

สัพพัตถะ โสตถิง คัจฉันติ ตันเตสัง 

มังคะละมุตตะมันติฯ

เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย พากันปฏิบัติมงคลธรรม เครื่องให้ถึงความเจริญ เช่นนี้แล้ว ย่อมเป็นผู้ไม่พ่ายแพ้ข้าศึกทุกหมู่เหล่า ย่อมถึงสุขสวัสดี ในที่ทุกสถาน ในกาลทุกเมื่อ ข้อนั้นเป็นมงคลอันสูงสุดของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลายเหล่านั้น ด้วยประการฉะนี้ แล ฯ