บอกลาความทรมานจาก “ตะคริว”

ใครที่เคยเป็นตะคริวโดยเฉพาะขณะกำลังหลับสนิท แล้วต้องสะดุ้งตื่น ปวดก็ปวด ง่วงก็ง่วง สุดจะทรมาน และยิ่งไม่ต้องพูดถึงหากเป็นขณะกำลังว่ายน้ำ อันตรายถึงชีวิต

oryor.com ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา มีสาระความรู้เรื่องตะคริว (Muscle cramps) โดยระบุ คือการหดเกร็งของกล้ามเนื้ออย่างรุนแรงเป็นเวลานาน ซึ่งการหดเกร็งของกล้ามเนื้อจะไม่สามารถควบคุมได้ ส่วนมากมักเกิดไม่เกิน 2 นาที แต่บางรายอาจเกิดได้นานกว่านั้น

ตะคริวสามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่ ทุกเวลา แต่ส่วนใหญ่มักเกิดตอนกลางคืน หรือช่วงที่ออกกำลังกาย

สาเหตุนั้นยังไม่แน่ชัด แต่อาจเกิดจาก การที่เอ็นและกล้ามเนื้อไม่ได้มีการยืดตัวบ่อยๆ ทำให้มีการหดรั้งเป็นเวลานาน ทำให้ขาดการไหลเวียนเลือดขาดการนำออกซิเจนและแร่ธาตุไปที่กล้ามเนื้อ หรืออาจเกิดจาก เซลล์ประสาทและเส้นประสาทที่ควบคุมการหดและคลายตัวของกล้ามเนื้อทำงานผิดปกติไป

การปฐมพยาบาล ทำได้โดย ยืดกล้ามเนื้อที่เกิดตะคริว โดยทำให้เคลื่อนไหวในทิศทางตรงกันข้ามกับการเกร็งตัวที่มีการแสดงออกมา แต่ห้ามกระตุกหรือกระชากรุนแรงอย่างรวดเร็ว เพราะจะเจ็บปวดจนกล้ามเนื้อฉีกขาดได้ หรือหากเป็นตะคริวตอนอยู่คนเดียว ให้พยายามนั่งยองๆ หรือนั่งเหยียดขาข้างที่เป็นตะคริวแล้วพยายามฝืนกระดกข้อเท้าขึ้น ในรายที่เป็นบ่อยๆ มีการใช้ยาบางอย่าง เช่น ควินีนและยาคลายกล้ามเนื้อบางชนิดได้

การป้องกันเกิดตะคริว ยังทำได้โดย 1. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ 2. ฝึกยืดกล้ามเนื้อบ่อยๆ 3. ดื่มน้ำและเกลือแร่ทดแทนให้เพียงพอ 4. พักผ่อนให้เพียงพอ 5. รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ 6. ผู้สูงอายุควรค่อยๆ ขยับแขนขาช้า ๆ และหลีกเลี่ยงอากาศเย็นมากๆ 7. สวมรองเท้าที่พอเหมาะและอาจใส่ถุงเท้าตอนนอนเพื่อป้องกันการเกร็งของเท้า

ทั้งนี้ หากมีอาการรุนแรงและบ่อย ควรไปปรึกษาแพทย์