ไลฟ์สไตล์

8 เรื่องน่ารู้ ประวัติชุดครุยไทย – มหาลัยแต่ละสถาบันใส่ชุดครุยแบบไหน?

Campus Star
เผยแพร่ 21 พ.ย. 2562 เวลา 05.11 น.
ประวัติชุดครุยไทย มหาลัยแต่ละใส่ชุดครุยแบบไหน จุฬาฯ เท่านั้นที่ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

ชุดครุย หรือครุยวิทยฐานะ เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่นักศึกษาส่วนใหญ่ต่างรอคอยที่จะได้สวมใส่เมื่อถึงวันสำเร็จการศึกษา ครุยวิทยฐานะไทยในปัจจุบันมีหลากหลายรูปแบบ แต่ละสถาบันอุดมศึกษาจะกำหนดรูปแบบของครุยวิทยฐานะให้มีลักษณะเฉพาะของตนเองด้วย ในบทความนี้มีเกร็ดความรู้ ประวัติชุดครุยไทย มาให้ได้อ่าน มีประเด็นที่หลายคนอาจจะเข้าใจผิดเกี่ยวกับชุดครุยอยู่ก็ได้นะ

8 เรื่องน่ารู้ ประวัติชุดครุยไทย

โฆษณา - อ่านบทความต่อด้านล่าง

1. ครุยวิทยฐานะไทย คืออะไร มีไว้เพื่ออะไร?

ครุยวิทยฐานะไทย คือ ชุดพิธีการใช้ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ซึ่งเป็นเครื่องแสดงวิทยฐานะทางการศึกษาของมหาวิทยาลัยนั้น ๆ ซึ่งสถาบันอุดมศึกษาในประเทศไทยถือรับธรรมเนียมปฏิบัติมาจากพิธีการสำเร็จการศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาทางตะวันตก ครุยวิทยฐานะไทยนั้นมหาวิทยาลัยจะกำหนดรูปแบบและระเบียบในการสวมชุดครุยนั้น มหาวิทยาลัยจะต้องตรากฎขึ้นเป็นพระราชกฤษฎีกา ปัจจุบันครุยวิทยฐานะใช้ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรเพื่อแสดงถึงปริญญาวิทยฐานะที่ได้จากการสำเร็จการศึกษา

โฆษณา - อ่านบทความต่อด้านล่าง

2. พ.ศ. 2457 ประเทศไทยเริ่มมีแนวคิดเกี่ยวกับการใช้ครุยวิทยฐานะ

ประเทศไทยมีแนวคิดเกี่ยวกับการใช้ครุยวิทยฐานะในปี พ.ศ. 2457 โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระบรมราชานุญาตให้ผู้สำเร็จการศึกษาในชั้นบัณฑิตจากโรงเรียนข้าราชการพลเรือนของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวอยู่สามารถใช้ครุยเพื่อเป็นเกียรติยศได้ อย่างไรก็ตามในขณะนั้นโรงเรียนข้าราชการพลเรือนฯ จัดการเรียนการสอนได้เพียงระดับประกาศนียบัตรเท่านั้น จึงไม่มีการจัดสร้างเสื้อครุยเพื่อแสดงว่าเป็นผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาในขณะนั้น

โฆษณา - อ่านบทความต่อด้านล่าง

3. เสื้อครุยบัณฑิตจุฬาฯ ในปี พ.ศ. 2473 ถือเป็นครั้งแรกที่มีการใช้ครุยวิทยฐานะปริญญาในไทย

เมื่อโรงเรียนข้าราชการพลเรือนของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้รับการประดิษฐานขึ้นเป็นจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในปี พ.ศ. 2460 และสามารถจัดการศึกษาถึงระดับปริญญาได้เป็นผลสำเร็จ เมื่อปี พ.ศ. 2471 ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงมีความคิดที่จะสร้างเสื้อครุยสำหรับบัณฑิตจุฬาฯ และออกเป็นพระราชกำหนดเสื้อครุยบัณฑิตของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในปี พ.ศ. 2473 ถือเป็นครั้งแรกที่มีการใช้ครุยวิทยฐานะสำหรับผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาในประเทศไทย เมื่อประเทศไทยได้ขยายการศึกษาในระดับอุดมศึกษา สถาบันอุดมศึกษาต่าง ๆ จึงได้จัดสร้างครุยวิทยฐานะเป็นลักษณะเฉพาะของตนเองมาจนถึงปัจจุบัน

4. มีการเข้าใจผิดว่าครุยวิทยฐานะไทย เป็นเสื้อครุยที่ได้รับพระราชทานจากพระมหากษัตริย์ไทย

มีการเข้าใจผิดว่าครุยวิทยฐานะไทยเป็นเสื้อครุยที่ได้รับพระราชทานจากพระมหากษัตริย์ไทย ซึ่งมีเพียงจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเท่านั้นที่ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ภายหลังจากการก่อตั้งมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง สถาบันอุดมศึกษาอื่น ๆ จึงได้ออกแบบครุยวิทยฐานะขึ้นเองโดยไม่ต้องขอพระราชทาน แต่ถูกเข้าใจผิดว่าครุยวิทยฐานะไทยทั้งหมดเป็นของพระราชทานและให้ความสำคัญในมุมมองของความศักดิ์สิทธิ์

5. ความต่างชุดครุย ม.รัฐ และ ม.เอกชน

ครุยวิทยฐานะสำหรับสถาบันอุดมศึกษาของรัฐจะกำหนดไว้ในพระราชกฤษฎีกาหรือกฎหมายอื่น ส่วนสถาบันอุดมศึกษาของเอกชนกำหนดไว้ในข้อบังคับของตน การใช้ครุยวิทยฐานะสำหรับมหาวิทยาลัยรัฐโดยไม่ชอบนั้นมีโทษ

6. รูปแบบของครุยวิทยฐานะ แต่ละมหาลัยมีลักษณะเฉพาะของตนเอง

ครุยวิทยฐานะไทยในปัจจุบันมีหลากหลายรูปแบบ แต่ละสถาบันอุดมศึกษาจะกำหนดรูปแบบของครุยวิทยฐานะให้มีลักษณะเฉพาะของตนเอง โดยสามารถจำแนกเป็น 2 แบบหลัก ๆ ได้แก่ รูปแบบตามพระราชพิธีไทยแบบโบราณ และรูปแบบตามแบบตะวันตก

7. ครุยรูปแบบตามพระราชพิธีไทยแบบโบราณ

ครุยวิทยฐานะรูปแบบนี้มีลักษณะคล้าย ๆ ชุดครุยพระยาแรกนา หรือขุนนางสมัยโบราณหรือที่เรียกว่าครุยเทวดา โดยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นสถาบันอุดมศึกษาแห่งแรกที่ใช้ครุยวิทยฐานในรูปแบบนี้ ครุยวิทยฐานะรูปแบบนี้สามารถแยกตามชนิดเนื้อผ้าและสีได้ดังนี้

ครุยเนื้อผ้าโปร่งสีขาว – รายชื่อมหาลัยที่ใช้ครุยรูปแบบนี้

  • จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • กลุ่มมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล
  • มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
  • สถาบันการอาชีวศึกษา
  • สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร

ครุยเนื้อผ้าโปร่ง สีอื่นๆ

  • มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ใช้เนื้อผ้าต่างกันในแต่ละระดับปริญญา ระดับบัณฑิตและระดับมหาบัณฑิตใช้เนื้อผ้าสีน้ำเงินโปร่ง ระดับดุษฎีบัณฑิตใช้เนื้อผ้าทึบ สีแดง
  • มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ใช้เนื้อผ้าสีชมพู
  • มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ ใช้เนื้อผ้าสีฟ้าคราม

ครุยเนื้อผ้าทึบสีแดงหมากสุก (สีแสด) สีแดง หรือสีเลือดหมู

  • มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ใช้เนื้อผ้าสีแดง
  • มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ ใช้เนื้อผ้าสีแดง
  • สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ใช้เนื้อผ้าสีแดง
  • มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ใช้เนื้อผ้าสีแสด
  • มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ใช้เนื้อผ้าสีแดง
  • สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน ใช้เนื้อผ้าสีเลือดหมู
  • สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย ใช้เนื้อผ้าสีแดงกาชาด

ครุยเนื้อผ้าทึบสีดำ

  • กลุ่มมหาวิทยาลัยราชภัฎ (บางแห่ง)
  • ครุยเนื้อผ้าทึบสีเขียวเข้ม
  • สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์

ครุยเนื้อผ้าทึบ สีอื่นๆ

  • มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ใช้เนื้อผ้าสีม่วง
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ ใช้เนื้อผ้าสีทอง

8. ครุยรูปแบบตามแบบตะวันตก

ครุยวิทยฐานะประเภทนี้ มีลักษณะเป็นครุยคลุมใช้เนื้อผ้าทึบสีดำหรือสีอื่น ๆ อาจประดับฮูดหรือหมวกคล้ายกับครุยวิทยฐานะที่ใช้ในประเทศแถบตะวันตก โดยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นสถาบันอุดมศึกษาแห่งแรกที่ใช้ครุยวิทยฐานะในรูปแบบนี้ ครุยวิทยฐานะรูปแบบนี้สามารถแยกลักษณะได้ดังนี้

ชุดครุยแบบครุยตุลาการหรือทนายความ

  • มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในอดีตเคยมีการใช้หมวก แต่ปัจจุบันได้ยกเลิกใช้ไปแล้ว
  • มหาวิทยาลัยศรีปทุม
  • มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต

ชุดครุยตะวันตกแบบมีหมวก

  • มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยมหิดล
  • มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • มหาวิทยาลัยนครพนม
  • มหาวิทยาลัยแม่โจ้
  • มหาวิทยาลัยพะเยา
  • มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
  • มหาวิทยาลัยรังสิต
  • มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
  • มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ

ชุดครุยตะวันตกแบบไม่มีหมวก

  • มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
  • มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
  • มหาวิทยาลัยบูรพา มีหมวกสำหรับดุษฎีบัณฑิต
  • มหาวิทยาลัยทักษิณ
  • มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
  • มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
  • มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
  • มหาวิทยาลัยรามคำแหง
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี
  • มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
  • สถาบันการพลศึกษา
  • สถาบันอุดมศึกษาเอกชนอื่นทั้งหมดนอกเหนือจากที่ได้กล่าวมานี้

ชุดครุยตะวันตกสีอื่น ๆ

  • มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ใช้เนื้อผ้าสีน้ำตาลแก่
  • สถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ ใช้เนื้อผ้าสีแดง

บทความแนะนำ

ดูข่าวต้นฉบับ